Język inguski (ing. гӀалгӀай мотт, Ğalğaj mott) – język
Inguszów
, zamieszkujących głównie autonomiczną republikę
Inguszetię
, wchodzącą w skład
Federacji Rosyjskiej
. Należy do
języków nachskich
(nachijskich), tworzących podgrupę wśród
języków nachsko-dagestańskich
(północno-wschodnich) w wielkiej rodzinie
języków kaukaskich
. Na terenie Inguszetii język inguski jest wraz z językiem rosyjskim oficjalnym językiem urzędowym.
Językiem inguskim posługuje się według różnych danych, od ok. 200 tys. do ok. 415 tys. osób, głównie w Inguszetii, ale także na innych obszarach
Federacji Rosyjskiej
(głównie w
Czeczenii
). Poza tym użytkownicy inguskiego zamieszkują w niewielkich skupiskach także na terytorium
Uzbekistanu
,
Kazachstanu
,
Turkmenistanu
Turcji
i
Jordanii
, a także w państwach Europy Zachodniej.
Język inguski genetycznie najbliżej spokrewniony jest z
językiem czeczeńskim
oraz wymierającym
językiem bacbijskim
.
Wśród
języków kaukaskich
, inguski wyróżnia się bardzo rozbudowanym systemem konsonantów (spółgłoski proste,
geminowane
,
ejektywne
,
faryngalne
).
Od początku lat 20.
XX w.
podjęto próbę stworzenia inguskiego języka literackiego. Wcześniej teksty inguskie zapisywane były sporadycznie, niemal wyłącznie pismem arabskim. Na potrzeby języka literackiego stworzony został alfabet, oparty na
łacince
. Był on w użyciu do
1938
r., kiedy to wprowadzona została, jako nowy obowiązujący alfabet, zmodyfikowana
cyrylica
.
Alfabet Inguski: А а, Аь аь, Б б, В в, Г г, ГӀ гӀ, Д д, Дж дж, Е е, Ё ё, Ж ж, З з, И и, Й й, К к, Кх кх, Къ къ, КӀ кӀ, Л л, М м, Н н, О о,П п, ПӀ пӀ, Р р, С с, Т т, ТӀ тӀ, У у,Ф ф, Х х, Хь хь, ХӀ хӀ, Ц ц, ЦӀ цӀ, Ч ч, ЧӀ чӀ, Ш ш, Щ щ, ъ, ы, ь, Э э, Ю ю, Я я, Яь яь, Ӏ.
Linki zewnętrzne
