|
Pismo tajskie
Pismo tajskieSutra buddyjska w piśmie tajsko-khmerskim Pismo tajskie, alfabet tajski (
język tajski
:อักษรไทย àksŏn thai) -
alfabet sylabiczny
używany do zapisu głównie
języka tajskiego
. Posiada 44 znaki spółgłoskowe, 15 podstawowych znaków samogłoskowych oraz 4 znaki do oznaczania tonów. HistoriaAlfabet tajski wywodzi się pośrednio od starożytnego indyjskiego pisma
brahmi
, poprzez jego późniejszą południowoindyjską odmianę, zwaną
vatteluttu
. CharakterystykaW swojej strukturze pismo tajskie stanowi odmianę indyjskiego alfabetu sylabicznego, w którym podstawowym elementem jest sylaba, rozumiana jako spółgłoska wraz z niezapisywaną samogłoską "a" lub "o". Inne samogłoski zapisywane są za pomocą pomocniczych znaków umieszczanych nad, pod, z lewej strony, z prawej strony lub z obu stron tej spółgłoski. Jak we wszystkich współczesnych alfabetach pochodzenia indyjskiego, kierunek pisania od strony lewej do prawej. Nie ma dużych i małych liter. Poszczególne wyrazy nie są oddzielane spacją. SpółgłoskiSpółgłoski podzielone są na trzy klasy: — niskie (เสียงต่ำ siang tam ), średnie (เสียงกลาง siang klang) i wysokie (เสียงสูง siang sung), określające ton na którym mają być wymawiane. Nazwy liter nawiązują do wyrazów, które się na daną literę zaczynają. | Symbol | Nazwa | Transliteracja Royal Thai | IPA | Klasa |
|---|
| Tajski | Znaczenie | Nagłos | Wygłos | Nagłos | Wygłos |
|---|
| ก | ก ไก่ | ko kai (kurczak) | k | k |
k
|
k
| średnia | | ข | ข ไข่ | kho khai (jajko) | kh | k |
kʰ
|
k
| wysoka | | ฃ | ฃ ขวด | kho khuat (butelka) | kh | k |
kʰ
|
k
| wysoka | | ค | ค ควาย | kho khwai (bawół) | kh | k |
kʰ
|
k
| niska | | ฅ | ฅ คน | kho khon (osoba] | kh | k |
kʰ
|
k
| niska | | ฆ | ฆ ระฆัง | kho ra-khang (dzwon) | kh | k |
kʰ
|
k
| niska | | ง | ง งู | ngo ngu (wąż) | ng | ng |
ŋ
|
ŋ
| niska | | จ | จ จาน | cho chan (talerz) | ch | t |
tɕ
|
t
| średnia | | ฉ | ฉ ฉิ่ง | cho ching (cymbały) | ch | - |
tɕʰ
|
-
| wysoka | | ช | ช ช้าง | cho chang (słoń) | ch | t |
tɕʰ
|
t
| niska | | ซ | ซ โซ่ | so so (łańcuch) | s | t |
s
|
t
| niska | | ฌ | ฌ เฌอ | cho choe (krzak) | ch | - |
tɕʰ
|
-
| niska | | ญ | ญ หญิง | yo ying (kobieta) | y | n |
j
|
n
| niska | | ฎ | ฎ ชฎา | do cha-da (czapka) | d | t |
d
|
t
| średnia | | ฏ | ฏ ปฏัก | to pa-tak (
ropucha
, cattleprod spear) | t | t |
t
|
t
| mid | | ฐ | ฐ ฐาน | tho san-than (podstawa) | th | t |
tʰ
|
t
| wysoka | | ฑ | ฑ มณโฑ | tho nangmon-tho (postać z Ramajany) | th | t |
tʰ
|
t
| niska | | ฒ | ฒ ผู้เฒ่า | tho phu-thao (starszy) | th | t |
tʰ
|
t
| niska | | ณ | ณ เณร | no nen (młody mnich) | n | n |
n
|
n
| niska | | ด | ด เด็ก | do dek (dziecko) | d | t |
d
|
t
| średnia | | ต | ต เต่า | to tao (żółw) | t | t |
t
|
t
| mid | | ถ | ถ ถุง | tho thung (torba) | th | t |
tʰ
|
t
| wysoka | | ท | ท ทหาร | tho thahan (żołnierz) | th | t |
tʰ
|
t
| niska | | ธ | ธ ธง | tho thong (flaga) | th | t |
tʰ
|
t
| niska | | น | น หนู | no nu (mysz) | n | n |
n
|
n
| niska | | บ | บ ใบไม้ | bo baimai (liść) | b | p |
b
|
p
| średnia | | ป | ป ปลา | po plaa (ryba) | p | p |
p
|
p
| średnia | | ผ | ผ ผึ้ง | pho phueng (pszczoła) | ph | - |
pʰ
|
-
| wysoka | | ฝ | ฝ ฝา | fo fa (wieko) | f | - |
f
|
-
| wysoka | | พ | พ พาน | pho phan (taca) | ph | p |
pʰ
|
p
| niska | | ฟ | ฟ ฟัน | fo fan (zęby) | f | p |
f
|
p
| niska | | ภ | ภ สำเภา | pho sam-phao (łódź żaglowa) | ph | p |
pʰ
|
p
| niska | | ม | ม ม้า | mo ma (koń) | m | m |
m
|
m
| niska | | ย | ย ยักษ์ | yo yak (olbrzym) | y | y |
j
|
j
| niska | | ร | ร เรือ | ro ruea (łódka) | r | n |
r
|
n
| niska | | ล | ล ลิง | lo ling (małpa) | l | n |
l
|
n
| niska | | ว | ว แหวน | wo waen (pierścień) | w | w |
w
|
w
| niska | | ศ | ศ ศาลา | so sala (pawilon) | s | t |
s
|
t
| wysoka | | ษ | ษ ฤๅษี | so rue-si (pustelnik) | s | t |
s
|
t
| wysoka | | ส | ส เสือ | so suea (tygrys) | s | t |
s
|
t
| wysoka | | ห | ห หีบ | ho hip (skrzynia) | h | - |
h
|
-
| wysoka | | ฬ | ฬ จุฬา | lo chu-la (latawiec) | l | n |
l
|
n
| niska | | อ | อ อ่าง | o ang (basen) | * | - |
ʔ
|
-
| średnia | | ฮ | ฮ นกฮูก | ho nok-huk (sowa) | h | - |
h
|
-
| niska |
* " อ " - litera oznaczająca "niemą spółgłoskę" w wyrazach zaczynających się od samogłoski. SamogłoskiZnaki oznaczające samogłoski nie są samodzielne, zaznaczane są zawsze w odniesieniu do spółgłoski. | Symbol | Nazwa | IPA | Royal | Warianty | Wymowa |
|---|
| – | inherentne a |
aʔ
| a | u | a | | – – | inherentne o |
o
| o | | ou | | –รร | ro han * |
ɑn
| an | un | un in tun; tak samo jak -ัน | | –รร– | ro han * |
ɑ
| a | u | a; tak samo jak -ั- | | –รรม | ro han * |
ɑm
| am | um | um in "hum"; tak samo jak -ำ | | –ว– | sara ua * |
ua
| ua | uar | ju | | –วย | sara ua |
uɛj
| uai | uay | uoj | | –อ | sara o |
ɔː
| o | or, aw | o | | –อย | sara o |
ɔːj
| oi | oy | oj | | –ะ | sara a |
aʔ
| a | u | a | | –ั – | sara a |
a
| a | u | a | | –ัย | sara a |
ɑj
| ai | | aj | | –ัว | sara ua |
ua
| ua | | ju | | –ัวะ | sara ua |
uaʔ
| ua | | ua | | –า | sara a |
aː
| a | ah, ar, aa | długie a | | –าย | sara a |
aːj
| ai | aai, aay, ay | aj | | –าว | sara a |
aːw
| ao | au | au | | –ำ | sara am |
ɑm
| am | um | am | | –ิ | sara i |
i
| i | | i | | –ิว | sara i |
iw
| io | ew | iu | | –ี | sara i |
iː
| i | ee, ii, y | długie i | | –ึ | sara ue |
ɯ
| ue | eu, u, uh | krótkie ü | | –ื | sara ue |
ɯː
| ue | eu, u | długie ü | | –ุ | sara u |
u
| u | oo | u | | –ู | sara u |
uː
| u | oo, uu | długie u | | เ– | sara e |
eː
| e | ay, a, ae, ai, ei | ej | | เ–็ – | sara e |
e
| e | | e | | เ–ะ | sara e |
eʔ
| e | eh | e | | เ–ย | sara oe |
ɤːj
| oei | oey | yj | | เ–อ | sara oe |
ɤː
| oe | er, eu, ur | y | | เ–อะ | sara oe |
ɤʔ
| oe | eu | ø | | เ–ิ – | sara oe |
ɤ
| oe | eu, u | ø | | เ–ว | sara e |
eːw
| eo | eu, ew | ou | | เ–า | sara ao |
aw
| ao | aw, au, ow | au | | เ–าะ | sara o |
ɔʔ
| o | orh, oh, or | o in "not" | | เ–ีย | sara ia |
iːa
| ia | ear, ere, ie | ij | | เ–ียะ | sara ia |
iaʔ
| ia | iah, ear, ie | ija | | เ–ียว | sara ia |
io
| iao | eaw, iew, iow | io | | เ–ือ | sara uea |
ɯːa
| uea | eua, ua, ue | ua | | เ–ือะ | sara uea |
ɯaʔ
| uea | eua, ua | ua | | แ– | sara ae |
ɛː
| ae | a | otwarte e | | แ–ะ | sara ae |
ɛʔ
| ae | aeh, a | a | | แ–็ – | sara ae |
ɛ
| ae | aeh, a | a | | แ–ว | sara ae |
ɛːw
| aeo | aew, eo | æł | | โ– | sara o |
oː
| o | or, oh, ô | oł | | โ–ะ | sara o |
oʔ
| o | oh | oł | | ใ– | sara ai mai muan ** |
ɑj
| ai | ay, y | aj | | ไ– | sara ai mai malai |
ɑj
| ai | ay, y | aj | | ฤ | ro rue (short) * |
rɯ
| rue | ru, ri | ri | | ฤๅ | ro rue (long) * |
rɯː
| rue | ruu | ry | | ฦ | lo lue (short) * |
lɯ
| lue | lu, li | li | | ฦๅ | lo lue (long) * |
lɯː
| lue | lu | |
* Półsamogłoski lub
dyftongi
zapisywane za pomocą znaków spólgłoskowych. ** Rzadko używane (około 20 wyrazów) Bibliografia- David Smyth: Teach Yourself Thai.
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Pismo tajskie":
Stanisław Narutowicz
...
Antanas Smetona
...
Data
...
Habeas Corpus Act
...
Stanisław Hozjusz
...
1977
...
Szymon Kossakowski
...
Ewolucja
...
Stepan Bandera
...
Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Pismo tajskie":
Antyk judajski - mądrość Biblii (plansza 10)
...
003 b Rewolucja neolityczna (plansza 9)
...
Antyk judajski - mądrość Biblii (plansza 2)
...
|
