Pierwsza dynastia z Ur - panowała w latach ok.
2500
-
2400
p.n.e.
Wspomina o niej
sumeryjska lista królów
. Czasy sprawowania władzy przez znanych z inskrypcji jej przedstawicieli
Mesannepaddę
,
Aannepaddę
i
Meskiagannę
charakteryzują się okresem świetności politycznej, gospodarczej i kulturalnej
Sumeru
. W archeologii rządy tej dynastii nazywane są okresem wczesnodynastycznym. Były to jednak czasy niespokojne, bowiem władcy
ensi
poszczególnych
miast-państw
po objęciu rządów w rodzinnym ośrodku zaczęli dążyć do zapewnienia sobie hegemonii nad całym krajem. Powodowało to ciągłe wojny i powstawanie najczęściej krótkich dynastii, znanych z listy królów. Z zachowanych inskrypcji wiadomo, że Mesannepadda podbił
Kisz
i
Uruk
.
Najważniejsze pomniki z tego okresu wiążą się z tzw.
grobami królewskimi z Ur
. Trudno jest ustalić datę ich powstania. Z tego powodu niektórzy badacze wysuwają tezy, że zostały wzniesione tuż przed I dynastią z Ur. Są to bogato wyposażone, prostokątne komory o grubych murach i dają w przybliżeniu obraz sztuki, religii i osiągnięć cywilizacji sumeryjskiej z połowy
III tysiąclecia p.n.e.
Odkrycia ich dokonał
sir
Leonard Wooley
, który na cmentarzysku nieopodal Ur natknął się groby wyróżniające się wyposażeniem. Było ich około 16. Nazwał je "królewskimi", choć są zdania, że mogły należeć do kapłanów z najwyższych kręgów Ur. Groby składały się z kilku komór, zbudowanych z kamienia i cegieł. Większość została splądrowana już w starożytności, ale kilka przetrwało, dzięki czemu możemy poznać obrzędy grzebalne i przedmioty z nim związane
Do najlepiej zachowanych należał grób "królowej"
Szubad
. Spoczywała na drewnianych narach. Zdobiła ją biżuteria: złota przepaska długa na 8 m owijana wokół peruki zwieńczona z naszyjników w formie kwiatów i liści ze złota. Całość była przetykana paciorkami z
lapis lazuli
. Wśród przedmiotów znalazły się:
sztandar z Ur
, harfa, wóz bojowy, posążek koziołka ze złota.
Największa tajemnica "grobów królewskich z Ur" wiąże się z osobami, które towarzyszyły Szubad. Obok "królowej" znaleziono ciała ok. 25 osób, w tym dam dworu, harfiarza, żołnierzy. W sąsiednim grobie Abargi orszak pogrzebowy liczył ok. 60 osób (jak przypuszczają archeolodzy głównie konkubiny). Do dziś nie wyjaśniono dlaczego w tym okresie doszło do tak specyficznej ceremonii, która wcześniej ani później w Sumerze już nie wystąpiła. Jedynie kilka grobów z Kisz z tego samego okresu wskazują podobne cechy.
Wśród grobów odkryto też złoty
hełm Meskalamduga
.