Koło hermeneutyczne (koło filologiczne) – figura opisująca hermeneutyczny sposób rozumienia i interpretacji tekstu. Zgodnie z tą figurą nie można zrozumieć całości bez zrozumienia szczegółu, a szczegół nie może być zrozumiany bez odwołania się do całości. Tak więc skuteczna interpretacja polega na ruchu kolistym – od całości do szczegółu i od szczegółu do całości. W takim rozumieniu figurę koła wprowadził do hermeneutyki Friedrich Schleiermacher .

Inaczej rozumie koło hermeneutyczne Martin Heidegger – według niego figura ta oznacza, że zanim interpretator podejmie się interpretacji tekstu posiada już jakieś wyobrażenie o nim, wynikające z jego wyobrażenia o świecie. Nie można rozpocząć procesu interpretacji od zera, nie da się rozumieć bez wcześniejszego rozumienia. Interpretacja jest więc procesem kolistym, ponieważ nie rozpoczyna się od punktu startowego, ale jest uwikłana we wcześniejsze doświadczenia i procesy interpretacyjne interpretatora.

Bibliografia

• Anna Burzyńska, Michał Paweł Markowski: Teorie literatury XX wieku : podręcznik. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 2006. . 
• Bogumiła Kaniewska, Anna Legeżyńska: Teoria literatury : skrypt dla studentów filologii polskiej (studium zaoczne). Poznań: Wydawnictwo "Poznańskie Studia Polonistyczne", 2005. .