Mangustowate
Mangusta karłowata (Helogale parvula)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	ssaki żyworodne
Szczep	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Rodzina	mangustowate
Nazwa systematyczna
Herpestidae[1]
Bonaparte , 1845

Mangustowate, ichneumony (Herpestidae) – rodzina ssaków łożyskowych z rzędu drapieżnych , zaliczana do kotokształtnych (Feliformia).

Opis

Mangustowate są niewielkimi drapieżnikami. Największe gatunki rzadko przekraczają wagę 3 kg. Wszystkie mają stosunkowo długie ciało z krótkimi ale silnymi kończynami. Łapy zakończone są silnymi, słabo zakrzywionymi pazurami , bardzo przydatnymi przy zdobywaniu pożywienia lub wykopywaniu nor. Głowa mangustowatych jest niewielka, ze stosunkowo krótkim pyskiem i małymi okrągłymi uszami. Są to kolejne przystosowania ułatwiające drążenie jam w ziemi. Bardzo charakterystyczną cechą większości mangust jest kształt źrenicy. Jest ona owalna i pozioma, podobnie jak u niektórych ssaków parzystokopytnych (np. kóz). Większość innych Carnivora ma źrenicę okrągłą lub pionową (jak np. u kotowatych ).

Mangustowate odżywiają się głównie niewielkimi zwierzętami: owadami , pajęczakami w tym również skorpionami , niewielkimi kręgowcami , gryzoniami , jaszczurkami i wężami , niekiedy również ptasimi jajami i pisklętami. Mangusty są bardzo znane z tego, że potrafią upolować jadowite węże, takie jak żmije i kobry . Nie są odporne na jad węży, ale mają wystarczająco szybki refleks, aby uniknąć ukąszenia.

Wiele gatunków mangustowatych posiada bardzo rozwiniętą strukturę społeczną. Surykatki żyją w grupach od 20 do 50 osobników, wśród których występuje podział na funkcje. Niektóre są strażnikami kolonii, inne zajmują się szczeniętami, podczas gdy pozostałe okazy poszukują pożywienia.

Systematyka

Jeszcze do niedawna mangustowate były łączone w randze podrodziny Herpestinae w jedną wspólną rodzinę wraz z łaszowatymi (Viverridae). Badania Wilsona i Reedera (1993) wykazały, że obie te rodziny nie są ze sobą blisko spokrewnione i wywodzą się od innych przodków. Herpestinae została podniesiona do rangi rodziny i podzielona na dwie podrodziny:

• Herpestinae – obejmującą większość gatunków mangustowatych rozprzestrzenionych w Afryce, Azji i południowej Europie
• Galidiinae – galidie, malgaskie mangusty, obejmujące kilka bardzo rzadkich i słabo poznanych gatunków zasiedlających wyłącznie Madagaskar.

Badania Yoder i in. (2003) wykazały, że galidie są bliżej spokrewnione z kilkoma gatunkami łaszowatych obecnie wyodrębnianych jako podrodzina Euplerinae i wspólnie z nimi tworzą takson monofiletyczny . Na tej podstawie zostały zaklasyfikowane do rodziny Eupleridae . Tym samym w omawianej rodzinie mangustowatych pozostały rodzaje dotychczas zaliczane do podrodziny Herpestinae pod synonimiczną nazwą ichneumony:

Badania molekularne wskazują na bliskie pokrewieństwo mangust z hienowatymi .

Przypisy

Bibliografia