Krakowiacy

Krakowiacy

Krakowiacy w strojach ludowych

Krakowiacy w strojach ludowych

Krakowiacy – najliczniejsza grupa etnograficzna Małopolski zamieszkująca na obszarze historycznego województwa krakowskigo oraz częściowo na terenie historycznego województwa sandomierskiego.

Na południu od górali oddziela ich linia Bielsko-Biała – Wadowice – Kalwaria Zebrzydowska – Myślenice – Lipnica Murowana – Tarnów , na wschodzie nieprecyzyjna granica z Sandomiarzanami biegnąca za Tarnowem. Na zachodzie sąsiadują ze Ślązakami , a granicę wyznacza linia Oświęcim – Chrzanów – Jaworzno – Częstochowa . Na północy granicę wyznacza linia Częstochowa– Kielce .

Podział

Krakowiacy dzielą się na:

• Krakowiaków Wschodnich

Zasięg terytorialny to obszar sięgający: na zachodzi linii Jędrzejów- Miechów- Proszowice - Koszyce - Brzesko, na wschodzie dochodzi do rzeki Czarnej, Połańca i Tarnowa, na północy Jędrzejowa i Chmielnika i na południ linii Tarnów - Brzesko. Powyższy obszar znajduje się w województwie świętokrzyskim i małopolskim.

• Krakowiaków Zachodnich

Zasięg terytorialny to obszar sięgający na zachodzie po rzekę Przemszę, na północy po Szczekociny, na wschodzie po Jędrzejów, Miechów, Proszowice, Koszyce i Brzesko, na południu po Myślenice, Kalwarię Zebrzydowską i Wadowice. Główne miastem tego obszaru stanowi Kraków. Strój ludowy Krakowiaków Zachodnich jest synonimem stroju krakowskiego w ogóle

W węższym znaczeniu termin "Krakowiacy" oznacza mieszkańców najbliższych okolic Krakowa , w tym przypadku dzieli się ich na grupy: bronowicką, zabierzowską, lisiecką, flisacką, mogilską i tzw. Ogrodników ze wsi podmiejskich.

Folklor Krakowiaków wcześnie stał się obiektem zainteresowania ludoznawców , a w okresie Młodej Polski – także artystów ( Stanisława Wyspiańskiego , Lucjana Rydla , Włodzimierza Tetmajera ).

Jednym z najważniejszych dzieł poruszający folklor Krakowiaków jest "Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale" - opera Wojciecha Bogusławskiego z muzyką Jana Stefaniego wystawiona w niedzielę 1 marca 1794 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie . Uważana za pierwszą operę narodową.

Źródło

• Encyklopedia Polski, wyd. Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, Kraków 1996.

Inne hasła zawierające informacje o "Krakowiacy":

Wojciech Bogusławski trwającą 4 lata działalność teatralną we Lwowie. Wystawia tam wielokrotnie swoją operę Krakowiacy i Górale (utwór cieszył się tam wielką popularnością, był nieustannie aktualizowany, ...

Literatura – przegląd chronologiczny Czartoryski , Treny na upadek Polski – Józef Morelowski 1794 – Cud mniemany czyli Krakowiacy i Górale – Wojciech Bogusławski 1793 – 1792 – Zabawki wierszem i prozą ...

Karol Lipiński wariacje na tematy z opery " Lunatyczka " Belliniego op. 23Fantazja na motywach opery " Krakowiacy i Górale " Stefaniego op. 33III Koncert skrzypcowy e-moll op.24IV Koncert skrzypcowy ...

Babiogórcy ...

1955 rocznicę śmierci wieszcza.odbyła się premiera filmu Irena do domu! . 3 grudnia – premierą „ Krakowiacy i Górale ” Wojciecha Bogusławskiego rozpoczyna swą działalność Teatr Ludowy w Nowej ...

Plemiona czeskie ...

Krakowiacy Krakowiacy w strojach ludowychKrakowiacy w strojach ludowychKrakowiacy – najliczniejsza grupa etnograficzna Małopolski ...

Teatr Narodowy Józefa Bielawskiego, 1765"Nędza uszczęśliwiona", Kamińskiego, libretto Bogusławski 11 lipca 1778"Powrót posła" Niemcewicza, 1791"Krakowiacy i górale" Bogusławskiego, 1 marca 1794"Uciekła mi przepióreczka" Żeromskiego w reż. ...

Libretto 1778 , wg Franciszka Bohomolca , z muzyką Macieja Kamieńskiego oraz Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale , 1794 , z muzyką Jana Stefaniego ). W XIX wieku do ...

Henryk Abbe Janusz Rzeszewski , Leon Schiller , Maciej Wojtyszko . Spektakle teatralne Teatr Wojska Polskiego, Łódź1946 Krakowiacy i Górale jako Pastuch (reż. L. Schiller)1948 Igraszki z diabłem jako ...

Inne lekcje zawierające informacje o "Krakowiacy":

218. Struktura narodowościowa i etniczna Polski (plansza 10) ...

124. Naród polski w oświeceniu (plansza 3) zarys reform państwa. Wojciech Bogusławski napisał i wyreżyserował sztukę „Cud mniemany czyli Krakowiacy i Górale”, w którego bohaterami były postacie polskiego ludu. Komediopisarz i ...