|
Pan Tadeusz
Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem - poemat Adama Mickiewicza wydany w 1834 w Paryżu; rękopis dzieła przechowywany jest w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu.
Dzieło (gatunek literacki: epopeja narodowa z elementami gawędy szlacheckiej) powstało w latach 1832-34 w Paryżu. Składa się z dwunastu ksiąg pisanych wierszem, trzynastozgłoskowym aleksandrynem polskim. Rękopis poematu znajduje się w Ossolineum we Wrocławiu wraz ze specjalną ozdobną szkatułką do jego przechowywania, z mahoniu i kości słoniowej, zamówioną przez Stanisława Tarnowskiego i wykonaną w 1873 przez lwowskiego artystę Józefa Brzostowskiego. Pierwsze wydanie "Pana Tadeusza" na ziemiach polskich powstało w Toruniu w 1858 r. w drukarni miejskiej dzierżawionej przez Ernsta Lambecka.
Czas akcji: pięć dni z roku 1811 i jeden dzień z roku 1812.
Okoliczności powstania utworu
Według przyjaciela Adama Mickiewicza, Józefa Bohdana Zaleskiego, pomysł "poematu sielskiego" narodził się już w 1831 roku podczas pobytu wieszcza w Wielkopolsce. Poeta miał rozpocząć go od opisu dworku szlacheckiego. Z kolei Józef Grabowski – właściciel wsi Łukowo – utrzymywał później, że to w jego miejscowości Mickiewicz powziął postanowienie napisania Pana Tadeusza. Dokładne fakty na ten temat jednak nie są znane. Badacze przypuszczają, że poeta napisał wówczas około sto kilkadziesiąt wierszy opisujących Soplicowo (w ostatecznym kształcie fragment ten ma się kończyć na 174 wersie I księgi). Poeta jednak – po napisaniu tego fragmentu – nie rozwijał tekstu przez kilkanaście następnych miesięcy.
Na początku grudnia 1832 roku (przebywając już w Paryżu) napisał list do przyjaciela, w którym informował o rozpoczętych intensywnych pracach nad poematem. Tekst utworu powstawał bardzo szybko – 12 stycznia 1833 roku Mickiewicz donosił w listach, że napisał już "dwie wielkie pieśni". Następnie przerwał prace aż do 6 maja, kiedy to narodziła się pieśń trzecia. Pod koniec tego samego miesiąca ukończył już część czwartą. Nastąpiła wówczas kolejna kilkumiesięczna przerwa w tworzeniu Pana Tadeusza, spowodowana chorobą poety, opieką nad Garczyńskim oraz podróżami. 13 listopada tego samego roku informował w liście, że dokończył pieśń piątą, a od tamtego momentu prace nad epopeją trwały już bez dłuższych przerw: Mickiewicz napisał wówczas w ciągu trzech miesięcy siedem kolejnych ksiąg. Zakończenie twórczej pracy ogłosił 13 lutego 1834 roku. Rękopis został natychmiast przekazany do druku, który ukończono 17 czerwca tego samego roku.
Inne hasła zawierające informacje o "Pan Tadeusz":
Dzień Zmarłych
...
Mieszko II Lambert
...
Adwentyzm
...
Tadeusz Kognowicki
...
1972
...
Grzyby
artystycznejGrzyby były natchnieniem dla wielu artystów, np.:w poezji -
Adam Mickiewicz
-
Pan Tadeusz
w malarstwie -
Franciszek Kostrzewski
(Grzybobranie-1860)
Przypisy↑ Alastair G. B. ...
Pogrom w Kownie
...
Szkoci
...
Klemens Maria Hofbauer
...
Janusz Józefowicz
czyli pies z kulawą nogą, hiszpański wieczór kabaretowy – Teatr Polski w Szczecinie
Pan Tadeusz
Adama Mickiewicza (29 września 1996) – Teatr Polski w Szczecinie, ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Pan Tadeusz":
Procent z danej liczby (plansza 2)
...
Procent z danej liczby (plansza 3)
...
219 Kultura, nauka i oświata w okresie II wojny światowej (plansza 3)
...
|
