Łuk Konstantyna Wielkiego
Detal attyki-strona północna, część prawa
Detal - medaliony: scena polowania na niedźwiedzi i ofiary składanej Dianie (strona południowa, część prawa)
Łuk Konstantyna - widok strony zachodniej
Detal attyki - od południa, część prawa
Łuk Konstantyna Wielkiego - łuk zbudowany w latach
312
–
315
dla uhonorowania dziesięciolecia sprawowania władzy przez
cesarza
Konstantyna
oraz dla uczczenia jego zwycięstwa nad
Maksencjuszem
.
Budowla o szerokości 25,7 m, wysokości 21,0 m i murach grubości 7,4 m ustawiona została w pobliżu
Koloseum
.
Łuk
ma konstrukcję trójprzęsłową. Przeloty, na każdej fasadzie, rozdzielają cztery
kolumny
w
porządku korynckim
nad którymi, w
attyce
umieszczono posągi uosabiające podbite przez
Trajana
plemiona, pięć postaci to wizerunki
Daków
(cztery postacie na północnej stronie i jedna na południowej). Rzeźby pochodzą z czasów Trajana. Pomiędzy posągami umieszczone zostały płyty z płaskorzeźbami pochodzące z czasów
Marka Aureliusza
. Płyty te pochodzą najprawdopodobniej z nie zachowanego łuku wzniesionego ku jego czci, datowane są na lata
170
–
180
. Przedstawiają Aureliusza przyjmującego hołd po zwycięstwie w wojnach naddunajskich, przekazanie władzy wybranemu wasalowi, scenę nagradzania żołnierzy oraz składania ofiary bogom. Nad bocznymi przelotami umieszczono po dwa
medaliony
pochodzące z czasów
Hadriana
. Po stronie południowej ukazane są sceny związane z polowaniem: wyjazd na polowanie, ofiarę składaną
Silvanusowi
, scenę polowania na niedźwiedzia i ofiarę składaną
Dianie
. Po stronie północnej przedstawione są sceny z polowania na niedźwiedzia i lwa, składanie ofiar
Apolinowi
oraz
Herkulesowi
. W przelocie bramy głównej, na ścianach bocznych, umieszczone zostały płaskorzeźby batalistyczne pochodzące z
Bazyliki Ulpia
z
Forum Trajana
. Pozostałe płaskorzeźby zdobiące łuk wykonane zostały w czasie panowania Konstantyna.
Fryzy
umieszczone pod medalionami, opasujące boczne przęsła łuku przedstawiają historię wojny z Maksencjuszem. Fryz umieszczony na ścianie zachodniej wyobraża wyjście wojsk biorących udział w zwycięskiej bitwie, jest też scena bitwy przy Moście Mulwijskim, przemowa Konstantyna do ludu oraz rozdawanie nagród (północna strona łuku). Medaliony na ścianach bocznych przedstawiają Dianę, Księżyc i Słońce. Z czasów Konstantyna pochodzą też wizerunki
Wiktorii
umieszczone nad głównym przelotem oraz postacie barbarzyńców stojących na bazie łuku.
Płaskorzeźby pochodzące z czasów Konstantyna cechuje jednoplanowość i symetryczna kompozycja, w której postać władcy umieszczona centrum przedstawiana jest frontalnie. Pozostałe osoby biorące udział w scenie ukazywane są z profilu lub en trois quarts (trzy czwarte). Dwuplanowość uzyskana jest przez spiętrzenie postaci. Sceny są wyrazem obowiązującego w sztuce symbolizmu. Przez połączenie w jednym zabytku rzeźb z różnych okresów można łatwo prześledzić rozwój rzeźby w okresie
cesarstwa
.
Łuk ten był inspiracją dla wielu monumentów późniejszych, m.in. dla
Arc du Carrousel
.
Zobacz też:
architektura starożytnego Rzymu
.
