Protogwiazda – tworząca się dopiero gwiazda , czyli zapadający się na skutek grawitacji (i rozgrzewający przy tym) obłok materii międzygwiazdowej . W jej wnętrzu nie zachodzą jeszcze reakcje termojądrowe . Emituje on promieniowanie cieplne głównie z zakresu podczerwieni na skutek kurczenia się.

Protogwiazda o masie równej masie Słońca kolapsuje około 10 milionów lat od postaci obłoku do gwiazdy ciągu głównego.

Protogwiazda o masie około 15 mas Słońca potrzebuje na to tylko 100 000 lat.

Kurczeniu się protogwiazdy towarzyszy wzrost gęstości i temperatury w jej wnętrzu. Od pewnego momentu reakcje jądrowe zaczynają zachodzić, i stopniowo kurczenie się protogwiazdy zostaje zatrzymane, a protogwiazda staje się gwiazdą ciągu głównego w diagramie Hertzsprunga-Russella ). Tak się dzieje, gdy kurcząca się masa jest większa niż około 8 procent masy Słońca. Obiekt o mniejszej masie nigdy nie wytwarza warunków do efektywnego zachodzenia reakcji termojądrowych i kończy ewolucje jako brązowy karzeł .