Karłowo (
bułg.
Карлово) – miasto w środkowej
Bułgarii
, w
obwodzie płowdiwskim
, centrum administracyjne gminy Karłowo.
Położenie
Karłowo leży w południowej części podnóża gór
Stara Płanina
, w dolinie rzeki
Strjama
będącej częścią słynnej Doliny Różanej. Miasto jest oddalone o 145 km na wschód od stolicy Bułgarii,
Sofii
i o 56 km na północ od
Płowdiwu
, drugiego pod względem wielkości miasta w Bułgarii. Najbliższe Karłowowi miasto to
Sopot
, odległość między nimi wynosi około 5 km.
Historia
Dokładna data powstania Karłowa nie jest znana. Prawdopodobnie jego początków należy upatrywać we wczesnym okresie panowania
osmańskiego
na tych terenach (
XIV
-
XV wiek
). Karłowo zostało założone w pobliżu wsi Suszica jako siedziba i centrum administracyjne miejscowych
feudałów
tureckich. Od imienia jednego z nich pochodzi nazwa miasta. W
XIX wieku
Karłowo przeżywało burzliwy rozwój ekonomiczny i kulturowy. Wyroby miejscowych kotlarzy,
złotników
,
krawców
,
garbarzy
i in. sprzedawano w obrębie imperium, a także poza nim, np. w
Egipcie
, na terenach
Albanii
, w
Dubrowniku
, na
Wołoszczyźnie
, w
Wiedniu
itd. W drugiej połowie XIX wieku Karłowo odegrało także ważną rolę jako ośrodek działalności niepodległościowej. Wybuch
powstania kwietniowego
w
1876
roku i
wojny rosyjsko-tureckiej
w
1877
zakończyły okres świetności miasta. W wyniku działań wojennych i represji wielu mieszkańców Karłowa zostało zabitych lub zmuszonych do ucieczki.
W latach
1953
-
1962
miasto nosiło nazwę Lewskigrad (bułg. Левскиград) na cześć
Wasyla Lewskiego
.
Znakomitości
W Karłowie urodzili się:
- Botjo Petkow (1815-1869) - nauczyciel, ojciec
Christy Botewa
,
- Ewłogi Georgiew (1819-1897) - kupiec, bankier, przemysłowiec, darczyńca,
- Iwan Bogorow (ok. 1820-1892) - encyklopedysta,
-
Wasyl Lewski
(1837–1873) - wybitny działacz niepodległościowy, bułgarski bohater narodowy,
-
Christo Prodanow
(1943-1984) - himalaista, pierwszy bułgarski zdobywca szczytu
Mount Everest
.
Gospodarka
Ulica w starej dzielnicy Karłowa
Pomnik Wasyla Lewskiego w Karłowie
Najważniejsze zakłady przemysłowe w Karłowie:
- Agrotechnika S.A. (bułg. Агротехника А.Д.) - producent
ciągników
i maszyn rolniczych;
- Bułgarska Róża S.A. (bułg. Българска роза А.Д.) - produkcja kosmetyków i
olejków eterycznych
;
- Topalica S.A. (bułg. Топалица А.Д.) - zakład przetwórstwa mleka;
- Kombinat Mięsny "Karłowo" (bułg. Месокомбинат Карлово).
W okolicach Karłowa uprawia się kazanłyską różę (R. damascena var. trigintipetala) i
lawendę
.
Kultura
Karłowo posiada dwa duże muzea: Muzeum Historyczne dokumentujące bogatą historię miasta i regionu oraz Narodowe Muzeum "Wasyl Lewski", którym jest odrestaurowany w
1933
roku rodzinny dom Lewskiego. Od roku ok.
2000
bułgarscy archeolodzy prowadzą w okolicach Karłowa intensywne badania nad tzw. Doliną Królów Trakijskich (bułg. Долината на тракийските владетели). Na podstawie wyników
wykopalisk
część historyków przypuszcza, że na tych terenach znajdowała się stolica
Tracji
.
Każdego roku na początku czerwca w Karłowie obchodzone jest Święto Róży (bułg. Празник на розата), które jest okazją do zaprezentowania regionalnego folkloru i zwyczajów związanych z uprawą i zbiorem róż w Dolinie Różanej.
Turystyka
Najwięcej zabytków, w większości pochodzących z okresu Odrodzenia Narodowego Bułgarii (XIX wiek) i świetności Karłowa, znajduje się w starej dzielnicy miasta. Do najważniejszych z nich należą:
-
Cerkiew
"Św. Bogurodzica" (bułg. Св. Богородица) z
1851
r., w której w latach
1859
-
1862
Wasyl Lewski służył jako
diakon
;
- Cerkiew "Św. Mikołaj" (bułg. Св. Николай) z
1847
r. Tutaj znajduje się grobowiec matki Lewskiego, Giny Kunczewej;
- Charakterystyczne dla okresu Odrodzenia domy: Hadżimitrowa (bułg. Хаджидимитровата къща) z 1847 r., Astardżiewa (bułg. Астарджиевата къща) z 1830 r., Zoewa (bułg. Зоевата къща), Hieronima (bułg. Йеронимовата къща) z 1830 r., Hadżipaszy (bułg. Хаджипашовата къща), Hadżiangełowa (bułg. Хаджиангеловата къща), Błękitny Dom (bułg. Синята къща) z początku XVIII wieku i in.
- Dom-muzeum Botja Petkowa, w którym kilka lat mieszkał wybitny poeta bułgarski
Christo Botew
;
- Pomnik Wasyla Lewskiego z
1907
r. wykonany według projektu rzeźbiarza Marina Wasilewa.
W odległości ok. 1 km na północ od Karłowa znajduje się malowniczy wodospad Suczurum (bułg. Сучурум), stanowiący jedną z atrakcji przyrodniczych regionu.
Linki zewnętrzne
