Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Góry Sanocko-Turczańskie

Góry Sanocko-Turczańskie

Góry Sanocko-Turczańskie

Zasięg regionu w obrębie Polski
Megaregion Region Karpacki
Prowincja Karpaty Wschodnie
Podprowincja Zewnętrzne Karpaty Wschodnie
Makroregion Beskidy Lesiste
MezoregionGóry Sanocko-Turczańskie
Zajmowane
jednostki
administracyjne
Polska
woj. podkarpackie
Ukraina
obwód lwowski

Góry Sanocko-Turczańskie ( 522.11 ) – niewielkie pasmo górskie w Karpatach Wschodnich , przecięte granicą polsko - ukraińską .

Góry Sanocko-Turczańskie rozciągają się na powierzchni około 930 km² na północ od Bieszczadów , a na południe od Pogórza Przemyskiego , między dolinami środkowego Sanu i Stryja . Ich przedłużeniem za rzeką Stryj są Beskidy Brzeżne . Północną granicę stanowi umowna linia, przechodząca wzdłuż rzek Wiar , Łomna, Stupnica , Leszczawka, Lachówka i Tyrawski Potok , zachodnią – dolina Sanu. Czasami tereny położone na wschód i południe od doliny Wiaru (m.in. masyw Suchego Obycza ) wlicza się jednak do Pogórza Przemyskiego (są różne wersje północnej granicy). Granica południowa bywa przeprowadzana rozmaicie, najczęściej poprowadzona jest północnymi stokami Otrytu , Korbani i Chryszczatej , chociaż czasami Otryt wliczany jest do Gór Sanocko-Turczańskich, a czasami Bieszczadów.

Najwyższym szczytem jest Magura Łomniańska (1024 m n.p.m. ). Charakterystyczny dla tych gór jest tzw. układ rusztowy, czyli system równoległych pasm górskich, przedzielonych dolinami rzek lub potoków. Wysokość gór rośnie w kierunku południowo-wschodnim.

Główne pasma Gór Sanocko-Turczańskich to Chwaniów , Góry Słonne , Żuków i Wyżyna Wańkowej .

Spis treści

Toponimia nazwy

W średniowieczu góry te nazywane były Górami Sanockimi[1]; [2] ( w części obecnej Ukrainy Górami Samborskimi [3] ) lub Górami Sarmackimi [4]. W historiografii niemieckiej jako Sanoker Berge, lub Berge Saana[5] oraz Samborer Berge [6]

Zgodnie z historią Korneliusza Tacyta teren ten określano mianem Bastarnice Alpes, qui alias Carpathii montes [7] na krańcach Hercynia Silva .

Etnografia

Góry sanockie były słabo zaludnione. Osadnicy ruscy i wołoscy jak świadczą dokumenty pisane wchodzą masowo na te tereny dopiero w XV wieku. Od średniowiecza góry były w całości własnością kilkunastu rodów szlacheckich. Najdawniejszymi rodami byli w tych górach Balowie , Herburtowie , Urbańscy, Karszniccy, Ossuchowscy, Truskolascy, Bobowcy, Strzeleccy, Krajewscy, Górscy, Laskowcy od Oświęcimów, Konarscy, Bukowscy z Nozdrca i Bukowego, Trzcińscy z Dynowa, Żurowscy z Rączyn, Nowosielscy z Wojtkowej, Chojnaccy ze Strwiążyka, Dydyńscy z Sielnicy, Łazowscy z Dydni, Tarnowieccy, Łaszewscy, Walewscy, Zarembowie, Pieniążkowie, Wiktorowie, Brześciańscy, Gniewoszowie, Łosiowie, Jordanowie, Kmitowie , Fredrowie , Krasiccy , Stadniccy , i Wisłoccy[8]. Był to zakątek kraju bardzo ubogi, nie było fortun wystarczających ani na "szampana, ani na zamorskie wojaże"[9] W górach karpackich tylko sanockie były okolicą szlachty gniazdowej, ale już góry samborskie należały do królewszczyzn . Kolonizacja na prawie magdeburskim kończyła się na sanockim i przemyskim podgórzu, na samym pograniczu wschodnim i północno-wschodnim sanockiego wsie zakładane były na prawie wołoskim . Występowały tu również liczne " żupy solne " z których Bojkowie rozwozili sól po całej Czerwonej-Rusi[10].

Wydarzenia

Przypisy

  1. " 1377 Ludwik król Węgierski i Polski, chcąc się pomścić nad Litwą tak srogiego zburzenia Polskiego królestwa swojego, zebrawszy wojska Węgierskie i wszystkiej Polszce pospolite ruszenie rozkazawszym sam z Węgier do Polski przez góry Sanockie prosto ku Sandomirzowi przyciągnął" [w:] Maciej Stryjkowski , Mikołaj Malinowski, Ignacy Daniłowicz. Kronika polska, litewska, żmódzka i wszystkiéj Rusi Macieja Stryjkowskiego. wyd. 1846 str. 53.
  2. "Pierwszy "szlak węgierski" prowadził od Przemyśla w góry Sanockie, z doliny Sanu w dolinę Brzozówki, albo doliną Wisłoka na Frysztak , na obszar tak zwanych "dołów Sanockich", a stąd doliną Jasełki w górę na grzebiet tak zwanego " Niskiego Beskidu " przez pasmo Karpat do Węgier w dolinę rzeki Ondawy "[w:] Listy z ziemi naszej: korespondencja Wincentego Pola z lat 1826-1872. Wincenty Pol , Zbigniew Sudolski. wyd. 2004. str. 187.
  3. "Góry Sanockie i Samborskie" [w:] Kwartalnik historii kultury materialnej. IHKM. PAN. 1968. t.16, str. 30
  4. "Item Saan, cuius fons Montibus Sarmaticis, ex monte, qui dicitur Byesked" [w:] Ioannis Dlugossii Annales: seu, Cronicae incliti Regni Poloniae, t.1-2.; Jan Długosz . Dzieła wszystkie. 1873 . str. 13
  5. "Der Saan , welcher im Sanoker Kreise, am Berge Saana entspringt, dem Sanok das Flüßchen Oslawa ausnimmt, von da nach den Stadchen Przemisl , Jaroslaw, u.s.w. geht, und oberhalb Radomisl in die Wiechsel fällt. Auch dieser Fluß ist Schiffbar. [w:] Johann Andreas Demian. Darstellung der Oesterreichischen Monarchie nach den neuesten Statistischen Beziehungen. 1804 . str. 12.
  6. Verhandlungen der Zoologisch-Botanischen Gesellschaft in Wien. 1866. s. 240.
  7. Publiusz Korneliusz Tacyt . De origine et situ Germanorum. rok 98 . Mapa ; Cornelis Tacitus. De situ moribus et populis Germaniae libellus
  8. Zygmunt Kaczkowski . Murdelio. 1853. s. 80
  9. Lucjan Hipolit Siemieński. Kilka rysów z literatury i społeczeństwa od roku 1848-1858. 1859. str. 180
  10. Wacław Aleksander Maciejowski. Historya prawodawstw słowiańskich, 1859. t. 3, s. 356
  11. J. Turocz, A. Bonfini. " Bella non ex libidine sed reipublicae commando a regibus suscipi oportere." k. 100.

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Góry Sanocko-Turczańskie":

Wag ...

Trzcina cukrowa ...

Tampere ...

Uznam ...

Jura ...

Zugspitze ...

Michałowice (powiat jeleniogórski) ...

Teatr Nasz ...

Flins ...

Sedmídolí ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Góry Sanocko-Turczańskie":

19 Sygnały na drodze. Hierarchia sygnałów i znaków (plansza 17) ...

23 Pierwsza pomoc (plansza 7) ...

211a Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej w dwudziestoleciu międzywojennym (plansza 9) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie