Piotr Dunin z Prawkowic (ur. ok.
1415
, zm.
1484
) –
starosta
malborski
1478
-1484,
kasztelan
sieradzki
od 1478,
wojewoda brzeskokujawski
od
1479
.
Biografia
Piotr Dunin pochodził ze starego rodu
Łabędziów
. Był synem Krystyna ze Skrzyńska, Pratkowic i Śmiłowa oraz bratankiem podkanclerzego koronnego Dominika ze Skrzyńska zwanego Dominem. To właśnie po tym współpracującym z królem duchownym ród przyjął przydomek Donin lub Dunin. Po ojcu Piotr odziedziczył Prawkowice i
Śmiłów
, otrzymał też
Morawiany
. Karierę wojskową zaczął dość późno, bo dopiero w
1455
roku, kiedy to jako dworzanin królewski wziął udział w wyprawie na
Łasin
.
Nie wiadomo gdzie spędził młodość, wydaje się jednak, że musiał pobierać nauki poza granicami kraju, ewentualnie brał udział w zagranicznych wojnach, skoro posiadł w przyszłości tak wysokie umiejętności taktyczne. W
1456
roku został wojskim większym sieradzkim i stał się dworzaninem
Kazimierza Jagiellończyka
, a trzy lata później
burgrabią krakowskim
i
marszałkiem nadwornym
. Ta ostatnia godność wiązała się z objęciem dowództwa nad chorągwiami dworskimi. W tym charakterze towarzyszył królowi
Kazimierzowi Jagiellończykowi
w wyprawie do
Prus
. Otrzymał wówczas urząd
podkanclerzego
sandomierskiego.
Piotr Dunin był naczelnym dowódcą wojsk królewskich w
wojnie trzynastoletniej
. Jego talent taktyczny i konsekwencja, z jaką dążył do odcięcia zakonu od pozyskiwania posiłków z Niemiec, niewątpliwie przyczyniły się do zwycięstwa Polski. Triumfował w
bitwie pod Świecinem
(
17 września
1462
), zdobył
Gniew
i
Chojnice
. Był wodzem o dużym autorytecie, ale też człowiekiem bezwzględnym, twardą ręką, utrzymując dyscyplinę w swych oddziałach zaciężnych. Kiedy po zajęciu miasta Rybaki na
Sambii
wybuchł zatarg o podział łupów, rozkazał spalić miasto, likwidując przedmiot sporu. W
1472
roku towarzyszył królewiczowi Kazimierzowi w nieudanej wyprawie po tron węgierski, a w
1477
roku dowodził wojskami polskimi podczas tzw.
wojny popiej
z biskupem warmińskim
Mikołajem Tungenem
. Do końca życia pozostał zaufanym doradcą króla
Kazimierza Jagiellończyka
i jego przedstawicielem w
Prusach Królewskich
. Wbrew miejscowej szlachcie został mianowany w
1478
roku starostą malborskim, zarządcą najbogatszej
królewszczyzny
w Polsce. Dał się tu poznać jako sprawny i sprawiedliwy dla poddanych administrator. W 1478 roku został
kasztelanem
sieradzkim, a pod koniec życia w 1479 roku powierzono mu urząd wojewody brzesko - kujawskiego.
Zobacz też
