Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Komosa biała

Komosa biała

Gatunek trujący
Gatunek leczniczy
Młody okaz
Kwiatostan

Komosa biała (Chenopodium album L.), lebioda – gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny komosowatych . Jest gatunkiem kosmopolitycznym rozprzestrzenionym na całym świecie. W Polsce jest pospolita na całym obszarze.

Spis treści

Charakterystyka

Pokrój
Roślina jednoroczna osiągająca wysokość 15-100 cm (w uprawach kukurydzy znajdowano okazy o wysokości 2,5 m). Cała roślina jest mączysto owłosiona.
Łodyga
Wzniesiona, bruzdowana, w nasadzie ogonków liściowych często występuje purpurowa plama. Jest stosunkowo gruba i pojedyncza, czasami rozgałęzia się.
Liście
Ciemnozielone, matowe, mają podłużnie rombowy lub prawie lancetowaty kształt . Nasada liścia klinowata, brzegi drobno ząbkowane lub całobrzegie. Długość liścia 2-4 razy większa od szerokości. Charakterystyczne jest występowanie u niektórych młodych okazów purpurowoczerwonego zabarwienia wierzchołkowych liści w pobliżu ich nasady.
Kwiaty
Kwiatostan złożony, wyrastający na łodyżkach w kątach liści. Drobne, zielonawe kwiaty, wyrastają w kłębikach, które z kolei tworzą wiechę lub kłos . Okwiat 3-działkowy, podczas dojrzewania silnie grubieje i zmienia kolor na czerwony. W obupłciowych, przedsłupnych kwiatach 1 pręcik i 1 słupek . Kwitnie od czerwca do października, jest wiatropylna .
Owoc
Drobne orzechy otoczone zmięśniałym okwiatem. Nasiona liczne, czarne i błyszczące, zachowują bardzo długo zdolność kiełkowania – nawet do 30 lat.
Biotop , wymagania
Rośnie na przydrożach, śmietniskach, rowach. Jest rośliną ruderalną i częstym chwastem w uprawach rolniczych[1]. Roślina azotolubna . W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Polygono-Chenopodietalia[2].
Roślina trująca
Pędy nadziemne i nasiona zawierają saponiny , kwas szczawiowy , alkaloidy (betacyna, betaksantyna), kwas oleanolowy . Roślina rosnąca na przeazotowanych glebach łatwo kumuluje azotany . U ludzi, którzy spożyli komosę i przebywali na słońcu pojawiało się uczulenie słoneczne, objawiające się obrzękiem skóry i zmianą jej barwy, biegunką i silnym podnieceniem. Zwierzęta zwykle omijają komosę, jednak stwierdzono przypadki zatruć. U koni następowały drgawki, niemożność przełykania, zaburzenia koordynacji ruchów, spadek ciśnienia krwi i zapaść. U bydła i owiec zatrucie objawiało się brakiem koordynacji ruchów, krwawieniem z pyska, nozdrzy i odbytu[3].

Zastosowanie

Ciekawostki

  • Zwyczajowo nazywana była lebiodą.
  • W Europie na tzw. przednówku , oraz w czasie braków żywności podczas I i II wojny światowej była zbierana i wykorzystywana do spożycia, jako warzywo . Podczas oblężenia Leningradu uratowała wielu ludzi przed szkorbutem i śmiercią głodową[4].
  • Była zbierana i zjadana przez liczne plemiona Indian amerykańskich. W Ameryce Południowej uprawiana jest spokrewniona z nią komosa ryżowa , będąca źródłem pożywnych nasion zbieranych na kaszę.
  • Pyłki komosy u osób uczulonych powodują alergię .
  • W uprawach buraków może być wykorzystywana jako roślina pułapkowa dla mszyc , które bardzo chętnie składają na niej jajka.

Przypisy

  1. Włodzimierz Tymrakiewicz: Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976, s. 66. 
  2. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. . 
  3. Jakub Mowszowicz : Przewodnik do oznaczania roślin trujących i szkodliwych. Warszawa: PWRiL, 1982. . 
  4. 4,0 4,1 Czesław Bańkowski, Jan Serwatka: O chwastach i ich zastosowaniu. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1972. 


Inne hasła zawierające informacje o "Komosa biała":

Brescia ...

Brno ...

Władysław Komar ...

Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kownie ...

1972 ...

Wittenberga ...

Jura ...

Sedmídolí ...

Studzienna Góra ...

Kowary ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Komosa biała":

31. Budżet rodziny (plansza 22) ...

Teatr grecki (plansza 13) ...

Układ nerwowy (plansza 10) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie