Jaszczurka zielona
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Rząd	łuskonośne
Rodzina	jaszczurkowate
Rodzaj	Lacerta
Gatunek	jaszczurka zielona
Nazwa systematyczna
Lacerta viridis
(Laurenti, 1768)
Kategoria zagrożenia ( CzKGZ )[1]
najmniejszej troski

Jaszczurka zielona (Lacerta viridis) – gatunek jaszczurki z rodziny jaszczurek właściwych (Lacertidae). Największa jaszczurka obdarzona kończynami żyjąca w Europie Środkowej.

Opis 

Typowo ubarwione samce są trawiastozielone, bezplame lub bogato nakrapiane czarnymi plamkami. Typowe samice są szarozielone pokryte nieregularnymi ciemnymi plamkami z jasnymi liniami wzdłuż grzbietu. Brzuch jednolicie żółty lub żółtozielony.

Rozmiary 

Długość ciała do 40 cm
Masa ciała do 34 g^[2].

Biotop 

Tereny trawiaste, kamieniste lub krzewiaste, suche i słoneczne.

Pokarm 

Stawonogi , głównie owady. Duże osobniki pożerają mniejsze jaszczurki i węże.

Behawior 

Gatunek ciepłolubny, aktywny za dnia. Wygrzebuje nory w ziemi, w których się chroni i zimuje.

Rozmnażanie 

Okres godowy pod koniec kwietnia i w maju. Samica składa pod koniec maja lub w czerwcu do wygrzebanych przez siebie jam w ziemi od 5 do 13 rzadziej do 21 jaj o wymiarach 18x18 mm w pergaminowatych osłonkach. Młode wylęgają się w sierpniu i mierzą od 8 do 9 cm.

Występowanie 

Występowanie gatunków Lacerta viridis (niebieski) i Lacerta bilineata (zielony) oraz strefa wspólwystępowania (żółty)

Gatunek nizinny, w górach dochodzi do 2000 m n.p.m. Południowa Europa od Hiszpanii po Dniepr oraz na południowych obszarach środkowej Europy. Północna granica jej zasięgu to równoleżnik 49°N. Jedyne jej stanowisko w okresie powojennym stwierdzono w Ustroniu (Śląsk Cieszyński) w latach 1968-1970 (R. Bielawski, T. Ramik, 1972). Nieudokumentowane dane pochodzą z Bieszczad oraz Wyżyny Lubelskiej, okolic Sokołowa Małopolskiego, a ostatnio także z Roztocza. Powyższe dane wymagają naukowego potwierdzenia.

Ochrona 

Podlega ścisłej ochronie gatunkowej w Polsce. Wg Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt (z 2001 r.) gatunek ma status zanikłego na terenie Polski .

Jaszczurka zielona w ikonografii

17 kwietnia 2009 roku Narodowy Bank Polski wyemitował monetę powszechnego obiegu o nominale 2 zł ze stopu Nordic Gold . 21 kwietnia 2009 wyemitowano srebrną monetę kolekcjonerską o nominale 20 zł. Na ich rewersach umieszczono wizerunki jaszczurek zielonych. Projektantem obu monet jest Robert Kotowicz^{[3][4][5][6][7]}.

Przypisy

Galeria zdjęć

Zobacz też

• fauna Polski
• lista gatunków zwierząt objętych ścisłą ochroną w Polsce