Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Sosna syberyjska

Sosna syberyjska

Sosna syberyjska
Igły i szyszki, góry Ural

Igły i szyszki, góry Ural
Systematyka [1]
Domena : eukarionty
Królestwo : rośliny
Klad : rośliny naczyniowe
Klad : Euphyllophyta
Klad : rośliny nasienne
Rząd : sosnowce
Rodzina : sosnowate
Rodzaj : sosna
Gatunek :limba syberyjska
Nazwa systematyczna
Pinus sibirica Du Tour
Nouv. Dict. Hist. Nat. 18:18. 1803
Kategoria zagrożenia

Sosna syberyjska (Pinus sibirica Du Tour) – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Nazywana także limbą syberyjską lub cedrem syberyjskim. Występuje w Azji – od 58°E w górach Ural na wschód do 126°E w Paśmie Stanowym w południowej Jakucji , oraz od miasta Igarka na 68°N w dolinie dolnego Jeniseju , na południe do 45°N w centralnej Mongolii . Obszar ten obejmuje chińskie prowincje: Heilongjiang , Mongolia Wewnętrzna , Sinciang .

Spis treści

Morfologia

Pokrój
Korona drzewa regularna i gęsta, początkowo stożkowata, z wiekiem staje się cylindryczna.
Młode pędy i szyszka nasienna, okaz z hodowli Ogrodu Botanicznego PAN w Warszawie
Pień
Osiąga wysokość 35 m, średnicę 1,8 m[3]. U młodych drzew kora jest gładka, szarozielona, z wiekiem ciemnieje i pęka.
Liście
Igły zebrane po 5 na krótkopędach, zielononiebieskie, gęsto osadzone na gałązkach, długości 6–11 cm[3], lekko wygięte, sztywne.
Szyszki
Dojrzałe szyszki nasienne długości 5–8 cm, szerokości 3–5,5 cm, nasiona brązowe, długości 9–12 mm, szerokości 5–6 mm, bez skrzydełek (lub ze śladowym skrzydełkiem), otoczone twardą łupiną .

Biologia i ekologia

Drzewo iglaste, wolno rosnące, dożywa ok. 629 lat (Mongolia[4]). Nasiona wytwarza późno, pomiędzy 15 a 25 rokiem życia, a egzemplarze zacienione nawet dopiero w wieku ok. 50 lat. Pylenie w kwietniu, nasiona dojrzewają we wrześniu i październiku następnego roku. Jedna wiązka przewodząca i 3 kanały żywiczne w liściu, przekrój poprzeczny prawie trójkątny.

Na północnych obszarach zasięgu rośnie na nizinach o żyznych, glinianych glebach, dobrze nawodnionych. Schodząc na południe porasta bardziej górzyste obszary, dochodząc do wysokości 1000–2400 m n.p.m. Tworzy jednogatunkowe drzewostany lub mieszane z Picea obovata i Abies sibirica ( tajga ). Lubi miejsca nasłonecznione. Odporna na niskie temperatury i silne wiatry.

Nasiona roznoszone są głównie przez ptaki, najczęściej przez orzechówkę Nucifraga nucifraga.

Systematyka i zmienność

Synonimy: Pinus cembra L. var. sibirica (Du Tour) G. Don 1830, P. cembra subsp. sibirica (Du Tour) Krylov 1914, P. coronans Litv. 1913, P. hingganensis H.J. Zhang 1985, P. sibirica var. hingganensis (H.J. Zhang) Silba 1990.

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus [5]:

  • podrodzaj Strobus
    • sekcja Quinquefoliae
      • podsekcja Strobus
        • gatunek P. sibirica

Przez niektórych systematyków klasyfikowana była jako odmiana lub podgatunek sosny limby (Pinus cembra). Populacje ze wschodnich krańców zasięgu traktowano jako osobny gatunek P. hingganensis[3].

Zagrożenia

Międzynarodowa organizacja IUCN przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia LC (least concern), czyli jest gatunkiem najmniejszej troski, spośród gatunków niższego ryzyka[2].

W Chinach gatunek uznany za zagrożony[3].

Zastosowanie

Nasiona sosny syberyjskiej
Drzewo ozdobne

Sadzone w parkach i przydomowych ogródkach.

Surowiec drzewny

Drewno o żółtawoczerwonawej barwie, jest znacznie trwalsze niż sosny pospolitej , w szczególności gdy nie jest żywicowane . Znajduje zastosowanie głównie w meblarstwie i przy produkcji oklein.

Nasiona

Nasiona, nazywane popularnie "orzeszkami cedrowymi", są jadane na surowo. Bogate w tłuszcze, których zawierają od 60 do 70%, poza tym zawierają białko , pentozany, witaminy z grupy B oraz C i D. Wytłacza się z nich olej (tzw. olej cedrowy), który jest wykorzystywany w przemyśle spożywczym, medycynie oraz technice mikroskopowej ( immersja ).

Przypisy

  1. P. F. Stevens: PINACEAE . W: Angiosperm Phylogeny Website [on-line]. 2001–.
  2. 2,0 2,1 Conifer Specialist Group (1998): Pinus sibirica ( ang. ). W: IUCN 2009. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2009.1 [on-line]. [dostęp 2009-07-08].
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Pinus sibirica ( ang. ). W: Flora of China [on-line]. [dostęp 2009-07-26].
  4. Christopher J. Earle: Pinus sibirica ( ang. ). W: Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-07-26].
  5. Christopher J. Earle: Pinus ( ang. ). W: Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-07-26].


Inne hasła zawierające informacje o "Sosna syberyjska":

Maine ...

Chojnik (Karkonosze) ...

Bór świeży ...

Orzysz (jezioro) ...

Mazurski Park Krajobrazowy ...

Kania czarna ...

Torfowisko ...

Polska Czerwona Księga Roślin ...

Dziupla ...

Rybołów ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Sosna syberyjska":

Świat roślinny i zwierzęcy w Polsce (plansza 13) ...

210. Szata roślinna Polski (plansza 5) ...

004. Organy generatywne i cykle rozwojowe roślin nasiennych (plansza 5) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie