Oddział Dionizego Czachowskiego -
partia powstańcza
okresu
powstania styczniowego
.
Oddział został sformowany na terenie dawnego
województwa sandomierskiego
. Jego dowódcą był
Dionizy Czachowski
, jednocześnie naczelnik wszystkich sił
województwa sandomierskiego
, bezpośredni zwierzchnik m.in. Grylińskiego i Kononowicza.
Oddział Czachowskiego przez długi czas obozował w
lasów iłżeckich
. Powstańcy założyli obóz w ostępach leśnych, do których był utrudniony dostęp.
Powstało zgrupowanie, którego szefem sztabu był kpt. Bohdan a dowódcami poszczególnych oddziałów: Władysław Emianowicz, Kiciński, mjr
Andrzej Łopacki
, Rogojski i Dobrogoyski.
W kwietniu
1863
oddział Czachowskiego liczył 389 powstańców, w tym 16 oficerów.
Po stoczeniu zwycięskiej bitwy pod Stefankowem (
22 kwietnia
1863
) Dionizy Czachowski, wraz z dowódcami poszczególnych oddziałów: Janem Markowskim i Władysławem Emianowiczem, postanowili wobec dużej przewagi zbrojnej wroga swoje zgrupowanie rozdzielić.
24 kwietnia
1863
pod Michałowem niedaleko Wierzbnika rosyjscy
dragoni
zaatakowali straż tylną oddziału Łopackiego oraz jazdę Tomasza Stamirowskiego, ale Markowski bez trudu odparł ten atak. Po pierwszych wystrzałach Moskali jazda Stamirowskiego uciekła, nie tylko od nieprzyjaciela, ale zrezygnowała z działalności partyzanckiej. Oddział około 46 kawalerzystów wykorzystał sytuację, aby opuścić zgrupowanie.
Dionizy Czachowski
objął obóz po
Władysławie Kononowiczu
, rozwinął tyralierę i pośpieszył na pomoc oddziałowi Łopackiego. Markowski wycofał się do lasu, a
Rosjanie
w obawie przed zasadzką zrezygnowali z dalszej akcji.
Po przegranej bitwie pod Bobrzą
10 czerwca
Czachowski, ścigany cały czas przez Ernrotha z Radomia i Czengierego z Kielc, wycofał się do lasu nieopodal wsi
Rataje
, gdzie następnego dnia zakopał broń i rozwiązał cały oddział.
20 października
Dionizy Czachowski
powrócił do powstania na ziemi sandomierskiej wraz z nowym 700-osobowym oddziałem. Ostatnia walka Czachowskiego rozegrała się
6 listopada
na polach Jaworu Soleckiego.
Bibliografia
- Eligiusz Kozłowski, Od Węgrowa do Opatowa 3.02.1863 - 21.02.1864 Wybrane bitwy z Powstania Styczniowego, Wydawnictwo MON, Warszawa 1962 r.
- S. Kotarski, Opatów w latach 1861-1864, Opatów 1935 r.
-
Tadeusz Manteuffel
(red.), Historia Polski, t.II, cz.III, Warszawa 1959 r.