Krążenie wieńcowe.

Krążenie wieńcowe ( łac. circulatio coronalis) – naczynia krwionośne , które mają za zadanie doprowadzenie krwi bogatej w tlen i substancje odżywcze do komórek serca oraz odprowadzenie dwutlenku węgla i ubocznych produktów metabolizmu z tych komórek.

Tętnice wieńcowe

U człowieka

Tętnice wieńcowe ( łac. arteriae coronariae) odchodzą nad płatkami półksiężycowatymi prawym i lewym, od rozszerzonego początku aorty zwanego opuszką.

Tętnica wieńcowa prawa ( łac. arteria coronaria dextra) na bruździe wieńcowej prawej zagina się tworząc gałąź okalającą prawą ( łac. ramus circumflexus dexter) następnie od niej ku koniuszkowi serca opuszcza się gałąź międzykomorowa tylna ( łac. ramus interventricularis posterior), która biegnie w bruździe międzykomorowej podzatokowej.

Tętnica wieńcowa lewa ( łac. arteria coronaria sinistra) na bruździe wieńcowej lewej dzieli się na gałąź międzykomorową przednią ( łac. ramus interventricularis anterior), biegnącą w bruździe międzykomorowej przystożkowej, oraz na gałąź okalającą ( łac. ramus circumflexus) biegnącą w bruździe wieńcowej lewej.

U innych ssaków

Od gałęzi okalającej lewej u niektórych zwierząt (przeżuwacze, mięsożerne) odchodzi gałąź międzykomorowa podzatokowa (zamiast od okalającej prawej).

Patofizjologia

Naczynia wieńcowe należą do tętnic końcowych, tzn. ich zamknięcie (spowodowane np. miażdżycą ) powoduje niedokrwienie zaopatrywanego przez nie obszaru, aż do wystąpienia martwicy włącznie. Jeśli obszar martwicy jest duży, może to powodować śmierć, jeśli mały to tylko ból przy wysiłku fizycznym.

Ocena tętnic wieńcowych w koronarografii

Arteriografia lewej tętnicy wieńcowej.

Do oceny stanu tętnic wieńcowych służy badanie koronarograficzne .

Nomenklatura

Celem opisu naczyń wieńcowych aktualnie stosuje się następującą nomenklaturę:

• lewa tętnica wieńcowa - ang. LCA, left coronary artery
• gałąź międzykomorowa przednia - ang. LAD, left anterior descending
• gałąź okalająca - ang. LCx, left circumflex
• prawa tętnica wieńcowa - ang. RCA, right coronary artery
• gałąź międzykomorowa tylna - ang. PDA, posterior descending artery.

Wymiary prawidłowych tętnic

• LCA - 3-6 milimetrów średnicy
• RCA, LAD, LCx - 2-4 milimetry średnicy.

Używa się sformułowania dominująca tętnica wieńcowa, które oznacza tętnicę, od której odchodzi PDA (tętnica zstępująca tylna). W 85% przypadków jest to prawa tętnica wieńcowa.

Żyły serca

Żyły wieńcowe serca ( łac. venae coronariae cordis) są to naczynia zbierające krew z serca . Większość z nich wpada do zatoki wieńcowej ( łac. sinus coronarius), a z niej do przedsionka prawego.

• żyła serca wielka ( łac. vena cordis magna) biegnie w bruździe międzykomorowej przystożkowej oraz bruździe wieńcowej lewej, a następnie wpada do zatoki wieńcowej.
• żyła serca średnia ( łac. vena cordis media) biegnie w bruździe międzykomorowej podzatokowej i wpada do zatoki wieńcowej.
• żyła serca mała ( łac. vena cordis parva) biegnie w bruździe wieńcowej prawej i wpada do zatoki wieńcowej.
• żyła skośna przedsionka lewego ( łac. vena obliqua atrii sinistri) jest to pozostałość rozwojowa, zbiera krew z części przedsionka prawego, uchodzi do zatoki żylnej.
• żyły przednie serca , i inaczej żyły dobrzuszne serca ( łac. venae cordis ventrale) zbierają krew z części komory prawej, uchodzą bezpośrednio do przedsionka prawego.
• żyły najmniejsze serca ( łac. venae cordis minime) uchodzą do wszystkich jam serca przez otworki żył najmniejszych.

Bibliografia