Jerzy Robert Nowak
Data i miejsce urodzenia	8 września 1940 Terespol
Prezes Ruchu Przełomu Narodowego
Okres urzędowania	od 2008

Jerzy Robert Nowak (wcześniej również Robert Nowak; ur. 8 września 1940 w Terespolu ) – polski historyk , publicysta , doktor habilitowany nauk politycznych^[1], specjalizujący się w problematyce węgierskiej .

W latach 1994–2006 profesor nadzwyczajny w Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie . Od 2004 profesor w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu ^[2]. Publicysta i felietonista Telewizji Trwam , Radia Maryja , " Naszego Dziennika ", " Naszej Polski ", " Tygodnika Głos ", " Niedzieli " i " Mojej Rodziny ". Założyciel i prezes Ruchu Przełomu Narodowego, Klubów Patriotycznych i Komitetu Obrony Dobrego Imienia Polski i Polaków.

Autor około 50 książek i ponad 1700 publikacji prasowych (w tym około 1000 artykułów). Twórca audycji " Minął miesiąc " emitowanej raz w miesiącu na antenie Radia Maryja i Telewizji Trwam . Honorowy obywatel miasta Jedwabne .

II wojna światowa

W 1943 jego ojciec został aresztowany przez hitlerowców i wywieziony do obozu koncentracyjnego w Auschwitz , gdzie został zamordowany.

PRL

Do szkoły podstawowej uczęszczał w Rumi koło Wejherowa u salezjanów równocześnie mieszkając w zakonnym internacie.

Do Warszawy przyjechał w 1957 ze wsi Łobaczew Mały (pod Terespolem) i rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim ^[3]. W październiku 1957 brał wraz ze studentami udział w trzydniowych manifestacjach w obronie zakazanego przez cenzurę czasopisma Po Prostu . W czasach studenckich toczył spory z Jackiem Kuroniem i Karolem Modzelewskim na temat związków duchowieństwa z opozycją. Nowak uważał za słuszne pogłębienie współpracy z kościołem katolickim. Począwszy od listopada 1963 zaczął współpracę z czasopismem studentów Akademii Medycznej w Warszawie "Nowy Medyk", gdzie publikował m.in. pod pseudonimem Jerzy Kicki. W jednym z tekstów w tym piśmie opisał szczegółowo dyskusję, jaką toczyli młodzi opozycjoniści w klubie Ubab. Artykuł ten trafił do Komitetu Wojewódzkiego PZPR . Z pracy został wyrzucony redaktor naczelny "Medyka", a władze uczelni zakazały odtąd drukowania autorów z zewnątrz^[4].

Wiosną 1964 został zatrzymany przez SB na 48 godzin za rozpowszechnianie m.in. razem z Adamem Michnikiem otrzymanego od Słonimskiego Listu 34 . 8 maja 1965 Prokuratura Wojewódzka w Warszawie umorzyła postępowanie karne^[5].

Od 1965 publikował w " Polityce ", gdzie krytykował m.in. organizację studiów historycznych (głównie za "nudę, sztampowość i brak kontrowersji w programie nauczania") postulując zarazem ograniczenie liczby godzin nauczania historii Polski^[3] (szczególnie tej z XVIII w., gdyż "nazwa Polska oznaczała raczej grupę feudałów i szlachty uciskające masy nieświadomego chłopstwa") na rzecz historii ruchu rewolucyjnego ("bardzo potrzebne jest dużo szersze zapoznanie studentów z dyskusjami we współczesnej historiografii radzieckiej"). Nowak proponował też, by w końcu ujawnić całą prawdę i pokazać "problem oceny roli duchowieństwa katolickiego przyczyniającego się do ugruntowania zacofania społecznego i politycznego"^[3]. W czasopiśmie publikował też teksty polityczno-ideowe (np. Od Cheopsa do Planu 6-letniego). Okres swojej pracy w Polityce opisał w książce Na przekór skorpionom - wyznania upartego Polaka, gdzie opisuje swój opozycyjny charakter publikacji twierdząc, że w swoich książkach i publikacjach przemycał informacje faktograficzne, niewygodne dla rzeczników władzy w PRL -u pod przykrywką w postaci tematyki węgierskiej czy hiszpańskiej^[5][3]. Ostatnie teksty w "Polityce" publikował pod koniec lat 80. stawiając PZPR za wzór Węgierską Socjalistyczną Partię Robotniczą i jej reformy gospodarcze^[3]. Pod koniec 1989 przeniósł się do katolickiego czasopisma "Ład", na którego łamach atakował "Politykę"^[3].

W styczniu 1966 rozpoczął pracę w dziale Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych , gdzie tłumaczył książki z języka węgierskiego, hiszpańskiego i albańskiego. W PISM pracował do 1992^[5].

W 1967 KW PZPR zablokował mu przyznanie meldunku w Warszawie, w 1979 dostał 48-metrowe mieszkanie, ale po 13 latach oczekiwania. 9 kwietnia 1979 odrzucono jego wniosek (nr U/3337) w sprawie przyznania dewiz na prywatny wyjazd do Francji , a od 1981 do 1989 ani razu nie wyjechał w podróż służbową na Zachód.

W latach 1969–1972 opublikował cztery pozycje książkowe: dwie o Hiszpanii i dwie o literaturze i historii Węgier. W jednej ze swoich książek skrytykował prymasa Węgier kardynała Mindszentyego za antyradziecki nacjonalizm i pochwalił imponujące sukcesy komunistycznych władz węgierskich^[5]. W styczniu 1972 obronił w PISM pracę doktorską o Węgrzech, a w 1988 pracę habilitacyjną.

Od 1 lutego 1972 do 1 lipca 1974 pracował w Ambasadzie PRL w Budapeszcie jako drugi sekretarz. Istnieją opinie, że praca ta była wyrazem poparcia ówczesnych władz (MSZ), ale i także, że po prostu doceniono kompetencje Nowaka, jako specjalisty od Węgier^[5]. Po kłótniach z ambasadorem Jerzym Zielińskim zakończył pracę w ambasadzie i wrócił do pracy w PISM^[3][5]. Jak twierdzi sam Nowak, jego odejście z węgierskiej placówki miało związek z tym, że nie zgodził się wstąpić do PZPR , tłumacząc to względami religijnymi^[6].

W 1978 opublikował książkę, wybór myśli Cypriana Kamila Norwida "Gorzki to chleb jest polskość" i wybór pism gen. Ignacego Prądzyńskiego .

W 1981 pisał do " Tygodnika Solidarność " pod pseudonimem "Maron". Po ogłoszeniu stanu wojennego ponownie publikował w " Polityce ", "Radarze" i lewicowym "Zdaniu"^[7].

Na początku lat 80. Nowak założył w Instytucie Spraw Międzynarodowych koło Stronnictwa Demokratycznego ^[3]. W latach 1981–1991 był jednym z działaczy Stronnictwa, a przez pewien okres sekretarzem komitetu ds. prasy Centralnego Komitetu SD. 20 kwietnia 1989 został wybrany do władz Stronnictwa, a w kilka dni później do jego prezydium (wiceprzewodniczący Centralnego Komitetu SD)^[3]. Był głównym twórcą reformatorskiego warszawskiego programu SD składającego się z 27 punktów. Mówiły one m.in. o realizacji interesów narodowych, trójpodziale władz, uniezależnieniu administracji państwowej oraz zniesieniu cenzury . Z kolei Maciej Łukasiewicz (były redaktor naczelny " Rzeczpospolitej ") w swej książce Weryfikacja wspomina, że Nowak jako jedyny z najwyższych kręgów SD sprzeciwił się pod koniec lat 80. jego nominacji na naczelnego " Kuriera Polskiego " – organu prasowego Stronnictwa. Powodem sprzeciwu Nowaka miało być to, że Łukasiewicza popierała " Solidarność "^[5].

III Rzeczpospolita

W 1989 kandydował do Senatu w województwie warszawskim z ramienia SD^[8]. Za rządów Tadeusza Mazowieckiego bezskutecznie starał się o objęcie funkcji ambasadora na Węgrzech^[3]. Krytycznie oceniając politykę rządu, domagał się m.in. przyspieszenia zmian politycznych i ustrojowych w Polsce. Popierał koalicję NSZZ "Solidarność"–SD– PSL , niechętnie odnosząc się do pomysłu sojuszu reformatorów z PZPR z częścią "Solidarności"^[9]. W 1992 stracił pracę w PISM i rozpoczął wykłady w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie . W kolejnych latach próbował kariery politycznej, startował na posła w wyborach 1993 z ramienia Porozumienia Centrum w Warszawie, uzyskując 244 głosów^[10]. W 2001 nie został wybrany posłem LPR , ani w 2005 senatorem Domu Ojczystego ^[3].

Jerzy Robert Nowak związał się między innymi ze środowiskiem Radia Maryja . Jest stałym komentatorem wydarzeń politycznych w programie tego radia. Wypowiada się na antenie tej rozgłośni w roli eksperta. Szczególnie często zabiera głos na temat antypolonizmu oraz stosunków polsko- żydowskich . Obecnie koncentruje się na dyskusji o polityce wewnętrznej kraju i walce z katolicyzmem w mediach.

Autor artykułów w Encyklopedii białych plam. Na łamach "Dziennika Katolickiego" oraz "Naszej Polski" przedstawiał powyższe tematy zgodnie z linią polityczną Radia Maryja (Przemilczane świadectwa, Za co Żydzi muszą przeprosić Polaków). W 2003 druga z tych pozycji została wydana po angielsku przez przedstawicieli Polonii amerykańskiej.

Stały współpracownik " Naszego Dziennika ", Niedzieli wydawanej przez Kurię Metropolitalną w Częstochowie , " Naszej Polski " i " Tygodnika Głos ". Publikował swoje artykuły także w następujących pismach: " Słowo-Dziennik Katolicki ", "Ład", "Wokanda" i " Tygodnik Solidarność ". Wiele periodyków polonijnych związanych z nurtem Radia Maryja w USA , Kanadzie , Ameryce Południowej , Australii oraz Francji przedrukowywało artykuły Nowaka. Nowak związany jest również z konserwatywnym radiem polonijnym w Chicago . Zaowocowało to powtarzającymi się co dwa tygodnie występami w programie prowadzonym przez jednego z prezenterów tej stacji, Wojciecha Wierzewskiego . Od 2000 przygotowuje stały, cotygodniowy przegląd prasy z kraju i ze świata w tygodniku katolickim " Niedziela ", w latach 2000–2006 noszący nazwę Pro i kontra.

W 2005 założył partię Dom Ojczysty i z jej ramienia bezskutecznie kandydował do Senatu w wyborach parlamentarnych w tym samym roku ^[11]. W 2006 jego ugrupowanie zostało wykreślone z ewidencji .

Na przełomie sierpnia i września 2007 w " Naszym Dzienniku " ukazał się trzyczęściowy dodatek pt. "Ukryte oblicze mediów"^[12], w którym Nowak pisywał, że jego zdaniem media wykorzystywane są do walki z Kościołem katolickim. Pierwszą część dodatku współtworzył wraz z biskupem Adamem Lepą i dziekanem WSKSiM w Toruniu Pawłem Pasionkiem. Pozostałe części pisał już samodzielnie. Na podstawie tych publikacji w październiku 2007 ukazała się książka autorstwa Jerzego Roberta Nowaka Walka z Kościołem w mediach. Biała księga^[13], w której poruszył temat ogromnej, według niego, agresji ateistycznej ostatnich lat w Polsce.

W 2007 wyrokiem Sądu Rejonowego Warszawa-Mokotów został skazany na grzywnę 400 zł za przeprowadzenie publicznej zbiórki pieniędzy bez wymaganego zezwolenia^[14].

Od lutego do czerwca 2008 jeździł po Polsce z wykładami, na których ostro krytykował książkę "Strach" Jana Tomasza Grossa i mocno polemizował z treściami w niej zawartymi^[15]. Jest twórcą serii artykułów ukazujących rzekomą agenturalną przeszłość Lecha Wałęsy ^[16]. Oskarżył także Stefana Niesiołowskiego o donoszenie na kolegów z konspiracyjnej organizacji " Ruch "^[17].

Pod koniec listopada 2008, gdy Jan Kobylański wytoczył proces o zniesławienie dziewiętnastu politykom i dziennikarzom, Nowak rozpoczął wielką akcję popierającą Kobylańskiego. W jednym z wydań " Naszego Dziennika " ukazał się jego artykuł pt. 40 oszczerstw przeciwko Janowi Kobylańskiemu. Na antenie Radia Maryja obszernie relacjonuje rozprawy sądowe "ws. Kobylańskiego".

Niektóre publikacje i sprawa Jedwabnego

Książki Jerzego Roberta Nowaka wydawane są przez założone przez niego wydawnictwo Maron, w którym pracuje jego żona Maria i syn Jerzy-junior oraz przez " Fundację Nasza Przyszłość ".

W 1994 ukazała się publikacja pt. Myśli o Polsce i Polakach, dotycząca obrazu Polski i Polaków w świecie. W 1998 wydał dwutomową książkę Zagrożenia dla Polski i polskości. W tym samym roku ukazał się pierwszy tom dwutomowej publikacji Czarny leksykon.

W 1999 ukazała się książka Przemilczane zbrodnie, opisujące zbrodnie popełnione przez zbolszewizowanych Żydów na ich polskich sąsiadach. W 2001 wydano 100 kłamstw J. T. Grossa , będącą polemiką z publikacją Grossa Sąsiedzi , opisującą zbrodnię w Jedwabnem .

15 stycznia 2006 podczas sesji Rady Miejskiej w Jedwabnem nadano Jerzemu Robertowi Nowakowi honorowe obywatelstwo miasta Jedwabne za "wkład w demaskowaniu kłamstw na temat zbrodni na Żydach w Jedwabnem". Z inicjatywą takiego wyróżnienia dla historyka wystąpił burmistrz Jedwabnego Michał Chajewski.

Sprawa twórczości Györgya Spiró

W 1986 Jerzy Robert Nowak zablokował wydanie w Polsce książki Iksowie Györgya Spiró o Wojciechu Bogusławskim w czasach po utracie niepodległości przez Polskę (postać aktora była pretekstem do przedstawienia beznadziejnych zmagań artystów walczących z cenzurą i represjami podobnie, jak walczyli pisarze w czasach " dyktatury proletariatu"). Nowak oskarżył węgierskiego pisarza, znawcę polskiej kultury, mającego w dorobku przekłady dramatów Wyspiańskiego i Gombrowicza , o antypolonizm ^{[18][19][20][21]}. W Polsce pisarz został oskarżony o szarganie narodowych świętości^[22]. Według tłumacza Spiró Mieczysława Dobrowolnego wpływy Nowaka były dość duże, gdyż dzięki jego skargom w wydziale kultury KC PZPR udało mu się zablokować wydanie powieści Spiró i jego późniejszy przyjazd do Polski na prapremierę dramatu Szalbierz, wystawianego w warszawskim teatrze Ateneum . Nowak doprowadził do tego, że Spiró miał zakaz wstępu do polskich bibliotek naukowych, nie mógł też przyjeżdżać do Polski, aby prowadzić dalsze badania literackie. Spotkało go w Polsce wiele nieprzyjemności, wskutek nagonki odwrócili się od niego także jego polscy przyjaciele^[23]. Na wiele lat zahamowało to zaangażowanie pisarza w badanie i popularyzację polskiej kultury^[3]. Dopiero w 2007 opublikował powieść Mesjasze (wydaną w Polsce w 2009), opowiadającą historię Andrzeja Towiańskiego i jego sekty.

Poglądy

Jerzy Robert Nowak jest otwartym krytykiem porozumienia Okrągłego Stołu ^[24]. Opowiada się za pełnym otwarciem akt IPN i całkowitą dekomunizacją^[25].

Jest eurosceptykiem o poglądach konserwatywno-chrześcijańskich. Nie jest jednak przeciwnikiem Unii Europejskiej ; twierdzi, że nie ma alternatywy dla tej organizacji. Był przeciwnikiem wejścia w życie traktatu lizbońskiego . Sprzeciwia się przyjęciu waluty euro przez Polskę^[26].

W swoich artykułach, felietonach i wypowiedziach broni przedstawicieli konserwatywnego skrzydła Kościoła katolickiego , a zwłaszcza Radio Maryja .

Opinie

Publicyści związani z Gazetą Wyborczą , Rzeczpospolitą , tygodnikami Wprost ^[27], Przekrój ^[28], Polityka ^[29], Tygodnikiem Powszechnym i Więzią ( Krzysztof Burnetko i Aleksander Hall ) określali publikacje Nowaka jako skrajne i antysemickie^[30]. Podobny pogląd zaprezentował historyk Jerzy Tomaszewski ^[31], arcybiskup Józef Życiński ^[32], a także zarząd warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej ^[33]. O ksenofobicznym charakterze spotkań organizowanych przez Jerzego Roberta Nowaka wypowiedziała się także Polska Rada Chrześcijan i Żydów ^[34].

Bibliografia (wybrane pozycje)

• Siły opozycyjne w Hiszpanii - Geneza i rozwój Nowej Opozycji anty frankistowskiej w latach 1962-1968. Polski Instytut Spraw Międzynarodowych . Zakład Rozwiniętych Krajów Kapitalistycznych. Warszawa 1969.
• Polityka kulturalna WSPR (Węgierskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej) w latach 1968-1977. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. Zakład Krajów Socjalistycznych, 1978
• Powstanie Ludowej Republiki Albanii. Instytut Krajów Socjalistycznych PAN [Polskiej Akademii Nauk]. - Warszawa : INS PAN, 1983.
• Węgry 1939-1974, Wiedza Powszechna, Warszawa 1975, ISSN 0208-9653
• "Żeby Polska...", t. 1 (książka ukazująca najważniejsze postaci z historii Polski w latach 1933-1939), Maron, Warszawa 2010
• Potępiony za patriotyzm (sylwetka Jana Kobylańskiego) (wydanie edytorskie), Warszawa 2009
• Ksiądz Jankowski na przekór kłamstwom, t. 1 (wydanie II poprawione i poszerzone) Biblioteka Instytutu Świętej Brygidy Szwedzkiej, Gdańsk, 2009
• Alarm dla Polski Maron, Warszawa 2009
• Alleluja i pod prąd. Świadectwa o Radiu Maryja Maron, Warszawa 2009
• Platforma Obłudników Maron, Warszawa 2009
• O Władysławie Bartoszewskim bez mitów Maron, Warszawa 2007
• Walka z Kościołem w mediach. Biała księga Maron. Warszawa 2007
• Nowe kłamstwa J. T. Grossa Maron, Warszawa 2006
• 100 kłamstw J. T. Grossa o żydowskich sąsiadach i Jedwabnem Von Borowiecky, Warszawa 2001
• Aby Polska Polską była
• Alleluja i do przodu!
• Antypolonizm - zdzieranie masek, tom 1 i 2
• Czarna legenda dziejów Polski Von Borowiecky, Warszawa, 2000
• Czarny leksykon Von Borowiecky, Warszawa, 1998
• Co Polska dała światu, tom 1 i 2
• Czerwone dynastie, Maron
• Historia literatury węgierskiej XX wieku
• Jak oszukano naród, Maron
• Kogo muszą przeprosić Żydzi, Maron
• Kościół a Rewolucja Francuska, Maron
• Ksiądz Jankowski na przekór kłamstwom, t. 1 Bernardium, Pelplin , 2002
• Ksiądz Jankowski na przekór kłamstwom, t. 2 Bernardium, Pelplin , 2002
• Myśli o Polsce i Polakach, Maron
• Na przekór skorpionom - wyznania upartego Polaka, Maron
• Norwid nasz współczesny, Maron
• Nowa cenzura, Maron
• Obłudnik Powszechny, Maron
• Polska a Unia Europejska. 44 pytania, Von Borowiecky
• Przemilczane zbrodnie, Maron
• Przemilczani obrońcy Polski, Maron
• Słowa barwne i skrzydlate, Maron
• Spory o historię i współczesność Von Borowiecky, Warszawa, 2000
• Spór o kolaboranta Brzechwę, Maron
• Tyska prowokacja przeciw wolności słowa, Maron
• W obronie polskich interesów, Maron
• Walka z Kościołem wczoraj i dziś, Szczecinek , 1999
• Węgry bliskie i nieznane
• Zbrodnie UB, Maron
• Życiorysy bez retuszu, Maron
• Żydzi w historii świata, Maron

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Jerzy Robert Nowak – strona prywatna