Johan Hartvig Ernst Bernstorff

Johann Hartwig Ernst von Bernstorff (ur. 13 maja 1712 w Hanowerze , zm. 18 lutego 1772 w Hamburgu ) – duński polityk. Pochodził z bardzo starej hanowerskiej rodziny arystokratycznej Bernstorffów . Jego ojcem był Joachim Engelke, baron von Bernstorff, szambelan elektora Hanoweru .

Matką Johanna była Sophie Charlotte von Bernstorff. Jej ojciec, a dziadek Johanna Andreas Gottlieb Bernstorff (1640-1726), był jednym z najzdolniejszych ministrów elektora Hanoweru i od 1714 roku króla Wielkiej Brytanii ( Jerzy I Hanowerski ). Pod jego pieczą Johann zdobył umiejętność posługiwania się wieloma językami narodów europejskich, zwłaszcza słynął potem jako znakomicie władający francuszczyzną. Jego krewni ministrowie Chrystiana VI Christian Ludvig von Plessen (1676-1752) i Carl Adolph von Plessen (1678-1756) wprowadzili go do polityki.

1732-1754

W roku 1732 został wysłany z misją dyplomatyczną Drezna ; a w roku 1738 reprezentował Holsztyn na zjeździe w Ratyzbonie. Od 1744 do 1750 był reprezentantem Królestwa Danii w Paryżu , po powrocie z którego został w roku 1754 MSZ. Popierał go wpływowy faworyt królewski Adam Gottlob Moltke . Fryderyk V Oldenburg bardzo cenił Bernstorffa, więc mógł on rządzić krajem przez długie 21 lat. W radzie stanu jego zdanie było decydujące. Do końca jednak najwięcej uwagi poświęcał sprawom zagranicznym.

1754-1763

Priorytetem polityki Bernstorffa były starania by w Szwecji nie odrodziła się monarchia absolutna . Chciał to osiągnąć przez przyjaźń ze Szwedami. Bernstorff był rasowym dyplomata. Jego umysł wyostrzał się gdy państwo napotykało trudności. Zawsze preferował negocjacje od użycia siły.

Gdy toczyła się wojna siedmioletnia ( 1756 - 1763 ) , Bernstorff usiłował utrzymać neutralność Danii za wszelka cenę. Czynił tak pomimo istnienia traktatu subsydialnego z Prusami i mimo podejrzeń ze strony Szwecji i Anglii. Za jego inicjatywą podpisano układ w Kloster-Seven (10 IX 1757), a 4 maja 1758 he zawarł okład z Francja by zdobyć jej pośrednictwo w wymianie Holsztynu z Rosją i by zabezpieczyć przed najazdem niemieckie posiadłości i strefy wpływów Danii ( Hamburg , Lubeka i Gottorp). W Holsztynie do końca wojny stacjonowało na wszelki wypadek 24 000 żołnierzy duńskich.

Sytuacja stała się niebezpieczna w 1762 gdy nowy car Piotr III Romanow objął władzę. Jako książę Holsztynu miał uraz do Duńczyków i od razu wypowiedział im wojnę. Zimna krew Bernstorffa uratowała sytuację. Grzecznie odrzucił haniebne rosyjskie ultimatum przeciągając sprawę w czasie i nie angażując się na razie w walkę z Rosją. Piotr II szczęśliwie dla Danii został po paru miesiącach obalony przez swą małżonkę Katarzynę Wielką.

1763-1772

Gdy w roku 1766 władzę przejął Chrystian VII Oldenburg Bernstorff stał się obiektem ataku wrogów politycznych. Oskarżono go o faworyzowanie nie-Duńczyków (tj. Niemców) na urzędy. Paradoksalnie zwolnił go Niemiec Johann Friedrich Struensee we wrześniu 1770 roku. Bernstorff powrócił do swych niemieckich posiadłości gdzie zmarł 18 lutego 1772 roku.

Poprzednik Johan Ludvig von Holstein

Minister Spraw Zagranicznych Danii - prezes Tyske Kancelli 1751 - 1772

Następca Andreas Peter Bernstorff

Bibliografia

• Poul Vedel, Den aeldre Grey Bernstorffs nfinisterium (Copenhagen, 1882);
• Correspondence ministirielle du Comte J. H. E. Bernstorff, ed. Vedel (Copenhagen, 1882);
• Aage Friis, Bernstorfferne og Danmark (Copenhagen, 1899).(R. N. B.).

Zobacz też

• Dania w XVIII wieku