Tradycyjne japońskie śniadanie
Dla kuchni japońskiej charakterystyczne jest użycie
ryb
(jedzonych także na surowo), rozmaitych
owoców morza
, w tym
wodorostów
oraz
warzyw
. Popularne są
zupy
gotowane bezpośrednio na stole, w specjalnym garnku podgrzewanym dawniej
węglem drzewnym
, a obecnie gazem, a także jedzenie zanurzanych we wrzątku
mięs
, ryb i warzyw.
Japończycy jedzą
pałeczkami
. Nakrywając do stołu, po lewej stronie stawiają miseczkę z ryżem, po prawej - z zupą. Pałeczki leżą równolegle przed nimi. Zupę pije się prosto z miseczki, do innych talerzy sięga się pałeczkami. Przed rozpoczęciem jedzenia, w momencie otrzymywania dań mówi się po japońsku: "Itadakimasu", a dziękując po spożyciu posiłku: "Gochisō-sama deshita".
Rodzaje dań
Opisy dań kuchni japońskiej można dzielić według różnych kryteriów. Jednym z nich jest rozróżnienie na podstawie pochodzenia, innym - sposób przyrządzania.
Pierwsza grupa to dania pochodzenia rodzimego nazywane po japońsku: washoku, nihon-ryōri, nihon-shoku. Są to potrawy wymyślone w Japonii lub obecne w kuchni tego kraju od tak dawna, że stały się jej integralną częścią. Drugą grupę stanowią "dania w stylu zachodnim" (yōshoku), do której zalicza się potrawy, które pojawiły się w tym kraju po transformacji
Meiji
. Do grupy tej zaliczyć można na przykład kluski
ramen
, czy kotlet wieprzowy tonkatsu.
Według sposobu przyrządzania, potrawy mogą należeć do następujących grup:
- namasumono – potrawy podawane na surowo, nie poddawane obróbce cieplnej;
- nikomono – dania
gotowane
. W skład tej grupy wchodzą: zupy (shirumono i nabemono), dania gotowane na parze (mushimono) oraz potrawki z ryb, mięsa, owoców morza i warzyw (aemono);
- teppanyaki – dania
grillowane
na specjalnym, podgrzewanym stole lub płycie (teppan);
- yakimono – dania z ryb, owoców morza, mięsa i drobiu, pieczone na ruszcie lub podgrzewanym węglem drzewnym grillu;
- agemono – dania
smażone
lub frytowane w głębokim oleju, np.
tempura
;
- tsukemono – japońskie
pikle
czyli warzywa marynowane lub poddane fermentacji mlekowej w celu ich dłuższego przechowywania;
- sunomono –
sałatki
przyrządzane z warzyw, ryb i owoców morza;
- gohanmono – potrawy z ryżu.
-
sushi
- jedno z najbardziej znanych dań; z ryżu,
nori
oraz z rozmaitych ryb.[1][2].
Typowy posiłek
Współcześnie Japończycy spożywają, podobnie jak Europejczycy, trzy posiłki dziennie. Zwykle w ich skład wchodzi zestaw potraw nazywany ichiju-sansai (ryż i trzy przekąski). Składa się on z pięciu elementów. Są to: miska ryżu, miska zupy (stanowią one elementy obowiązkowe) oraz trzy potrawy, z których każda została wybrana z innej grupy dań[1].
Najczęstsze potrawy i składniki kuchni japońskiej
Bibliografia
- Iwona Kordzińska-Nawrocka: Japońska sztuka kulinarna. Warszawa: 2008, ss. 211–225. .
- Kimiko Barber: Kuchnia japońska. Poznań: 2004. .
- Magdalena Tomaszewska-Bolałek: Tradycje kulinarne Japonii. Warszawa: Hanami, 2006. .
- Richard Hosking: A Dictionary of Japanese Food. Tuttle Publishing. .
Przypisy
