|
Dialekt korsykański
Dialekt korsykańskiJęzyki i dialekty Francji Język korsykański (lingua corsa) –
dialekt
z
grupy
romańskiej
języków indoeuropejskich
, którym posługuje się ok. 260 tys. mieszkańców
Korsyki
(
francuskiej
wyspy
na
Morzu Śródziemnym
), a także ok. 80 tys.
Korsykan
mieszkających w
Boliwii
,
Kanadzie
,
Kubie
,
Portoryko
,
Urugwaju
,
USA
,
Wenezueli
i we
Włoszech
. W rzeczywistości na Korsyce mamy do czynienia z dwoma odmiennymi dialektami. Większość mieszkańców wyspy mówi dialektem północnym (głównym ośrodkiem jest
Bastia
). Uznawany jest on często za
dialekt
języka włoskiego
, a konkretnie za odmianę dialektu toskańskiego[1]. Na południu (okolice
Sartène
) używa się języka, który jest bardzo zbliżony do dialektów
sardyńskich
i z tego tytułu bywa zaliczany do
języków południoworomańskich
[2]. W centrum wyspy (
Ajaccio
) używa się formy przejściowej pomiędzy nimi. Większość użytkowników tego języka zna
język francuski
, ale na co dzień posługuje się korsykańskim, także w piśmie. Fragmenty
Biblii
przetłumaczono na korsykański w latach
1861
-
1994
. Język ten miał duży wpływ na dialekt gallurski
języka sardyńskiego
. Język korsykański (południowy) a język włoski Różnice w gramatyce Rodzajniki| Język włoski | Język korsykański |
|---|
| un, uno | un, unu | | una | una | | il | u | | la | a | | i, gli | i | | le | e/i |
Przed wyrazem zaczynającym się samogłoską, korsykańskie rodzajniki określone skracają się do l'. Przyimki- Przyimki bez rodzajników:
| Język włoski | Język korsykański |
|---|
| a, ad | à | | con | incù | | da | da | | di | di | | in | in | | su | annantu à | | tra, fra | frà |
- Przyimki włoskie z rodzajnikami:
| | il | l' | lo | la | i | gli | le |
|---|
| a | al | all' | allo | alla | ai | agli | alle | | da | dal | dall' | dallo | dalla | dai | dagli | dalle | | di | del | dell' | dello | della | dei | degli | delle | | in | nel | nell' | nello | nella | nei | negli | nelle | | su | sul | sull' | sullo | sulla | sui | sugli | sulle |
- W odróżnieniu od włoskich, korsykańskie przyimki nie łączą się z rodzajnikami określonymi.
Odmiana czasowników- Odmiana czasownika posiłkowego:
| Czasownik "być" | | włoski | korsykański | forma gramatyczna | | essere | esse | bezokolicznik | | è | hè | tryb oznajmujący, czas teraźniejszy, 3. osoba, l. pojedyncza | | sono | sò | tryb oznajmujący, czas teraźniejszy, 3. osoba, l. mnoga | | era | era | czas przeszły niedokonany, 3. osoba, l. pojedyncza | | fu | fù | czas przeszły dokonany prosty, 3. osoba, l. pojedyncza |
- Bezokoliczniki, które we włoskim mają końcówkę -are, w korsykańskim mają końcówkę -à: wł. parlare - kors. parlà
Spójniki- Włoskiemu spójnikowi e/ed odpowiada korsykański è.
Różnice w ortografiiWłoskiemu -ge-, odpowiada korsykańkie -ghje-, włoskiemu -gi- - korsykańskie -ghj- przed samogłoską i -gjhi- przed spółgłoską, na końcu lub gdy i jest akcentowane. Wł. giovani, legge - kors. ghjovani, leghje. Rzecz dotyczy też podwójnego włoskiego g, któremu w tym przypadku odpowiada korsykańskie pojedyncze. - Nieakcentowane włoskie o przechodzi w korsykańskie u. W szczególności rzeczowniki i przymiotniki, które we włoskim kończą się na -o, w korsykańskim kończą się na -u: wł. romanzo, italiano - kors. rumanzu, talianu.
Przypisy Zobacz też
Korsykańska Wikipedia
Inne hasła zawierające informacje o "Dialekt korsykański":
Włosi
...
Ludwik XVIII
...
Wrocław
...
Język słoweński
...
Język czeski
...
Języki berberyjskie
...
Języki słowiańskie
...
Sanok
...
Pierwsza repatriacja 1944-1946
...
Werona
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Dialekt korsykański":
218. Struktura narodowościowa i etniczna Polski (plansza 11)
...
103. Zróżnicowanie językowe ludności świata (plansza 7)
...
103. Zróżnicowanie językowe ludności świata (plansza 15)
...
|
