Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Aglutynacyjność

Aglutynacyjność

Aglutynacyjność (dosł. sklejanie) – w językoznawstwie proces morfologiczny polegający na stosowaniu różnego rodzaju afiksów , określających funkcję składniową wyrazu w wypowiedzeniu . Od końcówek fleksyjnych afiksy te odróżnia luźniejszy związek z rdzeniem wyrazu oraz ich częsta jednofunkcyjność – zazwyczaj określają one tylko jedną kategorię gramatyczną , co niesie za sobą konieczność jednoczesnego dodawania do wyrazu wielu afiksów (np. tur. geliyorum = "idę", gdzie -iyor oznacza czas teraźniejszy, a -um pierwszą osobę ).

Języki aglutynacyjne

Języki stosujące tę technikę noszą nazwę języków aglutynacyjnych – w Europie najważniejszymi reprezentantami tego typu są języki węgierski , fiński , estoński i turecki , należą tu także m.in. gruziński i baskijski , a ze starożytnych także etruski , sumeryjski i elamicki .

Poza obszarem europejskim, aglutynacja jest często spotykana, m.in. w niektórych językach autochtonicznych ludów Ameryki , takich jak keczua , oraz w rozprzestrzenionych po olbrzymich obszarach Azji językach ligi uralo-ałtajskiej . Do języków aglutynacyjnych należą też japoński i koreański .

Aglutynacja pełni w tych językach często również funkcję słowotwórczą – umożliwia przekazywanie rozbudowanych treści za pomocą ciągu połączonych ze sobą morfemów , np. jednym z najdłuższych wyrazów języka węgierskiego jest 'meg˙szent˙ség˙telen˙ít˙het˙etlen˙ség˙es˙kei˙dés˙ei˙tek˙ért', pochodzący od wyrazu 'szent', czyli 'święty'.

W wielu językach można znaleźć przykłady aglutynacji, zwłaszcza w zakresie słowotwórstwa, co jednak nie powoduje automatycznej klasyfikacji do typu aglutynacyjnego. Na przykład, w języku angielskim można znaleźć takie wyrazy, jak "antidisestablishmentarianism", gdzie wyrazem bazowym jest "establish". Polskim przykładem mogłoby być "antysamoubezprzedmiotowianie", gdzie wyrazem bazowym jest "przedmiot" (lub "miot"). W zakresie słowotwórstwa, językiem aglutynacyjnym jest esperanto , w którym stosuje się swobodne połączenia morfemów, np 'mal-konsent-ema' czyli 'skłonny nie zgadzać się': 'mal' oznacza przeciwieństwo, 'konsenti' oznacza 'zgadzać się', '-ema' jest sufiksem oznaczającym skłonność.

Mechanizm aglutynacji na przykładzie jęz. fińskiego

Cząstkami doklejanymi do wyrazu są

  • końcówki przypadków
  • końcówki dzierżawcze
-ni -mme
-si - tte
-nsa (nsã) -nsa (nsã)
  • formanty potwierdzające (zaprzeczające)
-kin -kaan (-kããn)

Przykładowa aglutynacja wygląda tak (na przykładzie słowa sana - słowo)

sana
sanassa (Inessiivi) - (w słowie)
sanassani - końcówka dzierżawcza (w moim słowie)
sanassanikin - formant potwierdzający (też w moim słowie)

Kolejność stosowania formantów jest ściśle określona. Przy doczepianiu formantów stosuje się wszelkie zasady oboczności – ale tylko w przypadku pierwszego formantu. Pozostałe nie wpływają na strukturę wyrazu:

puukko (finka)
puukossa (w fince)
puukossani (w mojej fince)


Inne hasła zawierające informacje o "Aglutynacyjność":

Cywilizacja doliny Indusu ...

Język grenlandzki ...

Język fiński ...

Język baskijski ...

Esperanto ...

Język węgierski ...

Standardowy język mandaryński ...

Język gruziński ...

Język nubijski ...

Język nahuatl ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Aglutynacyjność":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie