Heinrich Rickert (ur.
25 maja
1863
w
Gdańsku
, zm.
25 lipca
1936
w
Heidelbergu
) – filozof niemiecki, profesor uniwersytetów we
Fryburgu Bryzgowijskim
i
Heidelbergu
przedstawiciel
neokantowskiej
szkoły badeńskiej
.
Życie
Heinrich John Rickert był synem redaktora i polityka
Henryka Rickerta
. Uczył się najpierw prywatnie w
Gdańsku
i
Berlinie
, zaś później w berlinskim liceum "Zum Grauen Kloster". Szkołę opuścił jeszcze przed maturą, by słuchać w latach
1884
-
1885
na uniwersytecie berlińskim wykładów między innymi u Hermanna Grimma z
historii sztuki
, u Henryka Treitschkego z
historii
, u Emila DuBois'a-Reymonda z
fizjologii
, a u Wilhelma Scherera z
poetyki
, a także u Fryderyka Paulsena z
filozofii
. Wykłady Paulsena zdecydowały o tym, że Rickert wybrał filozofię na swój zawód.
Od
1885
studiował na uniwersytecie w
Strasburgu
, gdzie już po zdaniu matury uczęszczał na wykłady z filozofii u
Wilhelma Windelbanda
, do tego jako kierunek dodatkowy wybrał
ekonomię
u Grzegorza Fryderyka Knappa i
Lujo Brentana
oraz fizjologię u Fryderyka Glotza. W
1886
Rickert poznał prywatnie w
Zurychu
filozofa
Ryszarda Avenariusa
.
Doktoryzował się w
1888
roku u Wilhelma Windelbanda dysertacją zatytułowaną "Zur Lehre von der Definition". Po czym, po rocznym pobycie w
Berlinie
, przeniósł się w
1889
roku ze względów zdrowotnych do
Fryburga Bryzgowijskiego
.
We Fryburgu Rickert habilitował się w
1891
na podstawie dysertacji "Der Gegenstand der Erkenntnis" i działał na uniwersytecie najpierw jako docent prywatny, od
1894
jako profesor nadzwyczajny, zaś od
1896
jako profesor zwyczajny filozofii.
W
1915
roku Rickert został powołany na uniwersytet w
Heidelbergu
jako następca zmarłego
Wilhelma Windelbanda
, zaś jego następcą we Fryburgu został
Edmund Husserl
. Kolegami Rickerta w Heidelbergu byli m.in.
Hans Driesch
,
Karol Jaspers
i Henryk Maier. W
1932
r. Rickert przeszedł na emeryturę.
Poglądy
Rickert uważał, że funkcjonują transcendentne, ponadczasowe wartości, które muszą obowiązywać niezależnie od wszelkiego doświadczenia. Owe wartości nie posiadają ani cielesnego, ani duchowego bytu; ich byciem ma być obowiązywanie (Geltung).
Dzieła wybrane
- Der Gegenstand der Erkenntnis (1892 i późniejsze w istotny sposób zmienione wydania),
- Die Grenzen der naturwissenschaftlichen Begriffsbildung (1896-1902),
- Kulturwissenschaft und Naturwissenschaft (1898),
- Zwei Wege der Erkenntnistheorie (1909),
- System der Philosophie (1921),
- Die Philosophie des Lebens (1920)
Znaczenie
Rickert był w swoich czasach najbardziej znaczącym filozofem nauki, jego
epistemologia
i teoria wartości były bardzo wpływowe.
Zobacz też