Katedra i Baptysterium w Padwie
Katedra w
Padwie
- obecna budowla jest rezultatem całej serii zmian budowlanych przeprowadzanych przez kilka wieków. Do kompleksu budynków należy też bardzo interesujące
Baptysterium
z
freskami
Giusto de' Menabuoi.
Historia
Pierwsza katedra została tu zbudowana po
Edykcie Mediolańskim
cesarza
Konstatntyna
z
313
r. Na jej miejscu została zbudowana następna, którą w
1075
r. konsekrował biskup Ulderyk.
3 stycznia
1117
r. zniszczyło ją trzęsienie ziemi. Gmach został odbudowany w stylu romańskim, co widać na freskach w Baptysterium. W
1547
r. rozpoczęto budowę nowej katedry. W
1551
r. w konkursie ogłoszonym przez biskupa Padwy wybrano projekt Michała Anioła, ale kierownikami robót zostali
Jacopo Sansovino
, Andrea da Valle i Agostino Righetti. Dwaj ostatni wnieśli wiele modyfikacji do oryginalnego projektu. Roboty przeciągnęły się do
1754
r. i zostały dokończone przez architekta weneckiego Girolamo Forigimelikę. Jednak zaprojektowana przez niego
fasada
z trzema
portalami
i dwiema
rozetami
pozostała niedokończona i następnie mocno uszkodzona, tak jak wielka kopuła, w czasie bombardowań w latach
1917
-
1918
.
25 sierpnia
1754 r. katedra została konsekrowana przez kard. Carlo Rezzonico i poświęcona Matce Bożej Wniebowziętej.
Wnętrze
Prezbiterium katedry z monumentalnym krucyfiksem
Wnętrze budowli, które zadziwia chłodem i surowością, podzielone jest na trzy nawy. Nad nawą główną wznoszą sie dwie kopuły. Począwszy od lewej nawy znajdujemy Kaplicę Matki Bożej niewidomych, w której można podziwiać malowidło Madonna z Dzieciątkiem autorstwa Stefano d'Arzere; następnie w Kaplicy
św. Hieronima
umiejscowione jest dzieło Piotra Damini Św. Hieronim i zleceniodawca Girolamo Selvatico; w Kaplicy
św. Grzegorza Barbarigo
, na ołtarzu wystawione jest od
1762
r. ciało świętego, na ścianie w głębi umieszczone jestUkrzyżowanie ze świętymi Magdaleną i Katarzyną - dzieło Damini; w Kaplicy św. Józefa znajduje się XVII-wieczna nastawa. W lewym ramieniu transeptu mieści się Kaplica Najświętszego Sakramentu z barokowym ołtarzem. Warto też zwrócić uwagę na Zakrystię kanoników, która stanowi małą galerię malarstwa we wnętrzu katedry. Do cennych dzieł tam przechowywanych zaliczyć należy Matkę Bożą z Dzieciątkiem Giusto de' Menabuoi, dwa panele przedstawiające Świętych Giorgio Schiavone i dwa płótna Giandomenico Tiepolo z wyobrażeniem
Św. Filipa Neri
i
Św. Hieronima Emilianiego
, a także Zdjęcie z krzyża Jacopo Montagnana.
Prezbiterium - św. Prosdocimo i św. Justyna
Prezbiterium
odcina się stylem od reszty świątyni. Jego obecny wystrój został zainaugurowany w
1997
r. Jest ono ozdobione rzeźbami toskańskiego artysty Giuliano Vangi. Już na pierwszy rzut oka widać nowoczesność stylu. Wszystkie postacie, szczególnie aniołowie podtrzymujący ołtarz wydają się być w jakimś niezwykłym ruchu. Zamysłem twórcy było ukazać obecność
Ducha Świętego
, dlatego rzeźby sprawiają wrażenie, jakby były poruszane przez Jego tchnienie. Znajdujemy tam monumentalny krucyfiks w centrum oraz postacie świętych, między innymi
św. Franciszka z Asyżu
,
św. Justyny
, św. Prosdocimo i św. Grzegorza Barbarigo.
W prawym ramieniu transeptu, w Kaplicy Matki Bożej Cudów, zachowane jest malowidło przedstawiające Matkę Bożą z Dzieciątkiem. Stara tradycja mówi, że obraz należał do
Petrarki
- w pewnym okresie kanonika katedralnego, który twierdził, że jest to dzieło
Giotta
. Dzieło oryginalne zaginęło i dlatego dziś możemy podziwiać jedynie kopię namalowaną przez nieznanego autora.
W podziemiach świątyni znaleźć można mozaiki, resztki kolumn, urny z terakoty, kości wołów i koni - być może resztki ofiar pogańskich.
Bibliografia
- Padwa. Historia-sztuka-kultura, Oriago 2000.