Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Kwas karminowy

Kwas karminowy

Kwas karminowy
Ogólne informacje
Nomenklatura systematyczna ( IUPAC ):
kwas 3,5,6,8-tetrahydroksy-1-metylo-9,10-diokso-7-((3R,4R,5S,6R)-3,4,5-trihydroksy-6-(hydroksymetylo)tetrahydro-2H-pyran-2-ylo)-9,10-dihydroantraceno-2-karboksylowy
lub
kwas 7-α-D-glukopiranozylo-9,10-dihydro-3,5,6,8-tetrahydroksy-1-metylo-9,10-dioksoantracenokarboksylowy
Inne nazwyE120, koszenila, karmina
C.I. 75470, czerwień naturalna 4
Wzór sumarycznyC22H20O13
SMILES
CC1=C2C(=CC(=C1C(=O)O)O)C(=O)C3=
C(C2=O)C(=C(C(=C3O)O)C4[C@@H]([C@H]([C@@H]([C@H](O4)CO)O)O)O)O
Masa molowa 492,39 g / mol
Wyglądczerwony lub ciemnoczerwony proszek
Identyfikacja
Numer CAS 1260-17-9
PubChem 9807916[1]
Niebezpieczeństwa
MSDS Zewnętrzne dane MSDS
Zagrożenia wg MSDS
Brak piktogramu
Zwroty ryzyka brak zwrotów R
Zwroty bezpieczeństwa brak zwrotów S
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków standardowych (25 °C, 1000 hPa)

Kwas karminowy, koszenila, karmina ( E120 ) – naturalny ciemnoczerwony barwnik pozyskiwany z wysuszonych, zmielonych owadów , zwanych czerwcami kaktusowymi (Dactylopius coccus), żyjących w Meksyku . Od starożytności aż po XVI wiek uzyskiwano go także z czerwców polskich (Porphyrophora polonica). Jest jednym z nielicznych rozpuszczalnych w wodzie naturalnych barwników, które nie ulegają degradacji z upływem czasu. Jest najbardziej odporny na działanie światła, podwyższonej temperatury i utlenianie spośród wszystkich naturalnych barwników, a nawet bardziej trwały niż niektóre barwniki syntetyczne . Większość konsumentów nie jest świadoma, że koszenila pochodzi z owadów, przez co jest nieodpowiednia dla wegetarian oraz wegan . Jej stosowanie jest obecnie zakazane w niektórych krajach i religiach.

Ekstrakt koszenili to ciemnoczerwony płyn, a po wysuszeniu - proszek. Produkt handlowy barwnika występuje w połączeniu z kationami amonu , wapnia, sodu i potasu, pojedynczo lub w kombinacjach. Może także zawierać materiał białkowy pochodzący z innych owadów .

Jeden kilogram koszenili uzyskuje się z około 155 tys. owadów[3].
Dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 5 mg/kg masy ciała.

Spis treści

Historia[3]

Początki stosowania koszenili jako barwnika sięgają cywilizacji Azteków i Majów . Już w tamtych czasach miała ona olbrzymią wartość handlową. Była towarem luksusowym, coroczne daniny eksportowano z poszczególnych miast do Tenochtitlán - stolicy państwa Azteków. Do Europy sprowadzili ją hiszpańscy konkwistadorzy , podczas podbojów Ameryki Centralnej . Na Starym Kontynencie szybko doceniono jej wartość, gdyż była lepsza od używanych wówczas, europejskich barwników. Stała się jednym z popularniejszych (a zarazem droższych) barwników w Europie. Jej wartość na giełdach towarowych (podobnie jak wartość szafranu ) była porównywalna ze złotem . Znalazła zastosowanie w barwieniu tkanin i kosmetyków , rzadziej żywności. Koszenilą barwiono m.in. szaty kardynałów rzymskich oraz kurtki żołnierzy armii brytyjskiej . Ciekawostką jest, iż większość Europejczyków w owych czasach nie znała pochodzenia tego barwnika, więc amerykańscy kolonizatorzy sprowadzali go ze Starego Kontynentu, zamiast prosto z Meksyku (co byłoby dla nich tańsze).

Import koszenili zza oceanu był kosztowny, toteż w XIX wieku owady sprowadzono na Wyspy Kanaryjskie (gdzie były dla nich odpowiednie warunki) i rozpoczęto ich masową hodowlę . Spowodowało to upadek meksykańskiego monopolu na barwnik. Źródła podają, że w 1868 wyeksportowano z Wysp Kanaryjskich do Europy aż 6 milionów funtów koszenili! (ilość ta odpowiada około 420 miliardom owadów!). Przyczyną tak masowej produkcji mógł być fakt, iż poza zastosowaniami tekstylnymi , w owym czasie zaczęto jej używać także do barwienia żywności, min.: wypieków, herbatników , deserów , przetworów mięsnych i owocowych , ryb , gumy do żucia , a także pastylek i kropli przeciwkaszlowych . Koszenila stała się także głównym składnikiem różu kosmetycznego (była to nowość w tamtych czasach).

W połowie XIX wieku zapotrzebowanie na koszenilę gwałtownie zmalało, a w XX wieku handel tym barwnikiem prawie całkowicie ustał. Przyczyną było wynalezienie syntetycznych barwników (w tym czerwieni alizarynowej). Dziś koszenila jest znów wartościowym towarem, ponieważ wielu producentów woli stosować naturalne barwniki, które cieszą się większym zaufaniem wśród konsumentów , niż barwniki syntetyczne.

Produkcja[3]

Czerwce do produkcji koszenili zabija się przez wystawienie na działanie wysokiej temperatury . Można to robić na wiele sposobów (np. zanurzenie w gorącej wodzie , wystawienie na działanie światła słonecznego , pary wodnej czy podwyższonej temperatury w cieplarce ), uzyskując w ten sposób różną barwę produktu. Inaczej wyglądała produkcja tego barwnika w Polsce . Polska koszenila stosowana była na szeroką skalę w przemyśle tekstylnym do połowy XIX wieku . Wytwarzano ją z innego gatunku owadów - czerwców polskich (Porphyrophora polonica).

Zastosowanie[4]

Obecnie koszenila jest wciąż szeroko stosowana w przemyśle kosmetycznym do barwienia m.in: cieni do powiek , szamponów i tuszów do rzęs , ale jej zastosowania nie kończą się na kosmetykach. Koszenilą barwi się także napoje alkoholowe , sosy (głównie sos jabłkowy), owocowe nadzienia do ciast , mięsa , wypieki, jogurty i polewy .

Działanie niepożądane[4]

Zanieczyszczenia zawarte w ekstrakcie koszenili mogą powodować wstrząs anafilaktyczny (możliwe zagrożenie życia!), a także katar sienny oraz pokrzywkę . Powinny jej unikać osoby uczulone na salicylany , jak również astmatycy .

Przypisy

  1. Kwas karminowy – podsumowanie ( ang. ). PubChem Public Chemical Database.
  2. 2,0 2,1 MSDS Merck ( niem. ).
  3. 3,0 3,1 3,2 Food-Info.net: Koszenila, Karmin, Kwas karminowy (E120) . [dostęp 2010-09-05].
  4. 4,0 4,1 Bill Statham: E213: Tabele dodatków i składników chemicznych. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2006, s. 336. . 

Bibliografia

  1. Food-Info.net: Koszenila, Karmin, Kwas karminowy (E120) . [dostęp 2010-09-04].
  2. Bill Statham: E213: Tabele dodatków i składników chemicznych. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2006, s. 336. . 

Przeczytaj !


Inne hasła zawierające informacje o "Kwas karminowy":

Nadciśnienie tętnicze ...

Oddychanie komórkowe ...

Kwas fosforowy ...

Zawał mięśnia sercowego ...

Kwasy organiczne ...

Jarząb pospolity ...

Aldehyd glicerynowy ...

Towar ...

Hemofilia ...

Grupa karbonylowa ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Kwas karminowy":

210. Gospodarka Polski. Przemysł i budownictwo (plansza 10) ...

Budowa i funkcja DNA (poprawiona) (plansza 4) ...

Budowa i funkcja DNA (poprawiona) (plansza 3) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie