Robert Strange McNamara
Data i miejsce urodzenia	9 czerwca 1916 San Francisco , Kalifornia
Data i miejsce śmierci	6 lipca 2009 Waszyngton
8. sekretarz obrony Stanów Zjednoczonych
Okres urzędowania	od 21 stycznia 1961 do 29 lutego 1968
Przynależność polityczna	Partia Republikańska [1] [2]
Poprzednik	Thomas S. Gates
Następca	Clark Clifford
5. prezes Banku Światowego
Okres urzędowania	od kwietnia 1968 do czerwca 1981
Poprzednik	George D. Woods
Następca	Alden W. Clausen

John F. Kennedy i Robert McNamara

Robert Strange McNamara (ur. 9 czerwca 1916 w San Francisco , zm. 6 lipca 2009 w Waszyngtonie ^[3]) – amerykański polityk i biznesmen, w latach 1961 - 1968 sekretarz obrony USA, w latach 1968- 1981 prezes Banku Światowego . McNamara był odpowiedzialny za instytucję analizy systemowej w polityce publicznej, którą rozwinął w dyscyplinę znaną dzisiaj pod nazwą analizy politycznej.

Życie przed Pentagonem

Urodził się w San Francisco. Ojciec - Robert James McNamara - był menedżerem sprzedaży w hurtowni obuwniczej. Matka - Clara Strange McNamara - nadała synowi swoje nazwisko panieńskie jako drugie imię. Oboje rodzice mieli brytyjskie pochodzenie.

W 1937 ukończył ekonomię i filozofię na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley . Dwa lata później skończył studia podyplomowe w zakresie zarządzania na Harvardzie .

Przez rok pracował w San Francisco jako księgowy. Potem wrócił na Harvard, aby zająć się nauczaniem w tamtejszej Szkole Biznesu. Brał tam udział w projekcie polegającym na uczeniu oficerów lotnictwa technik analizy na co dzień stosowanych w biznesie. W 1943 sam przywdział mundur sił powietrznych i stał się analitykiem wojskowym w stopniu kapitana . Był m.in. jednym z autorów planu bombardowania Tokio w 1945 .

W 1946 zakończył służbę wojskową i podjął pracę dla koncernu Ford . Szybko piął się w górę, aż w 1960 został pierwszym w historii prezesem spoza rodziny Fordów. Dzień przed objęciem przez niego prezesury wybory prezydenckie wygrał John F. Kennedy , który kilka tygodni później zaproponował mu objęcie resortu obrony.

Założenia doktryny wojskowej

McNamara i Kennedy znacząco zmienili amerykańską doktrynę wojskową. Uznali, że w razie wojny nuklearnej Ameryka nie ma prawa do pierwszego uderzenia. O ile poprzednia ekipa, pod wodzą prezydenta Eisenhowera , uważała, że w razie zagrożenia należy przeprowadzić zmasowaną akcję, z możliwością użycia broni atomowej , duet Kennedy-McNamara wolał wojny na niewielką skalę, rozgrywające się z dala od granic USA i prowadzone przy pomocy broni konwencjonalnej .

Za jeden z głównych celów postawili sobie zwalczanie raczkującego w kolejnych krajach komunizmu . Stąd między innymi brało się silne wsparcie udzielane Wietnamowi Południowemu .

McNamara starał się w swej retoryce łagodzić konsekwencje ewentualnej wojny atomowej. Głównym celem istnienia broni jądrowej było dla niego odstraszanie. Podkreślał, że celem każdej wojny, nawet nuklearnej, jest zniszczenie sił przeciwnika, a nie wyginięcie jak największej liczby ludności. Usiłował zawrzeć z ZSRR nieformalne porozumienie, iż w razie wybuchu wojny żadna ze stron nie wystrzeli rakiet w miasta wroga, a będzie celować jedynie do obiektów o znaczeniu wojskowym.

Sukcesy i porażki

Za swoją największą porażkę jako sekretarza obrony uznał po latach namawianie prezydenta do przeprowadzenia kompromitującej w skutkach operacji w Zatoce Świń ( 1961 ), podczas której grupa wyszkolonych przez CIA kubańskich uchodźców usiłowała obalić reżim Fidela Castro . Największym sukcesem McNamary był szczęśliwie zakończony kryzys kubański ( 1962 ), uważany często za ten moment zimnej wojny , kiedy wybuch III wojny światowej wydawał się najbardziej realny. McNamara zmarł podczas snu w swoim domu w Waszyngtonie 6 lipca 2009 roku w wieku 93 lat.

Przypisy