Kamakura (
jap.
鎌倉時代 – Kamakura-jidai) – okres w historii
Japonii
, trwający od 1185 (lub 1192) do 1333 r.
Ten okres rozpoczyna czasy dominacji przywódców wojskowych. Przez prawie 700 lat
cesarz
i jego dwór zostali sprowadzeni do roli czysto ceremonialnej i symbolicznej. Władzę cywilną, militarną i sądowniczą kontrolowała klasa
bushi
, spośród której najpotężniejszy był władcą
Japonii
. Nadeszły czasy
feudalne
. Seniorowie potrzebowali lojalnych
wasali
, którzy opiekowali się nadanymi im ziemiami, tworząc tam lokalne rządy wojskowe.
Minamoto Yoritomo
skonsolidował władzę i utworzył nowy rząd w swoim rodzinnym mieście Kamakura. Nazwał go
bakufu
(幕府 – rządy spod namiotu), ale ponieważ nosił tytuł
seii-taishōgun
– nadany mu przez
cesarza
– nazywa się je również
siogunatem
. Sposobem rządów
Yoritomo
wzorował się na
rodzie Fujiwara
– stworzył Radę Administracyjną, Radę Prawniczą i Radę Sądowniczą.
Po konfiskacie majątków
rodu Taira
, dwór cesarski powołał zarządców majątków i naczelników prowincji. Jako
siogun
Yoritomo
był również zarządcą i głównym naczelnikiem. Kontynuował wojnę z rodem
Fujiwara
na północy kraju, ale nigdy nie udało mu się zdobyć pełnej kontroli wojskowej nad wschodnimi i północnymi terytoriami. Stary dwór w dalszym ciągu rezydował w
Kioto
i utrzymywał władzę na poddanych terenach.
Yoritomo
nie udało się na długo utrzymać władzy w rękach swojej rodziny. Po jego nagłej śmierci w
1199
r., jego syn –
Minamoto no Yoriie
– został
siogunem
i głową rodu
Minamoto
, ale również nie podołał zadaniu kontrolowania innych wschodnich rodzin
bushi
. Do początków XIII w. ustanowiono regencję dla
sioguna
(
shikken
), sprawowaną przez członków rodziny
Hōjō
(gałąź rodu
Taira
, która związała się z
Minamoto
w
1180
roku). Pod rządami
Hōjō
, bakufu straciło wszelką władzę, a
siogun
stał się marionetką w rękach rodu
Fujiwara
.
W
1221
r. wybuchła wojna Jokyu (pomiędzy
cesarzem Go-Toba
, a
rodem Hōjō
), który cesarz usiłował obalić. Głównym polem bitwy było miasto
Uji
na przedmieściach
Kioto
. Stolica została zdobyta przez wojska
sioguna
, a dwór cesarski znalazł się pod bezpośrednią kontrolą bakufu. Od tamtej pory żadne posunięcie
Kioto
nie mogło się obyć bez zatwierdzenia go przez Kamakurę. W mieście utworzono urząd
Rokuhara Tandai
, którzy przejęli faktyczną władzę polityczną nad zachodnią Japonią.
Podczas
regencji
Hōjō w
1225
ustanowiono Radę Państwową, aby wysocy wojskowi mogli się wypowiadać i głosować w sprawach sądowych i legislacyjnych w Kamakurze. Obradom przewodniczył regent Hōjō. Zaowocowało to powstaniem Kodeksu Joei (
1232
), który odzwierciedlał gruntowną zmianę rządów: z dworskich w wojskowe. Był to dokument, który szczegółowo określał obowiązki zarządców i naczelników, sposoby rozwiązywania konfliktów w sprawie ziemi, a także opisywał sposoby zarządzania dobrem dziedzicznym. Dla tych, którzy naruszali przepisy, były w nim dokładnie określone kary. Kodeks ten przetrwał przez następne 635 lat.
Inwazje mongolskie
Ważnymi wydarzeniami z historii okresu było odparcie dwóch
inwazji Mongołów
na
Japonię
. W
1268
r. do dworu w
Japonii
dotarła informacja o nowym reżimie
Mongołów
w
Pekinie
.
Mongolski
przywódca,
Kubilaj-chan
zażądał, aby
Japonia
zapłaciła okup i groził reperkusjami w razie odmowy.
Japonia
odrzuciła ultimatum i poczęła przygotowywać obronę na wyspach.
Pierwsza inwazja miała miejsce w
1274
r. Ponad 600 statków połączonych flot mongolskiej, chińskiej i koreańskiej z 23 tys. żołnierzy uzbrojonych w
katapulty
, wybuchowe
pociski
,
łuki
i
strzały
. Gdyby nie pomoc żywiołu (
tajfunu
), który zmiótł wrogą armię,
Japonia
padłaby łupem najeźdźców.
Kubilaj-chan
wycofał swoje okręty, aby w kilka lat później (
1281
) próbować dokonać drugiej inwazji (ponad 4 tys. statków, ponad 140 tys. żołnierzy). I tym razem
tajfun
pomógł
Japonii
, niszcząc wrogą flotę. Według dwóch kapłanów
shintoistycznych
,
Japonii
dopomógł boski wiatr (
kamikaze
).
Upadek siogunatu Kamakura
Wojna ta miała wiele negatywnych, ekonomicznych aspektów. Aby utrzymać armię, trzeba było nałożyć nowe podatki. Ponadto ci, którzy spodziewali się jakichś rekompensat (za poniesione straty lub za pomoc w odpieraniu ataków) nie doczekali się ich, co spowodowało falę niezadowolenia, a w efekcie upadek znaczenia i siły rządów bakufu w Kamakurze. Ponadto na skutek licznych dziedziczeń ziemie były często dzielone, a właściciele ziemscy coraz częściej zwracali się do pożyczkodawców o wsparcie. Wędrowne bandy
roninów
jeszcze bardziej zagrażały stabilności bakufu.
Zobacz też
