Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Dom Urodzenia Fryderyka Chopina

Dom Urodzenia Fryderyka Chopina

Dom Urodzenia Fryderyka Chopina
Oddział Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie
Lokalizacja   Polska Żelazowa Wola
Dyrektormgr inż.
Tadeusz Owczuk
AdresŻelazowa Wola
96-503 Sochaczew
[www.muzeum.Chopin.pl Strona internetowa muzeum]

Dom Urodzenia Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli koło Sochaczewa – obecnie muzeum biograficzne, w skład którego wchodzi oficyna (tzw. dworek) oraz siedmiohektarowy park krajobrazowy nad rzeką Utratą . Dwór wraz z parkiem jest oddziałem Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie zarządzanego przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina .

Spis treści

Historia Żelazowej Woli

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1579 z akt grodzkich, gdzie jako właścicieli Żelazowej Woli wymieniono Mikołaja i Piotra Żelazów. Pod koniec XVIII w. właścicielem był Piotr Łuszczewski, a następnie rodzina Paprockich. Domów mieszkalnych było wówczas 9.

Na przełomie XVIII i XIX w. wieś została odkupiona od Paprockich przez zubożałą rodzinę hrabiów Skarbków. Kacper i Ludwika Skarbkowie zamieszkali we dworze z dwiema oficynami (obecny "dworek" to dawna wschodnia oficyna). Guwernerem ich dzieci był Mikołaj Chopin , który w 1806 poślubił Justynę z Krzyżanowskich , krewną gospodarzy, zajmującą się zarządzaniem domem. Ich trzy córki - zarówno starsza, Ludwika Marianna, jak i dwie młodsze, Justyna Izabela i Emilia - urodziły się w Warszawie .

1 marca (lub 22 lutego ) we wsi urodził się Fryderyk jako drugie dziecko Chopinów. Jego pobyt w Żelazowej Woli nie trwał długo, bowiem już na jesieni Chopinowie przenieśli się do Warszawy , ale młody Fryderyk odwiedzał później Skarbków w wakacje i przy okazji świąt rodzinnych. W 1812 dwór Skarbków spłonął, ale obydwie oficyny ocalały.

W 1834 życie kończy samobójstwem Michał Skarbek, a jego rodzina odsprzedaje Żelazową Wolę Szubertom. W 1840 dziedzicem Żelazowej Woli stał się baron Eugehard, a wkrótce później rodzina Peszlów. Kolejnym właścicielem w latach 1859 - 1879 był Adam Towiański. W skład dóbr wchodziły folwarki w Mokasie i Żelazowej Woli oraz wsie Żelazowa Wola , Chodakówek , Budy Żelazowskie i Towiany . W samej Żelazowej Woli znajdowało się 11 budynków murowanych, 12 drewnianych oraz młyn wodny. Od 1879 dwór pozostawał w rękach Aleksandra Pawłowskiego, który w miejscu urodzenia Chopina urządził magazyn gospodarczy.

W 1894 z inicjatywy rosyjskiego kompozytora Milija Bałakirewa odsłonięto w parku Pomnik Fryderyka Chopina projektu Bronisława Żochowskiego z medalionem projektu Jana Wojdygi. Podczas I wojny światowej spłonęła prawa oficyna dworu. W 1918 majątek Żelazowa Wola rozparcelowano pomiędzy okolicznych chłopów.

W 1928 warszawskie Towarzystwo Przyjaciół Domu Chopina i Komitet Chopinowski z Sochaczewa zakupiły oficynę i 3 ha ziemi wokół budynku za 40 000 zł od Rocha Szymaniaka, który był właścicielem terenu od 1918 .

Podczas II wojny światowej we dworku stacjonowali żołnierze niemieccy. Pod koniec wojny znajdował się tam szpital.

Historia muzeum

W 1926 powstały dwie organizacje, które za cel postawiły sobie wykupienie Żelazowej Woli z rąk prywatnych: warszawskie Towarzystwo Przyjaciół Domu Chopina i sochaczewski Komitet Chopinowski. Po dwóch latach starań udało im się zrealizować to zamierzenie. Komitet Budowy Domu Chopina w 1931 rozpoczął remont budynku wg projektu architekta Juliana Żakowskiego. W latach 30. urządzono wnętrze z XIX-wiecznymi meblami wg projektu Lecha Niemojewskiego . 17 października 1931 dokonano symbolicznego otwarcia dworku. Obiekt udostępniono zwiedzającym w czerwcu 1939 .

Po zniszczeniach II wojny światowej dworek ponownie wymagał renowacji. Projekt rekonstrukcji i przebudowy wnętrz opracował w 1948 prof. Mieczysław Kuźma. Kolejne renowacje odbyły się w latach 1958 i 1968.

W 1951 dworek wraz z parkiem przekazano Muzeum Narodowemu , a od 1953 obiekt jest pod opieką Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie.

Obecnie każdego roku Żelazową Wolę odwiedza około 200 tys. gości z kraju i ze świata.

Architektura budynku

Dzisiejszy dworek w Żelazowej Woli zbudowany został około 1800 jako lewa oficyna dworu Kacpra i Ludwiki Skarbków. Oficyna ta, zamieszkana przez Chopinów po ślubie w 1806 , była niedużym budynkiem murowanym, o wysokim i stromym dachu, z dużymi oknami, dwiema facjatkami w dachu, bez ganków . Wewnątrz znajdowało się siedem izb bielonych wapnem.

W czasie wojen napoleońskich w 1812 dwór właściwy spłonął, a zachowały się dwie oficyny. Do 1834 w prawej mieszkali właściciele. Po przejęciu posiadłości przez Adama Towiańskiego w latach 60. XIX w. przeprowadzono remont oficyny, zmieniający jej pierwotny wygląd (m.in. dobudowano wtedy ganek). Kolejny właściciel Aleksander Pawłowski przeznaczył miejsce urodzenia kompozytora do celów gospodarczych. W czasie I wojny światowej spłonęła prawa oficyna, a z założenia dworskiego ostał się jeden podupadły budynek.

Obecnie jest to parterowy, prostokątny budynek. Od frontu znajduje się ganek na dwóch kolumnach z trójkątnym frontonem . Układ wnętrz jest dwutraktowy z sienią na osi budynku. Stropy są belkowane, a naczółkowy dach jest kryty gontem . W ścianach szczytowych nad oknami i wejściem znajdują się profilowane gzymsy .

Wnętrza dworku

  • Pokój z kominkiem – dawna kuchnia
  • Pokój ojca - salonik muzyczny
  • Jadalnia
  • Pokój matki – miejsce urodzenia Fryderyka Chopina
  • Pokój dziecięcy

Układ wnętrz ma charakter symboliczny, bowiem nieznany jest ich rozkład w czasach Chopina.

Ekspozycja

Ekspozycję stałą stanowi aranżacja wnętrz skromnego XIX-wiecznego dworku, odtwarzająca atmosferę domu rodzinnego kompozytora oraz ekspozycja biograficzna poświęcona Fryderykowi Chopinowi . Oficyna, w której zamieszkał z żoną ubogi nauczyciel Mikołaj Chopin , siłą rzeczy była urządzona skromnie, zgodnie z pozycją materialną rodziny.

W sześciu pokojach zgromadzono przedmioty z epoki, ale należy pamiętać że nie zachowały się do naszych czasów meble, instrumenty czy obrazy z domu Chopinów. W saloniku muzycznym znajduje się współczesny fortepian koncertowy. Dwa pozostałe postawiono: w pokoju matki (XIX-wieczny fortepian pochodzący z fabryki F. Leszczyńskiego) i w pokoju dzieci ("żyrafa" z pionowym pudłem rezonansowym ). Oprócz instrumentów, klasycystycznych mebli i pieca kaflowego z początku XIX w. uwagę zwracają belkowane stropy , ozdobione polichromią o motywach roślinnych.

Na bielonych ścianach pokoi zawieszono wizerunki członków rodziny Chopinów (kopie portretów olejnych Ambrożego Mieroszewskiego , wykonanych w latach 20. XIX w., reprodukcje portretów Fryderyka według Marii Wodzińskiej i Elizy Radziwiłłówny) a także widoki Warszawy . Cennym dopełnieniem ekspozycji są faksymilia dokumentów: aktu ślubu rodziców oraz metryk urodzenia i chrztu Fryderyka, a także rękopisów muzycznych, rysunków i listów.

Park

Park krajobrazowy pochodzi z XVIII w., później przekształcony wg projektu Kamila Jamme z 1871 . Po parcelacji majątku w 1918 park zdewastowano, wyrąbując w nim drzewa.

W 1928 wykupiono teren wraz z oficyną – łącznie 3 ha ziemi. W 1932 dokupiono dodatkowe 3 ha od Rocha Szymaniaka. Projekt rewitalizacji parku opracował prof. Franciszek Krzywda-Polkowski , twórca polskiej Szkoły Architektury Krajobrazu Ogrodowego. Prace przeprowadzono w latach 1932 - 1937 .

W siedmiohektarowym parku nad Utratą można zobaczyć około 10 tys. gatunków i odmian drzew , krzewów , bylin i roślin cebulowych z kraju i ze świata. Są wśród nich m.in.: wierzby , klony , dęby , topole , amerykańskie sosny , kalifornijskie jodły , japońskie berberysy oraz cierniste pigwowce z Chin.

Dodatkowo na terenie parku znajdują się liczne wizerunki Fryderyka Chopina. Są to: obelisk w jednej z dalszych alejek oraz znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie dworku: pomnik w brązie wykonany przez Józefa Gosławskiego [1] i popiersie autorstwa Stanisława Sikory [2].

Szeroka aleja główna prowadzi od bramy wejściowej do dziedzińca obsadzonego przez kasztanowce. Tutaj młody Fryderyk grywał na wystawianym z salonu fortepianie, kiedy przyjeżdżał w odwiedziny do Żelazowej Woli.

Ciekawostki

  • Podczas wizyt kompozytora w majątku Skarbków fortepian wynoszono do ogrodu, gdzie pod lipami Fryderyk dawał koncerty. Zgromadzeni goście i rodzina nie byli jedynymi słuchaczami – dźwięki fortepianu przyciągały mieszkańców pobliskich wsi (jak wspominał Antoni Krysiak, chłop z Żelazowej Woli i rówieśnik Fryderyka Chopina).
  • Latem 1830 Fryderyk Chopin przyjechał do Żelazowej Woli, gdzie cała rodzina Chopinów przebywała na letnim wypoczynku. Wówczas kompozytor był tu po raz ostatni.
  • W pokoju matki stoi marmurowa waza wypełniona zawsze świeżymi kwiatami z ogrodu, wskazując miejsce urodzenia kompozytora.
  • Żelazowa Wola, opus 37 to tytuł poematu symfonicznego , skomponowanego na cześć Chopina w stulecie jego urodzin przez rosyjskiego pianistę i kompozytora Siergieja Lapunowa w 1909 .
  • Od 2000 r. emitowany jest znaczek pocztowy z serii Dworki polskie, na którym znajduje się Dwór w Żelazowej Woli.

Koncerty

Od 1959 do Żelazowej Woli przyjeżdżają artyści z kraju i ze świata oraz uczestnicy Międzynarodowych Konkursów Pianistycznych im. Fryderyka Chopina, by wykonywać utwory kompozytora w miejscu jego urodzenia. W każdą niedzielę w okresie od maja do końca września o godzinie 12.00 i 15.00 można posłuchać koncertu muzyki Chopina. Ponadto w każdą sobotę lipca i sierpnia o godzinie 11.00 w Żelazowej Woli występują młodzi pianiści w cyklu "Estrada Młodych".

Oprócz publicznych koncertów, w dworku odbywają się również koncerty zamawiane przez biura podróży, organizacje czy osoby prywatne. Często są to koncerty wieczorne przy zapalonych świecach.

We wnętrzach dworku i na terenie parku codziennie z głośników sączy się muzyka wielkiego pianisty, którą można się upajać siedząc na ławkach i spacerując po alejkach.

Informacje praktyczne

Dojazd

Muzeum mieści się w Żelazowej Woli na terenie parku krajobrazowego. Najlepiej dojechać tutaj samochodem trasą nr 580 WarszawaLesznoKampinosŻelazowa WolaSochaczew lub autobusem miejskim linia nr 6 ze stacji PKP w Sochaczewie . Do dyspozycji zwiedzających jest duży parking w sąsiedztwie obiektu.

Godziny otwarcia

Muzeum jest otwarte od wtorku do niedzieli w godzinach 9.30-17.30, a w okresie zimowym, czyli od 16.10 do 15.04 - od 9.00 do 16.00. Park można zwiedzać w okresie od 1.05. do 31.08. od 9.00 do 20.00, w poniedziałki do 17.30. W okresie od 1.09. do 15.10. oraz od 1.03. do 30.04. - w godzinach 9.00-17.00, a w okresie zimowym w godzinach 9.00-16.00

Przypisy

  1. Hanna Wróblewska-Straus: O pomniku romantycznym słów kilka. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, ss. 32-33. . 
  2. Polska Chopina. Żelazowa Wola . chopin.nifc.pl. [dostęp 28 lutego 2010].

Linki zewnętrzne

Na mapach: 52°15'19.25″N 20°18'55.3″E / 52.2553472, 20.315361


Inne hasła zawierające informacje o "Dom Urodzenia Fryderyka Chopina":

Pęcice ...

Mieszko II Lambert ...

Adwentyzm ...

Odense ...

Vytautas Landsbergis ...

Władysław Komar ...

Meczet w Kownie ...

Synagoga Chóralna w Kownie ...

Kościół jezuitów pw. św. Franciszka Ksawerego w Kownie ...

Augustinas Voldemaras ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Dom Urodzenia Fryderyka Chopina":

11 LISTOPADA (plansza 1) ...

213 Polska kultura, sztuka i nauka dwudziestolecia międzywojennego (plansza 15) ...

005. Mieszkanie w mieście i na wsi (plansza 18) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie