Święty Jan Kasjan
Joannus Cassianus
święty mnich Ojciec Pustyni i Kościoła
Data urodzenia	ok. 365
Data śmierci	ok. 435 Marsylia
Kościół / wyznanie	prawosławny , rzymskokatolicki
Wspomnienie	23 lipca (kat.) 29 lutego (28)[1] (praw. liturgia wg kal. jul. ) 13 marca (praw. wg kal. greg. )

Jan Kasjan, łac. Joannus Cassianus, scs. Prepodobnyj Kassian Rimljanin (ok. 360 , zm. ok. 435 w Marsylii ) – mnich , teolog , asceta , popularyzator monastycyzmu i ascetyzmu wschodniego w Kościele zachodnim. Założyciel jednej z pierwszych wspólnot monastycznych w Europie Zachodniej. Wliczany w poczet Ojców Pustyni i Kościoła , święty Kościoła wschodniego , oraz nieoficjalnie Kościoła zachodniego ^[2].

Żywot świętego

Urodził się około 360 r. prawdopodobnie na terenie dzisiejszej Rumunii. Z tego powodu uważany jest za jednego z pierwszych rumuńskich świętych. Niektórzy badacze dowodzą, iż miejscem jego narodzin była Marsylia^[3]. Najczęściej uważa się, że urodził się w Scytii Mniejszej, prowincji rzymskiej zajmującej tereny dzisiejszej Dobrudży .

W roku 380 udał się do Palestyny , gdzie wstąpił do klasztoru w Betlejem . W roku 385 udał się do Egiptu , w podróż po skupiskach anachoretów . Przebywał m.in. w Nitrii i Sketis . Pobierał tu nauki m.in. od Ewagriusza Pontyjskiego , który miał duży wpływ na kształtowanie jego późniejszych poglądów.

W roku 399 opuścił Egipt i udał się do Konstantynopola , gdzie ok. roku 400 został wyświęcony na diakona przez Jana Chryzostoma .

W roku 404 udał się do Rzymu , aby przedstawić papieżowi Innocentemu I list, w którym wierni Kościoła wschodniego wstawiali się w obronie Jana Chryzostoma, zesłanego na wygnanie do Kapadocji . Od tego momentu rozpoczyna się następny rozdział życia Jana Kasjana, związany z Europą Zachodnią.

Około roku 410 lub 415 Jan Kasjan przybył do ówczesnej południowej Galii ( Gallia Narbonensis ) i osiadł w Marsylii, gdzie założył dwa klasztory, męski i żeński, nazywane opactwem św. Wiktora. Była to jedna z pierwszych wspólnot monastycznych na Zachodzie. Kilka lat później pomógł w założeniu klasztoru w Apt , na prośbę tamtejszego biskupa.

W Marsylii rozpoczął działalność pisarską. Na potrzeby wspólnoty w Apt tworzył Ustawy życia mnichów oraz leczenie ośmiu głównych grzechów – traktat zawierający m.in. instrukcje na temat prowadzenia życia klasztornego oraz zalet ascezy i sposobów zwalczania zagrożeń czyhających na mnichów. M.in. na tym traktacie opierał się Benedykt z Nursji , gdy tworzył regułę dla swojej wspólnoty. Drugie znaczące dzieło Jana Kasjana to Konferencje z Ojcami – tutaj najwierniej uwiecznił etos anachoretów i nauki opatów wspólnot pustynnych oraz wypowiedział się na temat roli łaski w zbawieniu człowieka, polemizując ze św. Augustynem . Ta polemika była także tematem jego ostatniego dzieła, O wcieleniu Pańskim przeciw Nestoriuszowi , napisanego w roku 430 na prośbę papieża Leona I .

Kult

Św. Jan Kasjan czczony jest przez całą Cerkiew prawosławną , natomiast w Kościele rzymskokatolickim jest świętym czczonym lokalnie. Jego pamięć jest obchodzona tylko w Marsylii. Tam w świątyni męczennika Wiktora spoczywają szczątki jego relikwii .

Ikonografia

W ikonografii święty przedstawiany jest jako stary mężczyzna z siwą, nieco rozdwojoną u końca brodą. Odziany jest w mnisi habit (a niekiedy w strój biskupi). Prawą ręką błogosławi, w lewej trzyma zwój.

Dzień obchodów

Wspomnienie liturgiczne w Cerkwi prawosławnej obchodzone jest 29 lutego (28 lutego)^[1]/13 marca^[4][3], tj. 13 marca wg kalendarza gregoriańskiego .

W archidiecezji marsylskiej , i niektórych zachodnich wspólnotach zakonnych, dzień ten przypada na 23 lipca ^[5].

Znaczenie

Jan Kasjan pierwszy ułożył naukę ascetyczną w jedną usystematyzowaną całość, w ten sposób przyczyniając się do kształtowania wczesnego monastycyzmu zachodniego. Jego nauki stały się podstawą medytacji w klasztorach średniowiecznych. Czerpał z nich zarówno Benedykt z Nursji , jak i Ignacy Loyola .

Poglądy

Pod wpływem Ojców Pustyni nabrał przekonania, że anachoretyzm jest najwyższą formą życia chrześcijańskiego, ale droga do niego często prowadzi poprzez życie wspólnotowe jako etap pośredni.

W kwestiach teologicznych zajmował pozycję pośrednią pomiędzy radykalizmem Augustyna a doktryną Pelagiusza – uważany jest za prekursora semipelagianizmu .

Pisma

• Ustawy życia mnichów oraz leczenie ośmiu głównych grzechów (De Institutione Coenobiorum), 12 ksiąg
• Konferencje z Ojcami (Collationes Patrum)
• O wcieleniu Pańskim przeciw Nestoriuszowi (De Incarnatione Domini), 7 ksiąg

Tłumaczenia polskie

• JANA CASSIANA Eremity o żywocie y ćwiczeniach ludzi świat opuszczających Xiąg XII ... w Krakowie w drukarni Andrzeja Piotrowczyka, 1604. Tłumaczył ks. Wojciech Półgęskowicz z Pakości (Albertus Mesochenius).
• Jan Kasjan, Rozmowy z Ojcami t.1, Kraków 2002, Wydawca: Wydawnictwo Benedyktynów Tyniec, 440 stron. EAN: 9788373542266,ISBN: 9788373542266.
• Jan Kasjan, Rozmów dwadzieścia cztery, tłumaczył ks. dr Ludwik Wrzoł; Fiszer i Majewski, Księgarnia Uniwersytecka, Poznań 1929.
• Jan Kasjan, Rozmowy o modlitwie: rozmowy IX i X z abba Izaakiem, tłumaczył ks. A. Nocoń, Wydawnictwo Benedyktynów Tyniec, Kraków 2003.
• Jan Kasjan, Rozmowy o modlitwie, Kraków 2004, Wydawca: Wydawnictwo Benedyktynów Tyniec, 96 stron,

EAN: 9788373540811, ISBN: 83-7354-081-4.

Zobacz też

• kult świętych
• modlitwa za wstawiennictwem świętego
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• święci prawosławni

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

• Tekst Ustaw ( ang. )
• Tekst Konferencji ( ang. )