Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Jazydyzm

Jazydyzm

Melek Taus centralne bóstwo jazydyzmu
Grobowiec szejka Adiego w Lalisz
Jazydzi na górze Sinjar, na pograniczu współczesnego Iraku i Syrii ok. 1920

Jazydyzmjezydyzm, ( kurd. Êzidîtî lub Êzidî, od pers. yazdan bóg[1]) – religia synkretyczna założona w XII wieku przez szejka Adiego, wyznawana głównie przez Kurdów mieszkających na pograniczu Iraku (okolice Mosulu są ich największym skupiskiem), Iranu , Turcji , Syrii , Armenii , Gruzji oraz na emigracji (gł. Niemcy ), według części religioznawców wywodząca się z nałożenia się powierzchownego szyizmu na zaratusztrianizm , łącząca elementy islamu , chrześcijaństwa nestoriańskiego [1], pierwotnych wierzeń indoirańskich i kurdyjskich oraz judaistycznych.

Jazydzi wierzą, że anioł Melek Taus (Anioł – Paw) żałował za swoje grzechy i swymi łzami ugasił ogień piekielny, w wyniku czego Piekło przestało istnieć. Bóg – Allah wybaczył mu winy i powierzył mu władzę nad światem, przez co wyznawcy modlą się do niego. Uważają, że Bóg nie interesuje się światem, ani nie zajmuje się nim osobiście. Praktykują obrzezanie , chrzest i wypowiadanie szahady do ucha niemowlętom. Wierzą w reinkarnację , uznają Abrahama i Mahometa za proroków, natomiast Jezusa za anioła pod postacią człowieka[2]. Wielką czcią otaczają również planety, w tym Ziemię, którą szanują do tego stopnia, że surowo zakazują plucia, aby jej nie zbezcześcić. Jazydzi, podobnie jak alawici , niechętnie mówią o swoich wierzeniach i wciąż wiemy o nich niewiele. Obecnie na świecie żyje ponad 150 tys. wyznawców, a według własnych danych ponad milion – rozbieżność może wynikać ze stosowania przez wiernych szyickiej zasady takijji , która pozwala ukrywać wiarę w czasie prześladowań. Jazydzi zwykle uważają się za odrębny od Kurdów naród.

Wrogowie jazydyzmu uważają czczonego przez jazydów Malak-Tausa za diabła , ponieważ pod względem etymologicznym imię Malak-Taus jest podobne do arabskiego słowa Szaitan oznaczającego diabła. Religioznawcy i jazydyści twierdzą jednak, że kult Malak-Tausa nie posiada cech kultu diabła (diabła rozumianego na sposób judeo-chrześcijańsko-islamski).

W byłych republikach radzieckich (np. w Gruzji czy w Armenii ) jazydyzm funkcjonuje w oderwaniu od aspektu religijnego i pełni funkcję wyróżnika mniejszości narodowej. W takim przypadku jazydami są osoby, które są równocześnie muzułmanami czy chrześcijanami obrządku wschodniego . Tamże, Jazydowie posługują się językami wywodzącymi się z dialektów północno-kurdyjskich .

15 sierpnia 2007 r. w irackim mieście Kahtanija zamieszkanym przez wyznawców jazydyzmu miały miejsce 3 samobójcze ataki terrorystyczne: zginęło ponad 400 mieszkańców, ponad 500 zostało rannych, a 30 domów zostało całkowicie zniszczonych.

Społeczność jazydzka

Społeczeństwo jazydzkie dzieli się na 3 kasty:

  • Szejków
  • Pirsów
  • Mridów

Każda rodzina jest przypisana do określonej kasty. Każda rodzina Mrid przypisane ma również po jednej rodzinie z kasty Szejków oraz Pirsów. Każda rodzina Pirs ma przypisane odpowiednio rodzinę Szejk oraz kilka rodzin Mrid.

Każda z kast dzieli się na podkasty. Jazydzi mogą żenić się / wychodzić za mąż tylko za członków własnej kasty. Karą za złamanie tej zasady jest wykluczenie ze społeczności.

Jazydyzm w literaturze

  • Wątek Jazydów pojawia się w książce Marka Krajewskiego " Śmierć w Breslau ".
  • Jazydzi występują w powieściach: "Przez pustynię" i "Przez dziki Kurdystan" Karola Maya .
  • Jazydzi są przedstawieni jako "wyznawcy kultu Szatana" w opowiadaniu Howarda Phillipsa Lovecrafta "Koszmar w Red Hook".
  • O jazydach wspomina Gurdżijew w książce "Spotkania z niezwykłymi ludźmi".
  • Wątek jazydów pojawia się w powieści Pauliny Simons "Ogród letni".
  • W " Biblii Szatana " Antona Szandora LaVeya są przedstawieni jako sekta wyznawców Diabła, którzy przed śmiercią przyjmują Ostatnie namaszczenie, aby Bóg wybaczył im życie w grzechu.
  • W opowiadaniu "Ślad Oliwy Na Piasku" Andrzeja Pilipiuka występuje wątek Jazydów, a elementy religii jazydzkiej ściśle się łączą z głównym wątkiem fabuły.
  • Motyw Jazydów pojawia się również w najnowszej książce Toma Knoksa pt. "Sekret Genesis"

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Encyklopedia Katolicka. T. 7. Lublin: 1997, s. 1442. . 
  2. Encyklopedia Katolicka. T. 7. Lublin: 1997, s. 1443. . 


Inne hasła zawierające informacje o "Jazydyzm":

Szyizm ...

Jazydyzm Melek Taus centralne bóstwo JazydyzmuGrobowiec szejka Adiego w LaliszJazydzi na górze Sinjar, na pograniczu współczesnego Iraku ...

14 sierpnia ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Jazydyzm":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie