|
Henryk Sucharski
Henryk Sucharski - (ur. 12 listopada 1898 w Gręboszowie pow.Dąbrowa Tarnowska, zm. 30 sierpnia 1946 w Neapolu) – major Wojska Polskiego, w kampanii wrześniowej 1939 roku komendant Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte.
Służba wojskowa
Henryk Sucharski był czwartym dzieckiem Stanisława i Agnieszki z domu Bojko. W latach 1909-1917 był uczniem II Cesarsko-Królewskiego Gimnazjum w Tarnowie.
Służbę wojskową rozpoczął w armii austriackiej 13 lutego 1917 roku w batalionie zapasowym 32. pułku strzelców w Bochni. 17 listopada 1917 zdał tzw. maturę wojenną. W 1918 roku został wcielony, jako kadet-aspirant do 9. kompanii 32. pułku strzelców we Włoszech.
Po powrocie do niepodległej Polski 7 lutego 1919 roku został powołany do służby w Wojsku Polskim w 16. pułku piechoty w Tarnowie. W marcu został przeniesiony na front czeski do Cieszyna. W czerwcu został awansowany do stopnia kaprala.
Podczas wojny polsko-bolszewickiej, pod koniec października 1919 roku Sucharskiego przeniesiono na front litewsko-białoruski, gdzie we wrześniu został podchorążym, a w styczniu 1920 podporucznikiem i dowódcą kompanii w batalionie szturmowym 6. dywizji piechoty. Za osobistą odwagę w obliczu wroga i wykazanie inicjatywy w dowodzeniu w bitwie pod Połonicą-Bogdanówką (30 sierpnia 1920) przedstawiony został do odznaczenia Krzyżem Orderu Virtuti Militari V klasy, który wręczono mu w 1922 roku. Ponadto za męstwo na polu chwały otrzymał Krzyż Walecznych. Pod koniec 1921 roku został przyjęty do zawodowej służby wojskowej podczas której awansował kolejno: w 1922 r. na stopień porucznika, w 1928 r. kapitana i 1938 r. majora.
3 grudnia 1938 roku, z rozkazu szefa Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych, Henryk Sucharski przeniesiony został na stanowisko komendanta Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte, którą dowodził do momentu kapitulacji 7 września 1939 roku. Tego dnia, o godzinie 10.15 zarządził wywieszenie białej flagi i osobiście udał się do Niemców, aby omówić warunki kapitulacji. W uznaniu bohaterstwa i niezłomnego ducha załogi Westerplatte, dowództwo niemieckie pozwoliło majorowi Sucharskiemu odejść do niewoli z szablą przy boku. Wraz z innymi oficerami został odwieziony do Hotelu Centralnego w Gdańsku. Następnie był przetrzymywany kolejno w obozach Stablack, Reisenburg (Prabuty), w Oflagu IV A Hohenstein, Oflagu II B Arnswalde (Choszczno), Oflagu II D Gross-Born (Borne Sulinowo - Kłomino). W marcu 1945 roku podczas ewakuacji obozów jenieckich uległ wypadkowi i trafił do szpitala niedaleko Schwerin. Po uwolnieniu, w lipcu 1945 roku przedostał się do dowództwa 2 Korpusu Polskiego we Włoszech. W styczniu 1946 został przyjęty do służby wojskowej z przydziałem na dowódcę 6. Baonu Strzelców Karpackich. Od 19 sierpnia przebywał w brytyjskim szpitalu wojskowym w Neapolu, gdzie zmarł 30 sierpnia 1946 roku na zapalenie otrzewnej. Został pochowany 1 września na Polskim Cmentarzu Wojskowym w Casamassima w prowincji Bari we Włoszech.
21 sierpnia 1971 roku szczątki majora Sucharskiego zostały ekshumowane i przewiezione do Polski. 1 września 1971 urnę z prochami udekorowano Krzyżem Komandorskim Orderu Virtuti Militari i złożono na Westerplatte.
Kontrowersje
Henryk Sucharski przez wiele lat po wojnie był uznawany za niekwestionowanego dowódcę składnicy podczas siedmiodniowej obrony Westerplatte. Pozycja ta została ugruntowana przez Melchiora Wańkowicza w tomiku pt. "Westerplatte", który powstał na podstawie rozmów autora z majorem Sucharskim podczas ich spotkania we Włoszech.
Z czasem zaczęły się pojawiać informacje o tym, że faktycznym dowódcą Westerplatte, w dniach od 2 do 5 września, był zastępca Sucharskiego kapitan Franciszek Dąbrowski. Według tych informacji 2 września, po ciężkim bombardowaniu, w którym zginął m.in. ordynans majora Józef Kita, Sucharski przeszedł załamanie nerwowe, w wyniku którego został przez oficerów odsunięty od dowodzenia. Część źródeł mówi wręcz o przywiązywaniu [Sucharskiego] pasami do łóżka . Podkreśla się, że to dzięki komunistom Sucharski, w miejsce Dąbrowskiego, został wykreowany na niezłomnego bohatera z uwagi na jego plebejskie pochodzenie. Sucharski był synem ubogiego szewca, a Dąbrowski miał szlacheckie korzenie (był synem węgierskiej baronówny i polskiego szlachcica). Według przeciwników tej teorii biografia Sucharskiego nie pasuje do socjalistycznego stereotypu, gdyż brał czynny udział w wojnie polsko-bolszewickiej, pochodził z bardzo katolickiej rodziny, a krewny jego matki Jakub Bojko był posłem z ramienia propiłsudczykowskiego BBWRu, z drugiej strony Dąbrowski dosłużył się stopnia komandora porucznika w Ludowym Wojsku Polskim i był członkiem PZPR.
Według innych źródeł Sucharski już od 2 września chciał poddać jednostkę, jednak w wyniku zdecydowanego sprzeciwu kapitana Dąbrowskiego i pozostałej części kadry oficerskiej, uczynił to dopiero 7 września. Kapitulacja nastąpiła w momencie, w którym straty podległych mu żołnierzy były stosunkowo małe, a zapasy amunicji wystarczyły na 2-3 tyg walk. Nie było już lekarstw i środków opatrunkowych zapewniających skuteczną pomoc dla rannych. Wykonanie rozkazu kapitulacji przez podwładnych ma być dowodem na to, że Sucharski miał pełen posłuch wśród podległych mu oficerów i żołnierzy.
Inne hasła zawierające informacje o "Henryk Sucharski":
Mieszko II Lambert
...
Guwernantka
...
1499
...
XVI wiek
...
1972
...
1408
...
1398
...
1411
...
1361
...
Tomasz Zan (poeta)
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Henryk Sucharski":
222 Historiografia po II wojnie światowej (plansza 17)
...
222 Historiografia po II wojnie światowej (plansza 14)
...
232 Kultura i nauka w latach 1945 ? 2003 (plansza 9)
...
|
