Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

kolczuga

kolczuga - zwana inaczej pancerzem kolczym. Jest to zbroja, która według jednych źródeł historycznych została wynaleziona przez Celtów ok. V w. p.n.e., inne źródła przyjmują, iż pochodzi ze Wschodu. Niewykluczone jest, że powstała niezależnie w obu tych miejscach.

Jeśli chodzi o krój, można kolczugi podzielić na trzy podstawowe typy:

  • krój rzymski - najpopularniejszy krój kolczugi, mający postać tuniki, podtrzymywanej pasem przenoszącym ciężar z barków na biodra. Większość (jeśli nie wszystkie) kolczug europejskich z okresu średniowiecza opartych było na kroju rzymskim.
  • krój celtycki - z charakterystyczną "kurtynką" na ramionach. Kolczug takich używały, we wczesnym średniowieczu, ludy pochodzenia celtyckiego a także niektóre plemiona germańskie.
  • krój grecki - mający postać koszulki kolczej, spinanej z na ramionach i po bokach mosiężnymi klamrami. Krój używany głównie przez wojowników bizantyjskich.

Kolczuga ma postać koszulki kolczej z rękawami, czasem z kapturem oraz płatami kolczymi osłaniającymi uda aż do kolan. Zbudowana jest z kilkunastu tysięcy małych kółek żelaznych zazwyczaj o średnicy 5-15 mm, choć znajdowano nawet kółka o średnicy do 50 mm, które są splatane w taki sposób, aby łączyć się z kilkoma sąsiednimi. Kółka tworzono z drutu, nawijanego na pręt odpowiedniej średnicy, zaś końce rozpłaszczano i nitowano lub łączono na gorąco. Generalnie w różnych epokach stosowano nieco zmodyfikowane sposoby wyrobu kolczug.

Kolczugi używano w starożytności, gdzie prócz wspomnianych Celtów wykorzystywali ją także Rzymianie (tzw. lorica hamata) oraz Persowie. W średniowieczu stanowiła jeden z podstawowych typów zbroi, w Polsce pojawiła się już w IX wieku.

Średniowieczna kolczuga europejska występowała w wielu odmianach, zaś jej krój znacznie zmieniał się na przestrzeni dziejów.

  • IX-XI wiek: forma tuniki sięgającej poza kolana, rękawy do łokci, kaptur i nogawice kolcze; występują trzy rozcięcia - z przodu i tyłu ułatwiające dosiadanie konia oraz z lewej strony umożliwiające dobywanie miecza
  • XI wiek: kolczuga ulega wydłużeniu, poły sięgają do połowy łydki, stosunkowo długie rozcięcie z przodu i z tyłu ułatwia dosiad konia
  • XII wiek: zaczęto stosować kolczugi o długich rękawach z rękawicami kolczymi na końcu. Ochronę nóg zaczynają stanowić nogawice kolcze.
  • XIII wiek, 2 poł.: kaptury kolcze stanowią oddzielny element kolczugi mocowany za pomocą rzemienia na lewym policzku
  • 2 poł. XIV wieku: stosunkowo szybkie wypieranie kolczugi przez zbroję płytową, dającą znacznie lepszą ochronę ciała rycerza
  • XVII wiek: w Polsce kolczuga wraca do łask, w dużej mierze dzięki wpływom wschodnim, znajduje zastosowanie wśród chorągwi jazdy pancernej (do XVIII wieku); forma uległa niewielkim zmianom, rękawy zostały skrócone (do łokci), pozostało wycięcie z tyłu i z przodu umożliwiające dosiadanie konia, czasem wręcz część tylna była krótsza od przedniej.

Ciekawostką jest fakt, iż mimo znacznego postępu technologicznego idea wykorzystania kolczugi jako elementu ochronnego powróciła w XX wieku. W 1920 roku w Polsce, w ramach 5 Pułku Ułanów sformowano pluton ułanów pancernych. Dwudziestu ułanów wyposażono w kolczugi oraz hełmy typu francuskiego wz. 1915 Adrian.

Nieprawdą jest jakoby pełna kolczuga ważyła 30 kg. Faktyczna masa pełnej kolczugi nitowanej, ze zintegrowanym kapturem i rękawicami, rzadko przekraczała 13 kilogramów.


Inne hasła zawierające informacje o "kolczuga":

Hełm ...

Królestwo Bosporańskie przedstawia się jako jeźdźców w stożkowatych metalowych hełmach , w pancerzach łuskowych lub kolczugach , z długą włócznią , przymocowanym do nogi sztyletem z pierścieniem na końcu ...

Zbroja łuskowa wieku , jest bardziej elastyczny niż pancerz lamelkowy , a zapewnia lepszą ochronę niż kolczuga . Specyficzną odmianą tej zbroi jest karacena , używana w czasach nowożytnych. ŹródłaMichał ...

Triarii przewyższali pozostałych żołnierzy, gdyż każdy z nich posiadał nagolenice, oraz pancerz kolczy ( kolczuga ). Zobacz też Hastati Legion Principes Velites ...

Principes Uzbrojeni w miecze gladius i dwa pila . Nosili na sobie pancerze kolcze ( kolczuga ) (łac. lorica hamata) oraz hełmy i nagolenniki. Po zdobyciu doświadczenia i ...

kolczuga align=justify> kolczuga - zwana inaczej pancerzem kolczym. Jest to zbroja, która według jednych ...


Inne lekcje zawierające informacje o "kolczuga":

034 Państwo polskie za panowania Mieszka I (plansza 6) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie