Karpacz
Herb Herb Karpacza
Dewiza : Miasto pod Śnieżką
Województwo	dolnośląskie
Powiat	jeleniogórski
Gmina • rodzaj	Karpacz miejska
Prawa miejskie	1960
burmistrz	Bogdan Malinowski
Powierzchnia	37,99 km²
Wysokość	480-885 m n.p.m.
Ludność (2009) •  liczba •  gęstość	4 987[1] 131,7 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 75
Kod pocztowy	58-540
Tablice rejestracyjne	DJE
Położenie na mapie Polski Karpacz
50°46'42″N 15°45'26″E / 50.77833, 15.75722 Na mapach: 50°46'42″N 15°45'26″E / 50.77833, 15.75722
TERC ( TERYT )	5020106011
Miasta partnerskie	Gdynia , Rewal , Reichenbach/O.L., Kamenz , Buffalo , Pec pod Sněžkou
Urząd miejski ul. Konstytucji 3 Maja 54 58-540 Karpacz
Strona internetowa miasta

Świątynia Wang

Skocznia narciarska "Orlinek"

Karpacz ( niem Krummhübel) – miasto w województwie dolnośląskim , w powiecie jeleniogórskim . Położone na wysokości od 480 do 885 m n.p.m. , u stóp Śnieżki (1602 m n.p.m.), w dolinie rzeki Łomnicy oraz potoków, będących jej dopływami.

W latach 1945-54 siedziba wiejskiej gminy Karpacz . W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa jeleniogórskiego .

Wg danych GUS z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 4987 mieszkańców.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2007^[2] Karpacz ma obszar 37,99 km² (118. lokata w kraju), w tym:

• użytki rolne: 11%
• użytki leśne: 63%

Miasto stanowi 6,04% powierzchni powiatu.

Części i osiedla miasta

• Karpacz Górny (dawniej Bierutowice )
• Płóczki
• Wilcza Poręba
• Skalne Osiedle
• Brzezie Karkonoskie

Demografia

Dane z 31 grudnia 2007 ^[3]:

Według danych z roku 2002^[4] średni dochód na mieszkańca wynosił 2139,76 zł.

Historia

Osada poszukiwaczy złota powstała w XII wieku . Pierwsze zapiski o Karpaczu pojawiły się w "Księgach Walońskich" z końcem XIV wieku . Dzielnicę Płóczki po raz pierwszy wymieniono w dokumencie z dnia 21 maja 1418 roku. Podczas wojny trzydziestoletniej ( 1618 - 1648 ) na terenie Karpacza osiedlili się uciekinierzy religijni z Czech . Po wybudowaniu kaplicy św. Wawrzyńca na Śnieżce (poświęconej 10 sierpnia 1681 roku przez cysterskiego opata Bernarda Rosa), Karpacz znalazł się na szlaku tzw. turystyki pielgrzymowej. W 1772 roku założono szkołę ewangelicką. Poświęcony w dniu 28 lipca 1844 r. drewniany kościółek ewangelicki, sprowadzony z norweskiego miasteczka Vang przez króla Prus Fryderyka Wilhelma IV , stał się atrakcją turystyczną Karpacza – znany obecnie jako Świątynia Wang . W związku z napływem turystów w II połowie XIX wieku nastąpił rozwój osady: powstały hotele, zajazdy i gospody. W Karpaczu Górnym w 1914 r. znajdowało się 12 hoteli i 54 pensjonaty, dysponujące łącznie około tysiącem miejsc noclegowych^[5].

W 1945 miejscowość została wcielona do Polski. Dotychczasową ludność wysiedlono do Niemiec. Prawa miejskie uzyskał Karpacz w 1960 ^[].

Transport i komunikacja

Historia kolei w Karpaczu sięga schyłku XIX w. 1 lipca 1895 uruchomiono 6,9 km 1-torową linię kolejową Mysłakowice -Karpacz. 19 czerwca 1934 zakończono elektryfikację tej linii (napięcie prądu: 16 kV , prąd zmienny o częstotliwości 16⅔ Hz ). Trakcję elektryczną zlikwidowano wkrótce po zakończeniu II wojny światowej ( 8 lipca 1945 ). W kwietniu 2000 wstrzymano na niej ruch pasażerski a w styczniu 2003 zawieszono także przewozy towarowe. Na 3,14 km odcinku Karpacz – Miłków wznowiono w sierpniu 2006 ruch drezynowy ^[6].

Klimat

W latach powojennych uruchomiono w Karpaczu, (wys. 700 m n.p.m., 50°46'N 15°45'E / 50.767, 15.75 ) klimatologiczna stację meteorologiczną. Jej poprzedniczka, na wys. 605 m n.p.m., istniała i prowadziła pomiary meteo już w 1891 . Średnie roczne ciśnienie atmosferyczne, w latach 1954 - 1965 , wyniosło 932,6 hPa. Nieco wyższe wartości odnotowywano zazwyczaj w cieplejszej połowie roku, od maja do października – średnie ciśnienie miesięczne wahało się w przedziale od 933,7 hPa (maj i lipiec) do 935,2 hPa (wrzesień). Ze względu na usytuowanie stacji meteo na pn.-wsch. stoku i przewagę wiatrów NW notuje się bardzo wysoką frekwencję cisz (58,8%). W Karpaczu prawie 28% wszystkich wiatrów towarzyszy zjawiskom fenowym . Średnio, przez 11 dni w roku (zazwyczaj jesienią i zimą) w Karpaczu występują silne wiatry o prędkości przekraczającej 15 m/s.^[7]

Średnia temperatura roczna w latach 1931 - 1970 wyniosła +5,9 °C. Najzimniejszym miesiącem jest styczeń ze średnią dobową wynoszącą -5,4 °C. W Karpaczu najcieplejsze bywają lipiec i sierpień ze średnimi temperaturami wynoszącymi odpowiednio: +14,9 °C i +14,3 °C. Rocznie notuje się tu zazwyczaj 93 dni ze średnią temperaturą dobową poniżej 0 °C (początek 7 XII, koniec 11 III), 195 dni ze średnią temperaturą powyżej +5 °C (od 13 IV do 26 X) i 132 dni z temperaturą dobową przekraczającą +10 °C. W środku lipca (od 12 do 24) – średnio przez 13 dni – średnia dobowa przekraczała w cieniu +15 °C.^[8]

Związki wyznaniowe

Na terenie miasta działalność prowadzą następujące zwiazki wyznaniowe:

• Kościół Rzymskokatolicki
• Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP

Atrakcje

• Karkonosze z najwyższym szczytem Sudetów – Śnieżką
• kościół ewangelicki tzw." Świątynia Wang "
• Muzeum Sportu i Turystyki w Karpaczu
• Muzeum Zabawek
• skocznia narciarska Orlinek
• Tor saneczkowy "Kolorowa"
• Karkonoskie Drezyny Ręczne
• Zapora na Łomnicy
• Anomalia grawitacyjna w Karpaczu

Sąsiednie gminy

Kowary , gmina Podgórzyn . Gmina sąsiaduje z Czechami .

Przypisy

Zobacz też

• Karpacz Górny
• Karpacz (stacja kolejowa)
• Bierutowice

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa miasta
• Karpacz 360 – Wirtualny Karpacz

• Mapy: Emapi • Google Maps • Targeo • Zumi
• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi