Przekrój przez kość (w okolicy nasady)

Kość długa - k. śródręcza (łac. os metacarpale)

Kość ( łac. os, lm ossa; gr ostéon) – narząd , budujący szkielet człowieka i zwierząt kręgowych. Nauką zajmującą się kośćmi jest osteologia .

Budowa

Histologicznie kość jest narządem złożonym z wielu różnych tkanek. Głównym składnikiem jest tkanka kostna , ale zawiera ona także tkankę tłuszczową , krwiotwórczą , chrzęstną i inne. Każda kość pokryta jest okostną , a powierzchnie kości przylegające do siebie w obrębie stawu pokrywa chrząstka stawowa. Część zewnętrzną kości stanowi istota zbita , wewnętrzną zaś istota gąbczasta .

Ze względu na kształt kości dzieli się na długie , krótkie , płaskie i różnokształtne . Wyróżnia się także kości zawierające przestrzenie wypełnione powietrzem tzw. kości pneumatyczne . Szczególny przypadek stanowią kości heterotopowe .

Pełniejszy podział kości , w oparciu o ich rozwój, budowę i czynności, dzieli je na:

• kości rurowate (powstające w wyniku kostnienia chrzęstnego), kości mające kształt rur (długich lub krótkich) zbudowanych z istoty zbitej i gąbczastej, wypełnione są szpikiem kostnym; spełniają funkcję podporową, krwiotwórczą i obronną
• kości gąbczaste (powstające w wyniku kostnienia chrzęstnego), zbudowane są z istoty gąbczastej pokrytej istotą zbitą oraz trzeszczki, dzielą się na długie (np. żebra, mostek) i krótkie (np. kręgi), pełnią funkcję krwiotwórczą, stanowią miejsce początku i przyczepu mięśni
• kości płaskie (powstają przez kostnienie chrzęstne lub łącznotkankowe), są zbudowane z istoty gąbczastej lub zbitej, pełnią funkcję osłaniającą i krwiotwórczą.

Rozwój

Kości powstają w procesie kostnienia, który zaczyna się w życiu płodowym, a kończy się po osiągnięciu przez organizm dojrzałości. U człowieka następuje to po 20 roku życia. Kości mają zdolności regeneracyjne, które zmieniają się z wiekiem. U zdrowych, młodych ludzi do 30 roku życia kości są mocne, zawierają dużo składników mineralnych, po 45 roku życia mogą stawać się kruche (dlatego częściej dochodzi do złamań), a ze względu na zakończony proces wzrostu występują trudności w wytworzeniu zrostu z czym np. nie ma problemu u dzieci, kiedy w nasadach kości zachodzi czynny proces wzrostowy.

Funkcje

Podstawowymi funkcjami kości są:

• ochrona narządów głębiej leżących (szkielet kostny) – czaszka, klatka piersiowa, miednica,
• bierny narząd ruchu – wsparcie dla mięśni – kości kończyn i obręczy: barkowej i miednicznej,
• jako magazyn jonów wapniowych i fosforanowych w ustroju i udział w homeostazie,
• pośrednio krwiotwórcza (w kościach znajduje się szpik kostny ).

Kościec

Choroby układu kostnego

• krzywica
• osteomalacja
• osteoporoza
• pęknięcie i złamanie
• wrodzona łamliwość kości

Zobacz też

• kość słoniowa