Koralowce (Anthozoa, z
gr.
anthos – kwiat + zoon – zwierzę, kwiatozwierz) – gromada wyłącznie morskich, skałotwórczych
parzydełkowców
(Cnidaria) występujących jedynie pod postacią
polipa
, zwykle
kolonijnie
, na niewielkich głębokościach, przytwierdzonych do dna morskiego, głównie w strefie ciepłej i gorącej, w dobrze naświetlonych i natlenionych wodach. W zapisie kopalnym znane są od
kambru
. Do najbardziej znanych przedstawicieli koralowców należą m.in.: koral czerwony (Corallium rubrum), zwany również szlachetnym, rafotwórcze
korale madreporowe
(Madreporaria) oraz
koral korkowiec
(Alcyonium palmatum). W polskiej strefie
Bałtyku
odnotowano 2 rzadko spotykane gatunki
ukwiałów
(Tealia felina i Halcampa duodecimcirrata). Trwałe struktury wapienne wytwarzane przez koralowce są podstawą do powstawania nowego
ekosystemu
znanego jako
rafa koralowa
.
Cechy diagnostyczne
Badania morfologiczne oraz analizy filogenetyczne wskazują na co najmniej trzy
apomorfie
koralowców[2]:
- przełyk, jelito przednie (actinopharynx, odpowiednik stomodeum)
- syfonoglif (siphonoglyph) – orzęsiona rynienka na jednym lub obydwu bokach gardzieli,
- mezenterie (mesenterium) – rodzaj
krezki
– wolne krawędzie przegród.
Budowa
U koralowców nie występuje forma
meduzy
. Polipy Anthozoa nazywane są antopolipami lub antozoopolipami. Mają ciało cylindryczne, o symetrii zewnętrznie promienistej (zwykle sześcio- lub ośmiopromiennej), z położonym na tarczy gębowej, podłużnym otworem gębowym otoczonym czułkami. Tarcza gębowa (oralna) ma zwieracze zwane sfinkterami. Spłaszczona gardziel z jednym lub dwoma syfonoglifami prowadzi do
jamy chłonąco-trawiącej
, która jest promieniście podzielona przegrodami na boczne komory. Tarcza gębowa przechodzi w pień – zasadniczą część ciała polipa. Pień jest czasami zakończony stopą. Wewnętrzna budowa koralowców wykazuje symetrię dwuboczną.
Przestrzeń między ekto- i endodermą wypełnia
mezenchyma
.
Układ nerwowy
siatkowany, brak narządów zmysłów.
Komórki parzydełkowe
typu nematocysty i spirocysty. Wiele gatunków koralowców wytwarza szkielet (mezenchymatyczny lub ektodermalny) organiczny,
wapienny
lub mieszany.
Długość ciała gatunków pojedynczo żyjących waha się od kilku milimetrów do kilkunastu centymetrów. Największe gatunki osiągają średnicę do 1,5 m.
Koralowce łapią plankton rozstawionymi czułkami
Biologia
Występują masowo, samotnie lub kolonijnie w formie
polipów
w
morzach
strefy ciepłej i gorącej, rzadziej w wodach arktycznych i antarktycznych. Najlepiej rozwijają się w ciepłych, nasłonecznionych wodach przybrzeżnych i na płyciznach. Niektóre gatunki występują na głębokościach do 6000 m
p.p.m.
Rozmnażają się przez pączkowanie, podział podłużny lub płciowo z zapłodnieniem zewnętrznym, rzadziej wewnętrznym. Zazwyczaj są rozdzielnopłciowe. Najczęściej występującą formą
larwy
jest
planula
.
Większość gatunków koralowców prowadzi osiadły tryb życia. Niektóre mogą się aktywnie poruszać. Większość z nich żywi się
zooplanktonem
, a większe chwytają
skorupiaki
,
mięczaki
i
ryby
. Polują za pomocą ramion i komórek parzydełkowych. Same stanowią pokarm wielu gatunków skorupiaków,
rozgwiazd
i ryb.
Kolonie koralowców żyją kilkaset lat, a według najnowszych badań koralowce z rodzaju Leiopathes dożywają 4200 lat i jest to absolutny rekord długowieczności wśród zwierząt[3].
Klasyfikacja
Znanych jest około 7500 współcześnie występujących gatunków koralowców. Klasyfikowane są w dwóch
kladach
[2]:
Zobacz też
Przypisy
- ↑
Anthozoa
w: Integrated Taxonomic Information System (
ang.
)
- ↑ 2,0 2,1 Daly et al. The phylum Cnidaria: A review of phylogenetic patterns and diversity three hundred years after Linneaeus. „Zootaxa”. 1668, ss. 127-182 (2007) (
ang.
).
- ↑
Najstarsze żyjące zwierzęta świata
. National Geographic, 2 kwietnia 2009. [dostęp 12 sierpnia 2009].
Bibliografia
- Encyklopedia Biologia. Greg, 2008. .
- Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa:
Wydawnictwo Naukowe PWN
, 2007. .
- Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa:
Wydawnictwo Naukowe PWN
, 2009. .
