|
Jakub Sobieski
Jakub Sobieski - herbu Janina (ur. 1580 – zm. 1646) – polski magnat, poseł, pamiętnikarz, działacz polityczny, dowódca wojskowy, ojciec Jana III Sobieskiego, króla Polski. Czterokrotny marszałek Sejmu, senator i wojewoda bełski oraz ruski, u schyłku życia kasztelan krakowski.
Syn kasztelana i wojewody Marka Sobieskiego i Jadwigi Snopkowskiej. Dwukrotnie żonaty: z Marianną Wiśniowiecką - dwie córki z tego związku zmarły w dzieciństwie, a po jej śmierci z Zofią Teofilą Daniłowiczówną - mieli razem siódemkę dzieci, z których jednakże tylko trójka dożyła dorosłości.
W młodości odbył podróż po Europie, m.in. w 1611 r. przebywał w Lyonie.
Dworzanin królewski od 1617 roku, krajczy wielki koronny od 1628 roku, podczaszy wielki koronny od 1636 roku, wojewoda bełski od 1638 roku, wojewoda ruski od 1641 roku, kasztelan krakowski od 1646 roku. Starosta miast: Trembowla, Krasnystaw, Jaworów, Stryj, Kałusz, Bar, Tuchola i Gniew. Posiadane starostwa przynosiły mu znaczne dochody, co znacząco podniosło pozycję rodu Sobieskich. Wybrany jako poseł na siedem sejmów między 1623 a 1632 rokiem, jako marszałek sejmu prowadził obrady sejmu w Warszawie od 24 stycznia do 5 marca 1623 oraz od 27 stycznia do 10 marca 1626 roku, a także sejmu nadzwyczajnego w Warszawie od 27 czerwca do 18 lipca 1628 oraz sejmu elekcyjnego w Warszawie, który trwał od 24 września do 15 listopada 1632 roku. Jako marszałek Sejmu z 1626 r. witał Zygmunta III tradycyjną oracją, w której oddając hołd zasługom króla, wywodził wyższość wolnej elekcji i wolności szlacheckich nad rządami siły i despotyzmem. "Zawstydziła w tej mierze Rzeczpospolita nasza te narody, którym dziedziczni rozkazują monarchowie" - mówił wówczas.
Po ślubie z Zofią Daniłowiczówną jego bogactwo wzrosło, ponieważ Zofia wniosła dziedzictwo rodziny Żółkiewskich i część dóbr rodziny Daniłowiczów.
Był bardzo rozważny w swoich radach, był więc szanowaną osobą. Członek wielu komisji, często występował jako mediator lub jako obrońca osieroconych dzieci. W polityce przeważnie popierał plany króla, ale zawsze był obrońcą praw szlachty i tolerancji religijnej.
Brał udział w wyprawie królewicza Władysława na Moskwę w 1617 r., zostając ranny przy nieudanym jej szturmie. Następnie uczestniczył w wyprawie chocimskiej w 1621 r. W kolejnych latach brał udział w prawie wszystkich wojnach Rzeczypospolitej, walcząc z Rosjanami, Turkami, Tatarami, Szwedami i Kozakami.
Sobieski kształcił się w Krakowie i Paryżu. Był słynnym oratorem i parlamentarzystą. Uczestnik wypraw wojennych na Rosję w latach 1617-1618 (tzw. Dymitriad), był członkiem rady wojennej króla Władysława IV. Brał udział w negocjacjach z Rosją w Dywilnie w 1618 roku. Brał udział w ekspedycji chocimskiej przeciw Imperium osmańskim w 1621 roku oraz ekspedycji przeciw Abazemu Paszy w 1633 roku. Negocjował również z Szwedami w rozejm w Sztumskiej Wsi w 1635 roku.
Pod sam koniec życia, w 1646 r. nominację na najwyższy senatorski urząd świecki w Rzeczypospolitej - kasztelanię krakowską. Kasztelan-nominat zmarł jednak wkrótce potem. Jego śmierć w Żółkwi na atak serca (13 czerwca 1646 r.) poprzedził konflikt z Władysławem IV na tle planowanej przez króla wojny z Turcją.
10 sierpnia w Paryżu, gdzie wiadomość o śmierci ojca zastała synów Jana i Marka, odbyła się msza żałobna z udziałem wielu znaczących ludzi we Francji, celebrowana przez samego legata papieskiego. Oprócz aktu kurtuazji według synów, świadczyło to też o pozycji i prestiżu, jakim cieszył się zmarły. W opinii siedemnastowiecznego angielskiego biografisty był "osobą wybitną zarówno dzięki swym umiejętnością w sprawach państwowych, jak też odwadze i zdolnościom dowódczym w polu".
Inne hasła zawierające informacje o "Jakub Sobieski":
Oddychanie komórkowe
...
1484
...
1499
...
XVI wiek
...
1408
...
1398
...
1411
...
1884
...
Nowa Anglia
...
1679
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Jakub Sobieski":
106 Walka o hegemonię w Europie w XVI w. (plansza 18)
...
Motyw powrotu w literaturze i filmie (plansza 35)
...
022 Źródła pisane z czasów średniowiecza (plansza 18)
...
|
