Dystrybucja języków salisz w Ameryce Płn. przed kolonizacją europejską
Języki salisz (
ang.
salish) to grupa
języków
używanych przez
Indian
w zachodniej
Kanadzie
i północno-zachodnich
Stanach Zjednoczonych
. Większość języków z tej grupy jest zagrożona przez ekspansję
języka angielskiego
. Posługują się nimi głównie starsi ludzie, niektóre języki zna tylko kilka osób.
Charakterystyka
Języki salisz reprezentują
typ aglutynacyjny
. Charakteryzują się również dużą ilością zbitek spółgłoskowych. Możliwe są całe zdania złożone z samych tylko spółgłosek, jak np. xłp̓x̣ʷłtłpłłskʷc̓ (wym. [
xɬpʼχʷɬtɬpɬːskʷʦʼ
]), co oznacza w języku nuxálk "on miał krzak jeżyny".
Niektóre języki z rodziny salisz, jak
luszucid
znad
Zatoki Pugeta
nie mają w ogóle
nosówek
, co jest wielką rzadkością w językach świata.
Inną ciekawą właściwością jest struktura zdania.
Podmiot
wyrażany jest przez rzeczownik w
dopełniaczu
, a
dopełnienie
- przez rzeczownik w
mianowniku
.
Klasyfikacja
Nie wiadomo czy języki salisz są
spokrewnione
z innymi językami Indian. Najbardziej prawdopodobne jest pokrewieństwo z językiem kutenai, a także - według
Edwarda Sapira
- z językami
wakaskimi
i czimakuan.
Podział
- Gałąź bella coola
-
nuxálk
(Bella Coola)
- gałąź centralna
- Grupa A
- Grupa B
- komox
- halkomelem
-
klallam
(Clallam, Nəxʷsƛ̕ay̕əmúcən)
-
luszucid
(Puget Salish, Skagit-Nisqually)
-
saanicz
(Northern Straights Salish)
- nuksak
- pentlacz
- seczelt (Seshelt, Shashishalhem)
- skokomisz (Twana)
- skuamisz (Sqwxwu7mish, Skwxwu7mesh, Squamish)
- gałąź camosańska
- cowlitz (Lower Cowlitz)
- dolny czehalis
- górny czehalis
- quinault
- gałąź śródlądowa
- grupa północna
-
st’át’imcets
(Lillooet)
- język secwepemc (Shuswap, Secwepemctsín)
- język nlaka’pamux (Ntlakapmuk, Thompson)
- grupa południowa
- snczicu’umszcn (Cœur d’Alene)
- Columbian (Columbia, Moses Columbia, Moses Columbian)
- nsilxcín (Okanagan, Colville-Okanagan)
- flathead (Spokane-Kalispel-Flathead)
