Dobromir słowiański – książę słowiański żyjący w drugiej połowie X wieku . W źródłach występuje tylko jeden raz - w dziele niemieckiego kronikarza Thietmara - jako ojciec Emnildy , trzeciej żony Bolesława I Chrobrego , księcia, a później króla Polski . Przy tej okazji został określony jako czcigodny książę.

Thietmar nie podał jego narodowości, jednak słowiańskie imię sugeruje, że musiał on władać w jednym z państw na szeroko pojętym pograniczu słowiańsko- niemieckim . Fakt, że książę został określony przez kronikarza jako człowiek czcigodny pozwala mniemać, że był on osobą w pewnym przynajmniej stopniu znaną w wyższych warstwach społeczeństwa wschodnioniemieckiego, a zarazem musiał być księciem chrześcijańskim - w przeciwnym razie biskup merseburski , którym był Thietmar nie określiłby go tak pozytywnie. Dodatkową przesłanką jest wyraźnie niemieckie imię córki Dobromira, Emnildy. Z tych powodów większość badaczy szuka władztwa tego księcia na Połabiu , gdzie rządziłby z nadania niemieckiego. W świetle trendów politycznych tego okresu często za najtrafniejsze uchodzi lokalizowanie księstwa Dobromira na graniczącym z Polską terytorium Milczan ( Łużyce Górne ). Terytorium te w kolejnych latach stanowiło ziemię sporną między Polską i Niemcami, co wyjaśniałoby próby zjednania sobie przez władcę polskiego miejscowego dynasty.

Niektórzy historycy wskazują, że Dobromir mógł rządzić innym plemieniem słowiańskim, jednym z tych które po wielkim powstaniu z 983 zachowały chrześcijaństwo: Stodoranami bądź Obodrzycami . Koncepcje te uchodzą za mniej prawdopodobne, ponieważ żaden z wymienionych ludów nie graniczył z państwem Piastów.

Niektórzy historycy lokalizowali władztwo Dobromira w innych rejonach słowiańszczyzny. Henryk Łowmiański uznał go za ostatniego udzielnego księcia krakowskiego , który miał rządzić w Małopolsce z nadania czeskiego . Po jego śmierci władzę w tej dzielnicy, nadal podlegającej Czechom, miał przejąć, w efekcie zawartego małżeństwa z Emnildą, Bolesław Chrobry. Hipoteza ta, zakładająca, że aż do 999 Chrobry rządził Małopolską z nadania czeskiego, jest odrzucana przez większość historyków. Dogłębniejszą jej krytykę przeprowadził Gerard Labuda . Brakuje jej też silniejszej podstawy źródłowej.

Inny historyk, Tadeusz Wasilewski , lokalizował państwo Dobromira na pograniczu polsko-czeskim. Książę ten miał być ostatnim władcą morawskim . Również jednak ta teza nie znajduje potwierdzenia w źródłach. Jest odrzucana przez historyków również dlatego, że panujący na Morawach książę raczej nie byłby tak dobrze znany merseburskiemu biskupowi, a jego córka nie przyjęłaby niemieckiego imienia.

Państwo Dobromira lokowano także m.in. na Pomorzu (tak m.in. Feliks Koneczny ), choć i ta koncepcja nie znajduje dobrego uzasadnienia.

Istnieje hipoteza^[1], jakoby Dobromir był synem księcia Stodoran Tęgomira stodorańskiego oraz bratem Przybysława.

Zobacz też

• Historia Polski (do 1138)

Bibliografia

Źródła

• Thietmar, Kronika Thietmara, IV 58, wyd. i przeł. Marian Jedlicki , Poznań 1953, s. 224.

Opracowania naukowe

• Balzer O. , Genealogia Piastów, Kraków 1895, s. 42;
• Labuda G. , Studia nad początkami państwa polskiego, t. 2, Poznań 1988, s. 288-292;
• Ludat H., Dobromir, [w:] Lexikon des Mittelalters, B. III, 1986, szpalta 1150-1151;
• Łowmiański H. , Początki Polski, t. 5, Warszawa 1975, s. 569-571;
• Strzelczyk J. , Bolesław Chrobry, Poznań 1999, , s. 27-30;
• Wasilewski T. , Pochodzenie Emnildy, trzeciej żony Bolesława Chrobrego a geneza polskiego władztwa na Morawach, „ Kwartalnik Historyczny ”, t. 94, 1987, nr 2, s. 30-47;
• Widajewicz J. , Skąd pochodziła Emnilda, "Życie i Myśl" 1951.

Przypisy