Jęczmień
Morfologia jęczmienia dwurzędowego
Systematyka wg Reveala
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	jednoliścienne
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	jęczmień
Nazwa systematyczna
Hordeum L.
Sp. Pl. 84. 1753

jęczmień zwyczajny

Jęczmień (Hordeum L. ) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych . W zależności od podziału wyróżnia się od 20 do 25 gatunków tego rodzaju traw jednorocznych lub trwałych. Pochodzi ze stref umiarkowanych półkuli północnej.

Kłos jęczmienia zwyczajnego

Morfologia

Gatunkiem typowym jest Hordeum vulgare L.^[1].

Owoce

Ziarniaki , które zawierają duże ilości skrobi . Ziarniak ma kształt wydłużony, okryty plewkami , pomarszczony. Plewka ma barwę słomkową.

Systematyka

Pozycja w systemie Reveala  

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa komelinowe (Commelinidae Takht.), nadrząd Juncanae Takht., rząd wiechlinowce (Poales Small), rodzina wiechlinowate (Poaceae (R. Br.) Barnh.), podrodzina jęczmieniowe (Hordeoideae Burmeist.), plemię jęczmieniowe (Hordeeae Kunth ex Spenn.), podplemię Hordeinae (Hordeinae Dumort.), rodzaj jęczmień (Hordeum L.)^[2].

Gatunki flory Polski ^[3]

• jęczmień dwurzędowy (orkisz, płaskur) (Hordeum distichon L.) – uprawiany
• jęczmień grzywiasty (Hordeum jubatum L.) – antropofit zadomowiony
• jęczmień nadmorski (Hordeum marinum Huds.) – efemerofit
• jęczmień pawi (Hordeum zeocrithon L.) – efemerofit
• jęczmień płonny , j. płony (Hordeum murianum L.) – antropofit zadomowiony
• jęczmień zwyczajny , j. wielorzędowy (Hordeum vulgare L.) – uprawiany, wyróżnia się podgatunki:
  • jęczmień czterorzędowy (Hordeum vulgare ssp. tetrastichon)
  • jęczmień sześciorzędowy (Hordeum vulgare ssp. hexastichon)
• jęczmień żytni (Hordeum secalinum Schreb., syn. H. nodosum L.) – efemerofit
• Hordeum bulbosum L. – efemerofit

Inne gatunki

• jęczmień dziki (Hordeum spontaneum)
• jęczmień trójwidlasty (Hordeum trifurcatum)

Zastosowanie

• Roślina uprawna – gatunki uprawne stanowią jedno z najstarszych i najważniejszych zbóż (piąte co do wielkości uprawy na świecie). Największym producentem jęczmienia jest Rosja . Najstarsze znane dowody na uprawę jęczmienia pochodzą z Bliskiego Wschodu i są datowane na VII tysiąclecie p.n.e. W stanie dzikim występuje w całej strefie umiarkowanej półkuli północnej i Ameryki Południowej . Znajduje zastosowanie jako podstawowy surowiec do produkcji słodu jęczmiennego w browarnictwie oraz do produkcji kasz . Jęczmień jest także rośliną pastewną . Krótki okres wegetacji rośliny wynoszący 90 dni umożliwia uprawianie jej na terenach o chłodniejszym klimacie, a specjalnie wyhodowana odmiana o okresie wegetacji wynoszącym 55 dni, także na obszarach dalekiej północy.
• Niektóre odmiany jęczmienia są roślinami ozdobnymi (jęczmień grzywiasty) lub chwastami (jęczmień płonny).

Przypisy