Jaskra [glaucoma]

glaucoma

ICD-10 H40 H40.0 Podejrzenie jaskry H40.1 Jaskra pierwotna z otwartym kątem przesączania H40.2 Jaskra pierwotna z zamkniętym kątem przesączania H40.3 Jaskra wtórna w urazach oka H40.4 Jaskra wtórna w stanach zapalnych oka H40.5 Jaskra wtórna w innych chorobach oka H40.6 Jaskra wtórna polekowa H40.8 Inne postacie jaskry H40.9 Jaskra, nie określona

Prawdopodobny obraz widziany przez osobę chorą na jaskrę

Jaskra ( łac. glaucoma) – choroba oczu prowadząca do postępującego i nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego i komórek zwojowych siatkówki i co za tym idzie pogorszenia lub utraty wzroku. Do uszkodzenia nerwu wzrokowego najczęściej dochodzi w wyniku nadmiernego wzrostu ciśnienia wewnątrz gałki ocznej.

Klasyfikacja

• Jaskra prosta
• Jaskra z normalnym ciśnieniem śródgałkowym
• Jaskra wtórna
• Jaskra z otwartym kątem przesączania
• Jaskra z zamkniętym kątem
• Jaskra ostra
• Jaskra barwnikowa

Jaskra ostra

Jaskra ostra pojawia się w wyniku gwałtownego zamknięcia kąta przesączania. Dochodzi do nagłego wzrostu ciśnienia śródgałkowego. Chory widzi charakterystyczne tęczowe koła, odczuwa silne bóle oka (oczu) i głowy, nudności , wymiotuje i obficie się poci. Występuje zwolniona akcja serca . W wyniku badania okulistycznego można stwierdzić znaczne obniżenie ostrości wzroku, przekrwienie żylne gałki ocznej, obrzęk rogówki , spłycenie komory przedniej, rozszerzenie i nieruchomość źrenicy , przekrwienie lub zatarcie rysunku tęczówki, a także czasem białawe plamki pod powierzchnią torebki soczewki (plamy Vogta). Z powodu nieprzejrzystości ośrodków optycznych, dno oka jest czasami niewidoczne.

Jaskra podostra

Jaskra podostra – kąt przesączania nie jest zamknięty całkowicie, wobec czego ciśnienie śródgałkowe nie jest tak wysokie jak w przypadku ataku jaskry ostrej. Występują objawy w postaci kół tęczowych i obniżenia ostrości widzenia, jednakże są to objawy okresowe i poza nimi badanie czynności i hydrodynamiki oczu może nie wykazać odchyleń od stanu prawidłowego (wąski kąt przesączania stwierdzić można jedynie gonioskopowo). W przebiegu długotrwałej jaskry podostrej w kącie przesączania wytwarzają się zrosty, które doprowadzają do zmian destrukcyjnych, stałego wzrostu ciśnienia śródgałkowego, zmian w polu widzenia i zwyrodnień w nerwie wzrokowym. Leczenie zachowawcze w ostrym napadzie jaskry ma na celu odblokowanie kąta przesączania (najskuteczniejszym i najbardziej popularnym lekiem jest pilokarpina ). Jeżeli pomimo leczenia ostry napad jaskry nie zostanie opanowany, należy bezzwłocznie wykonać operację przeciwjaskrową.

Rozpoznanie

W diagnostyce jaskry wiodącą rolę odgrywa:

• pomiar ciśnienia śródgałkowego
• ocena tarczy nerwu wzrokowego
• badanie pola widzenia
• gonioskopia

Leczenie

• Farmakologiczne – zachowawcze
  • Krople do oczu
    • parasympatykomimetyki – pilokarpina
    • betablokery – timolol, betaksolol , metypranolol , karteolol
    • Inhibitory anhydrazy węglanowej – brinzoalmid, dorzolamid , acetazolamid
    • Agoniści receptorów α₂-adrenergicznych (α₂-mimetyki)- apraklonidyna, brimonidyna
    • Analogi prostaglandyn i prostamidy - latanoprost, travoprost, bimatoprost
  • Ziołolecznictwo
    • susz marihuany w postaci leku BV Bedrocan (zalecane użycie vaporizera)^[]

• laseroterapia
  • trabekuloplastyka
  • irydectomia
• Operacyjne
  • trabeculectomia
  • iridectomia
  • scleroiridectomia
  • Cyklodiatermia i cyklokriopexio
  • goniotomia
  • fotokoagulacja

Jaskra może zaostrzać się po podaniu leków cholinolitycznych (zob. triheksyfenidyl ) stosowanych np. w terapii parkinsonizmu , czy stanów spastycznych przewodu pokarmowego (niektóre leki rozkurczowe np. atropina czy papaweryna ).

Linki zewnętrzne

• Polskie Towarzystwo Profilaktyki Jaskry
• http://www.glaucoma.org/ ( ang. )- strona Międzynarodowej Fundacji zajmującej się propagowaniem informacji na temat jaskry