Jabłoń
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Klad :	klad różowych
Rząd :	różowce
Rodzina :	różowate
Rodzaj :	jabłoń
Nazwa systematyczna
Malus Mill. Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754

Owoc odmiany uprawnej 'Lobo'

Jabłoń (Malus Mill.) – rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny różowatych . Występuje powszechnie w strefie klimatów umiarkowanych. Znanych jest ok. 25 gatunków dziko rosnących, w Polsce występuje kilka z nich (głównie jako rośliny uprawne ). Gatunkiem typowym jest Malus sylvestris Mill.^[2]

Charakterystyka

Drzewa lub krzewy. Owoc jabłkowaty , potocznie nazywany jabłkiem . Przeważnie kulisty, zielony, żółty, czerwony lub żółty z rumieńcami. Owoce różnią się smakiem, aromatem, słodyczą, konsystencją i wyglądem.

Systematyka

Pozycja systematyczna wg Angiosperm Phylogeny Website (2001...)

Rodzaj z plemienia Pyreae, podrodziny Spiraeoideae (dawniej Pomoideae) z rodziny różowatych Rosaceae, rzędu różowców Rosales w obrębie kladu różowych obejmującego część roślin okrytonasiennych ^[3][1].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Rosanae Takht., rząd różowce ( Rosales Perleb , podrząd Rosineae Rchb., rodzina różowate (Rosaceae Juss.), rodzaj jabłoń (Malus Mill.)^[4].

Gatunki flory Polski ^[5]

• jabłoń domowa (Malus domestica Borkh.) – antropofit zadomowiony i gatunek uprawiany
• jabłoń dzika , płonka (Malus sylvestris Mill.)
• jabłoń jagodowa (Malus baccata (L.) Borkh.) – gatunek uprawiany
• jabłoń kwiecista (Malus floribunda Siebold) – gatunek uprawiany
• jabłoń Niedźwieckiego (Malus sieversii (Ledeb.) M. Roem. 'Niedzvetskyana') – gatunek uprawiany
• jabłoń niska , j. rajska (Malus pumila Mill.) – gatunek uprawiany
• jabłoń purpurowa (Malus ×purpurea Rehder) – gatunek uprawiany
• jabłoń Scheideckera (Malus ×scheideckeri L. Späth ex Zabel – gatunek uprawiany

Inne gatunki (wybór)^[6][7]

• jabłoń Halliana (Malus halliana Rehd.)
• jabłoń leśna (Malus sylvestris (L.) Mill.)
• jabłoń pachnąca (Malus coronaria Mill.)
• jabłoń płaskoowocowa (Malus platycarpa Rehd.)
• jabłoń Sargenta (Malus sargentii Rehder)
• jabłoń śliwolistna (Malus prunifolia Borkh.)
• jabłoń Tschonoskiego (Malus tschonoskii (Maxim.) C. K. Schneid.)

Zastosowanie

• Drzewo owocowe : w uprawie liczne gatunki, spośród których największe znaczenie użytkowe ma jabłoń domowa (Malus domestica), znana z licznych odmian uprawnych.
• Drewno jabłoni używane jest w stolarce.
• Roślina ozdobna : kilka gatunków jabłoni uprawianych jest w Polsce jako rośliny ozdobne (głównie ze względu na swoje kwiaty i owoce)

Znaczenie kulturowe

W mitologii celtyckiej ^[8] jabłoń miała dawać schronienie duszom zmarłych. W centrum Avalonu w celtyckich zaświatach ma rosnąć jabłoń posiadająca jednocześnie kwiaty i owoce. Zjedzenie jabłka z tej jabłoni miało dawać wieczną młodość i nieśmiertelność. W mitologii greckiej ^[8] występują natomiast jabłonie rosnące w sadzie nimf Hesperyd rodzące złote jabłka dające nieśmiertelność. Natomiast w chrześcijaństwie ^[8] jabłko utożsamiane jest z grzechem.

Przypisy