Skrzydłorzech kaukaski
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Klad :	klad różowych
Rząd :	bukowce
Rodzina :	orzechowate
Rodzaj :	skrzydłorzech
Nazwa systematyczna
Pterocarya fraxinifolia (Lamb.) Spach Histoire Naturelle des Végétaux 1834
Synonimy
Pterocarya pterocarpa (Michx.) Kunth, Juglans fraxinifolia Lam., Pterocarya caucasica C. A. Mey.

Charakterystyczne owoce

Skrzydłorzech kaukaski, skrzydłorzech jesionolistny (Pterocarya fraxinifolia (Lamb.) Spach) – gatunek drzewa z rodziny orzechowatych . Występuje na Zakaukaziu w Armenii , Azerbejdżanie , Gruzji , Rosji oraz w północnej Turcji i Iranie ^[2]. Został sprowadzony do uprawy w Europie w 1782^[3]. W Polsce sadzony jest w parkach i ogrodach.

Morfologia

Pokrój

Drzewo dorastające do 20 (30) m wysokości. Zwykle jest wielopniowe, a starsze osobniki najczęściej otoczone są odroślami korzeniowymi^[4].

Pędy

Kora na starszych pędach spękana. Młode pędy nieznacznie owłosione i nagie z licznymi przetchlinkami ^[4]. Pędy grube, lekko zbierzyste o różnej długości międzywęźli. Pąki liściowe bezłuskie, na długich trzonkach okryte rudym filcem (zredukowane listki). Pąki kwiatowe towarzyszą pąkom liściowym oraz występują na osobnych trzonkach, wąskojajowate. Blizna liściowa tarczowata, siodlasto wgłębiona. Ślady po wiązkach przewodzących w trzech kolistych grupach^[5].

Liście

Liście nieparzystopierzaste o długości do 45(60)cm składające się z 19(11-27) listków , listki długości 5-11 cm i szerokości 2-4 cm. Górna strona liści ciemnozielona i błyszcząca, dolna matowozielona z kępami białych włosków. Listki o brzegu rzadko piłkowanym^[4]. Listki środkowej pary są największe.

Kwiaty

Rozdzielnopłciowe, zebrane w kotki . Żeńskie kotki dłuższe od męskich^[3].

Owoce

Orzeszki z dwoma skrzydełkami osiągają do 2 cm. Owocostany zwisające długości do 40 cm^[4].

Biologia i ekologia

Drewno

Białe, lekkie i mocne^[4].

Rozwój

Drzewo szybkorosnące. Żyje około 200 lat. Kwitnie w kwietniu i maju, owocuje we wrześniu i październiku^[3].

Siedlisko

W naturze rośnie na glebach aluwialnych wzdłuż rzek, nigdy powyżej 400-500 m n.p.m. Znosi długotrwałe zalewy^[3].

Zastosowanie

Roślina ozdobna

Wysadzana w parkach i ogrodach ze względu na malowniczy pokrój i oryginalne wisiorowate owocostany. Opadające liście zwykle są zielone^[6].

Roślina przemysłowa

Drewno może być używane do wyrobu celulozy^[4].

Przypisy