Język agulski (agulskie: агъул чIал,
ros.
агульский язык) – język
Agulów
, zamieszkujących południowo-wschodnią część
Dagestanu
. Należy do zespołu samurskiego, podgrupy dagestańskiej w grupie północno-wschodniej (nachsko-dagestańskiej) języków kaukaskich.
Według ocen językiem tym posługuje się ok. 15-17 tys. osób (2001), przede wszystkim w dwu rejonach
Dagestanu
, agulskim i kurachskim, ale także w większych miastach Dagestanu,
Machaczkale
,
Derbencie
oraz
Kaspijsku
.
Język agulski genetycznie najbliżej spokrewniony jest z
językiem tabasarańskim
. Jego unikatową cechą jest odróżnianie
spółgłosek nagłośniowych
i
krtaniowych
.
Wyróżnia się dwa główne dialekty języka agulskiego: kuszański i agulski właściwy oraz trzy drobniejsze gwary lokalne.
Od początku lat 90. prowadzi się próby stworzenia piśmiennictwa w oparciu o
cyrylicę
rosyjską. Powstały już pierwsze podręczniki do nauki języka dla dzieci, wydano także pierwsze zbiorki poezji w języku agulskim.
Studia nad językiem agulskim zapoczątkował niemiecki kaukazolog,
Adolf Dirr
(
1867
-
1930
) publikując w
1907
r. w
Tbilisi
pracę pt. Агульский язык.
Linki zewnętrzne
