Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Determinizm

Determinizm

Determinizm ( łac. determinare — oddzielić, ograniczyć, określić) — koncepcja filozoficzna , według której wszystkie zdarzenia w ramach przyjętego paradygmatu są połączone związkiem przyczynowo-skutkowym, a zatem każde zdarzenie jest zdeterminowane przez swoje przyczyny. W tym wypadku, zgodnie z tzw. postulatem i demonem Laplace'a , hipotetyczne całkowite poznanie stanu wszechświata (lub dowolnego innego zamkniętego układu) w dowolnym momencie wraz z całością reguł jego działania gwarantowałoby bezbłędną prognozę dalszych jego losów.

Determinizm wyklucza przypadek jako zjawisko obiektywne: poczucie losowości jest wyłącznie stanem subiektywnym wynikającym z niedoboru informacji. Z drugiej strony, ponieważ związek przyczynowo-skutkowy dotyczy także zjawisk psychicznych i zachowania człowieka, determinizm neguje istnienie klasycznie rozumianej wolnej woli . O ile rygorystyczny determinizm zupełnie odrzuca to pojęcie, umiarkowani determiniści radykalnie zmieniają jego sens: przyznają człowiekowi "wolną wolę" w decydowaniu o działaniach jednocześnie zastrzegając, że sama "wolna wola" jest zdeterminowana przez przeszłe stany (mając określoną przeszłość nie mogę chcieć czegoś innego). W ten sposób oba nurty zgadzają się, że działanie ludzkie jest determinowane przez przeszłe stany, a zatem różnica między oboma nurtami jest czysto semantyczna.

Przyjęcie lub odrzucenie determinizmu rzutuje na rozumienie świata czy teorię moralną.

Z założenia nauką deterministyczną powinna być matematyka (dotyczy to też probabilistyki, gdzie prawdopodobieństwo jest przypisaną deterministycznie wartością).

Modele deterministyczne stosuje się w wielu naukach takich jak prognozowanie pogody i badanie klimatu, fizyka czy ekonomia. Ograniczeniem jest niedobór informacji i złożoność obliczeniowa; co więcej, można pokazać, że w wielu wypadkach prognozowanie zjawiska deterministycznego jest bardzo trudne jeśli nie niemożliwe (np. z uwagi na tzw. chaos deterministyczny ). Natomiast możliwość pełnego poznania złożonych układów takich jak wszechświat jest czysto hipotetyczna i dyskusyjna, np. na poziomie kwantowym z uwagi na zasadę nieoznaczoności Heisenberga .


W naukach społecznych determinizm bywa też rozumiany jako uproszczone wyjaśnienie zjawisk opierające się na pojedynczej przyczynie.

Zobacz też


Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Determinizm":

Fatalizm ...

Determinizm Determinizm ( łac. determinare — oddzielić, ograniczyć, określić) — koncepcja filozoficzna , według której ...

Filozofia historii ...

Ludwik Gumplowicz ...

Leukippos ...

Feliks Koneczny ...

Baruch Spinoza ...

Wolność ...

Mechanika kwantowa ...

Chaos (matematyka) ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Determinizm":

020. Panteizm B. Spinozy (plansza 8) że przyroda ma ustrój celowy, że rządzą nią czynniki nadprzyrodzone. Uznawał powszechny Determinizm (koncepcja filozoficzna, według której wszystkie zdarzenia w ramach przyjętego paradygmatu są ...

137. Relacja człowiek-środowisko i ekologiczne skutki nieracjonalnej gospodarki (plansza 3) istniały już w XIX w., a najważniejszymi z nich były: nihilizm i Determinizm geograficzny. Determinizm geograficzny mówi o całkowitej zależności człowieka od środowiska, które ...

039. Henri Bergson i intuicjonizm. (plansza 21) i zagadnieniu wolnej woli. Jest ona trudna do pojęcia, tylko jeśli się przyjmie Determinizm powszechny, a tymczasem w filozofii Bergsona Determinizm uległ zakwestionowaniu: nie jest on prawem rządzącym ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie