Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Inwazja na Grenadę

Inwazja na Grenadę

Inwazja na Grenadę
Zimna wojna

75 Pułk US Army Rangers podczas desantu nad Grenadą.
Data 25 października 1983 - 15 grudnia 1983
Miejsce Grenada
Przyczynaniestabilność polityczna Grenady
Wynikzwycięstwo Stanów Zjednoczonych
Terytorium Ameryka Południowa
Strony konfliktu
  Stany Zjednoczone
  Argentyna
  Barbados
  Dominika
  Jamajka
  Saint Lucia
  Saint Vincent i Grenadyny
  Grenada
  Kuba
Dowódcy
Ronald Reagan
Joseph Metcalf
Norman Schwarzkopf
Hudson Austin
Pedro Tortolo
Siły
7 300 żołnierzyGrenada: 1 500 ludzi
Kuba: 722 ludzi[1][2]
Straty
19 zabitych
116 rannych
Grenada: 45 żołnierzy zabitych
co najmniej 24 zabitych cywilów; 358 rannych.
Kuba: 25 zabitych, 59 rannych, 638 wziętych do niewoli

Inwazja na Grenadę - operacja wojskowa armii Stanów Zjednoczonych dokonana 25 października 1983 siłami 7 300 żołnierzy na karaibskie państwo wyspiarskie Grenada . Interwencja wojskowa USA , Jamajki i kilku mniejszych państw karaibskich była wywołana wojskowym zamachem stanu na Grenadzie i obawą o życie amerykańskich studentów przebywających wówczas na wyspie. Ponadto rząd Stanów Zjednoczonych dążył do usunięcia lewicowego rządu i likwidacji kubańskich wpływów.

Spis treści

Podłoże konfliktu

Grenada uzyskała niepodległość w 1974 . Już w pięć lat potem, 13 marca 1979 , doszło do obalenia rządu Erica Gairy’ego - pierwszego premiera Grenady w historii wyspy. Zamach stanu został dokonany pod dowództwem Maurice’a Bishopa - lidera partii "New JEWEL Movement" ("NJM" albo "New Joint Endeavour for Welfare, Education and Liberation Movement"). Po objęciu władzy Bishop ustanowił nowy lewicowy rząd o orientacji marksistowskiej , który nawiązał bliską współpracę z Kubą oraz niektórymi państwami arabskimi. Pod rządami Bishopa Grenada rozpoczęła reformy ekonomiczno-społeczne głosząc rewolucyjny program oraz powołano ochotnicze formacje samoobrony terytorialnej. W 1979 w Point Salines rozpoczęto również we współpracy z Kubą budowę międzynarodowego lotniska mającego obsługiwać ruch turystyczny na wyspie. Według twierdzeń Pentagonu na podstawie rzekomo znalezionych dokumentów w trakcie inwazji lotnisko miało mieć militarny charakter. Podobno Kubańczycy planowali używać lotniska jako bazy przenoszącej zapasy dla ich oddziałów w Afryce , a Sowieci, jako przystanku paliwowego w drodze do Nikaragui . Ponadto w budowie miały brać udział również: Irak , Libia , Syria oraz Algieria . Nigdy nie udało się jednak potwierdzić tych danych służących potrzebie usprawiedliwienia interwencji.

W 1981 administracja Reagana poinformowała Bishopa, że jego powiązania z Kubą stanowią zagrożenie dla pokoju w regionie Karaibów . Rząd amerykański oskarżył Grenadę o budowanie ośrodków, które zapewniały wzrost znaczenia militarnego państw komunistycznych, a także o udział w transporcie broni dla partyzantów w Ameryce Środkowej .

Im bardziej stosunki Grenady ze Stanami Zjednoczonymi pogarszały się, tym owocniejsza stała się współpraca Bishopa z Kubą . Jednocześnie administracja Reagana starała się zdyskredytować lewicowy rząd Grenady zarzucając mu popadanie w zależność od ZSRR , co było zupełnie nieprawdziwe. Do takich informacji należało m.in. podanie w maju 1980 , iż Sowieci otrzymają pozwolenie na lądowanie swoich samolotów zwiadowczych dalekiego zasięgu Tu-95 na nowym lotnisku, kiedy tylko zostanie wybudowane. W 1982 z kolei rozeszły się pogłoski, iż ZSRR podarowało Grenadzie długoterminowy kredyt finansowy na budowę stacji naziemnej, która miała być połączona z sowieckim satelitą komunikacyjnym. Wskutek tych oskarżeń administracja prezydenta Reagana nałożyła na Grenadę sankcje ekonomiczne.

Przewrót i masakra cywilów

W lecie 1983 "NJM" rozpadła się na dwie frakcje. Frakcja Bishopa była niezadowolona z dotychczasowych postępów i chciała nawiązania bliższych stosunków z Zachodem (głównie państwami europejskimi) przy zachowaniu lewicowej orientacji politycznej i przyjaznych stosunków z Kubą. Druga, której przewodził wicepremier – Bernard Coard , deklarowała zamiary przyspieszenia konwersji kraju w model komunistyczny . Frakcja Bishopa w przeciwieństwie do frakcji Coarda cieszyła się poparciem ludności, ale frakcja Coarda zdobyła większe wpływy w części armii; Kuba i ZSRR nie ingerowały w ten konflikt (aczkolwiek teoretycznie politycznie była im bliższa frakcja Coarda, to pragmatycznie preferowały raczej frakcję Bishopa z uwagi na jej poparcie wśród ludności).

Frakcja Coarda postanowiła postawić Kubę i ZSRR przed faktem dokonanym, co doprowadziło do wydarzeń z 13 października 1983 , kiedy grupa ta w wyniku zamachu stanu przejęła władzę od Bishopa i umieściła go w areszcie. Jednakże brak poparcia ze strony Kuby (i ZSRR) dla tego działania spowodował, że Coard polecił uwolnić Bishopa. Bishop stanął na czele wielkiej demonstracji ludności w St. George's - stolicy Grenady ; demonstranci domagali się rezygnacji Coarda. Wtedy na rozkaz Coarda doszło do zbrojnej interwencji części Ludowej Armii Rewolucyjnej (PRA), w wyniku której zastrzelonych zostało około 50 cywilów (kilkuset odniosło rany), a także został ponownie schwytany (i szybko rozstrzelany) Bishop (oraz kilkunastu jego zwolenników). Gubernator Generalny Grenady, reprezentujący Królową Brytyjską – Paul Scoon - został umieszczony w areszcie domowym. Ekipa Coarda ponownie zwróciła się o oficjalne poparcie do Kuby i ponownie uzyskała odmowę (Kubańczycy budujący lotnisko otrzymali polecenie całkowitej nieinterwencji). Wtedy rządząca ekipa zerwała wszelkie kontakty ze światem.

Amerykańscy studenci czekający w lotniskowym terminalu na ewakuację z wyspy przez swe wojsko podczas operacji "Urgent Fury"

Organizacja Państw Wschodnich Karaibów (OECS) zaapelowała do Stanów Zjednoczonych , Barbados oraz Jamajki o pomoc wojskową. Ponadto na Grenadzie przebywało ponad 200 amerykańskich studentów, uczących na Uniwersytecie św. Jerzego. Departament Stanu USA poprosił o zezwolenie na ewakuację studentów i obcokrajowców. Odmowa ewakuacji ze strony junty, została uznana jako bezpośredni powód do podjęcia działań militarnych.

Inwazja

Plan inwazji na Grenadę, upubliczniony w ostatnich latach

Operacja pod kryptonimem "Urgent Fury" rozpoczęła się 25 października 1983 o godzinie 5.00. Była to pierwsza poważna operacja armii amerykańskiej od czasu wojny wietnamskiej . W działaniach wzięło udział 7 000 żołnierzy Stanów Zjednoczonych (reprezentujących zarówno wojska lądowe, jak i piechotę morską) oraz kolejnych 300 w ramach OECS. Przeciwko sobie mieli:

  • 1500 słabo uzbrojonych żołnierzy Ludowej Armii Rewolucyjnej, z których część podjęła walkę (pozostali nie chcieli walczyć dla ekipy Cowarda);
  • grupę 722 Kubańczyków [3], którzy dysponowali uzbrojeniem pochodzącym z Kuby i przeznaczonym pierwotnie dla armii grenadyjskiej (Kubańczycy nie wydali tego uzbrojenia z powodu przewrotu Coarda i oczekiwania na rozstrzygnięcia polityczne). Słabością Kubańczyków był brak jednoznacznych rozkazów — otrzymali oni wcześniej wytyczne nakazujące im w przypadku obcej interwencji wspierać zbrojnie rząd Bishopa, ale później dostali także polecenie nieinterweniowania ani za ani przeciw Coardowi. Podczas interwenci nie mogli wskutek odcięcia łączności otrzymać nowych rozkazów, więc w rezultacie początkowo walczyli z Amerykanami, ale dość szybko się poddali.

Oddziały interwencyjne napotkały początkowo stosunkowo silny opór żołnierzy Ludowej Armii Rewolucyjnej i oddziałów kubańskich. Później jednak żołnierze grenadyjscy zaczęli coraz mniej chętnie walczyć, a Kubańczycy się poddali następnego dnia. Amerykanie przeprowadzili desant na stare oraz nowe lotnisko w Point Salines oraz uwolnili Gubernatora Generalnego Grenady – Paula Scoona. Około 19.00 na plażach wylądowali Marines z ciężkim sprzętem. Amerykańscy oficerowie nie dawali sobie rady ze świetnie znającymi teren niedużymi grupkami obrońców — błędem Amerykanów było „przesycenie” terenu walki zbyt dużą liczbą żołnierzy przez co nie mogli ich efektywnie użyć; innym błędem Amerykanów była zła wstępna struktura dowodzenia [4]. Przez całą noc aż do południa następnego dnia trwały walki z Kubańczykami oraz niedobitkami grenadyjskiej armii. Ludność Grenady początkowo odniosła się do interwencji obojętnie (oddziały paramilitarne nie podjeły walki w obronie znienawidzonego Coarda, podobnie walki nie podjęli ci żołnierze grenadyjscy, którzy popierali Bishopa), a później zaczęła współpracę z Amerykanami — coraz częściej zdarzały się przypadki wydawania im próbujących się ukrywać żołnierzy grenadyjskich popierających Coarda.

Bilans strat

Bilans strat wynosi 19 zabitych oraz 116 rannych żołnierzy amerykańskich. Grenada straciła: 45 żołnierzy zabitych, co najmniej 24 zabitych cywilów i dalszych 358 rannych. Zginęło również 25 kubańskich wojskowych, 59 było rannych, natomiast 638 wzięto do niewoli.

Przypisy

  1. Status Kubańczyków był złożony. Formalnie byli to cywilni robotnicy, technicy i inzynierowie, ale faktycznie byli to w zdecydowanej większości świeżo zdemobilizowani żołnierze i oficerowie kubańskich jednostek saperskich, a ich organizacja bardziej przypominała oddział wojskowy niz cywilną ekipę budowlaną, jednakże nie dysponowali oni uzbrojeniem (wykorzystali broń dostarczoną armii Grenady przez Kubę).
  2. Ronald H. Cole, 1997, Operation Urgent Fury: The Planning and Execution of Joint Operations in Grenada 12 October - 2 November 1983 Joint History Office of the Chairman of the Joint Chiefs of Staff Washington, DC , p.6, p.26, p. 62.] (Retrieved November 9, 2006).
  3. Formalnie cywilów, ale faktycznie świeżo zdemobilizowanych saperów.
  4. Dowództwo sprawował Metcalf, który będąc admirałem w przypadku działań na lądzie przeważnie wcielał w życie sugestie Schwarzkopfa, który z kolei był tylko jego „doradcą”; podczas nieobecności Metcalfa Schwarzkopf nie mógł wydawać formalnych rozkazów i np. wysłanie śmigłowców po studentów wymusił grożąc sądem wojennym dowódcy śmigłowców. Później Schwarzkopf został mianowany zastępcą Metcalfa.

Zobacz też

Bibliografia

  • Ronald H. Cole, 1997, Operation Urgent Fury: The Planning and Execution of Joint Operations in Grenada 12 October - 2 November 1983.
  • Włodzimierz Kalicki, Lecimy po studentów!, Zdarzyło się wczoraj, Gazeta Wyborcza .


Inne hasła zawierające informacje o "Inwazja na Grenadę":

Szkoci ...

1592 ...

Armia Czerwona ...

1983 ...

1961 ...

Literatura – przegląd chronologiczny ...

Traktat paryski ...

1274 ...

Pogórze Karpackie ...

Karol I Andegaweński ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Inwazja na Grenadę":

214b II Wojna Światowa. Działania zbrojne w latach 1939 - 1941 r. (plansza 5) ...

214a II Wojna Światowa. Działania zbrojne w latach 1939 - 1941 r. (plansza 12) ...

233. Dwie strony konfliktu (plansza 8) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie