Region Kołymy-położenie geograficzne
Więźniowie przy pracy w kopalni złota
Kołyma (od położenia w dorzeczu
Kołymy
) - nieformalne określenie największej grupy
obozów pracy przymusowej
na północnym wschodzie
ZSRR
(
Jakucka ASSR
,
obwód magadański
). Przez Rosjan ten obszar zwany jest Kontynentem, przez więźniów Przeklętą Wyspą. Teren podległy gułagom wynosił 2,6 mln km2.
Obozy wchodziły w skład Siewwostłagu (Północno-Wschodnie Poprawcze Obozy Pracy, Северо-Восточный ИТЛ, działające na rzecz "Dalstroju"), utworzonych w
1932
r. w wyniku odkrycia na bezludnych, niezagospodarowanych obszarach bogatych zasobów naturalnych: węgla, platyny, złota (w żyłach i piaskach złotonośnych), uranu, rudy cyny i ołowiu, molibdenu, ropy naftowej. W
1931
r. Edward Berzin na rozkaz Stalina zaczął organizować przedsiębiorstwo górnicze Dalstroj podległe
NKWD
. W lutym następnego roku przybyli pierwsi więźniowie. W pierwszych latach funkcjonowania obozów śmiertelność wynosiła ok. 80%.
Więźniowie obozów byli zatrudnieni głównie w górnictwie, eksploatacji lasów i budowie infrastruktury. Obozy były znane z wysokiej śmiertelności z powodu surowego klimatu oraz złych warunków bytowych - kierowani tam byli więźniowie "szczególnie niebezpieczni" dla władzy radzieckiej. Pracę przerywano dopiero przy -54 °C.
W drugiej połowie
lat 40.
zaczęto wydobywać rudę uranu.
"Pojemność" obozów kołymskich wynosiła w
1953
r. 200 tysięcy więźniów (całego Dalstroju ok. 2-3 mln). W obozach więźniowie polityczni i kryminalni byli przetrzymywani razem. Więźniowie kryminalni nie pracowali, ich normę wydobycia musieli wykonać więźniowie polityczni.
W tym samym roku rozpoczęła się stopniowa likwidacja obozu. Ostatecznie zamknięto go w
1957
r. Liczba ofiar śmiertelnych w okresie działania obozów na Kołymie waha się między 1 a 6 mln osób.
Jeden z łagrów, przygotowany pokazowo, wizytował w maju
1944
wiceprezydent USA
Henry Wallace
.[1][2]
Więźniami Kołymy byli m.in.
Warłam Szałamow
,
Anatol Krakowiecki
i
Ryszard Kaczorowski
.
Przypisy
Bibliografia
-
Anne Applebaum
Gulag. A History, New York 2003, , wyd. polskie Gułag, Warszawa 2005,
-
Robert Conquest
Kolyma: The Arctic Death Camps (1978),
- Tomasz Kizny, GULAG. Life and Death Inside the Soviet Concentration Camps. Firefly Books, Buffalo, NY and Richmond Hill, ON,
2004
(original edition: Editions Balland, Paris 2003) (album 500 stron zdjęć dokumentalnych z Gułagu)
[1]
-
Anatol Krakowiecki
Książka o Kołymie, wyd. 2. London 1987 ,wyd. Veritas (
wersja elektroniczna książki
)
-
Warłam Szałamow
Opowiadania kołymskie, wyd. polskie (krajowe) Wrocław 1999,
Filmografia
- Kołyma - białe krematorium (film dokumentalny,
TVP
)
Linki zewnętrzne
Zobacz też
Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.
