Język kryzyjski (nazwa własna КърыцIаь мез) - język Kryzów, zamieszkujących północną część
Azerbejdżanu
. Należy do zespołu samurskiego, podgrupy dagestańskiej w grupie północno-wschodniej (nachsko-dagestańskiej)
języków kaukaskich
.
Język ten używany jest według różnych szacunków przez od ok. 6 tys. osób (
1975
) do nawet 15 tys., w osiedlu Kryz w północnym Azerbejdżanie oraz w kilku innych niewielkich wioskach w okolicy. Nazwa języka wywodzi się od nazwy największej wsi, w której zamieszkują użytkownicy języka.
Język kryzyjski genetycznie najbliżej spokrewniony jest z
językiem buduchyjskim
. Wśród języków
zespołu samurskiego
, kryzyjski wyróżnia się stosunkowo rozbudowanym wokalizmem oraz ograniczonym użyciem spółgłosek abruptywnych.
Językoznawcy wyróżniają trzy dość różniące się między sobą dialekty języka kryzyjskiego: kryzyjski, chaputlijski oraz dżekijski, a także kilka drobniejszych gwar lokalnych. Różnice między poszczególnymi dialektami zasadniczo nie uniemożliwiają porozumienia między ich użytkownikami.
Język ten nie wykształcił piśmiennictwa. Jest używany wyłącznie w sytuacjach nieformalnych, w domu, wśród przyjaciół. W charakterze języka literackiego używany jest język azerski, jako język urzędowy Azerbejdżanu. Azerski wywarł też znaczny wpływ język na kryzyjski, głównie w
leksyce
, ale także w
fonetyce
.
Linki zewnętrzne
