Św. Grzegorz Oświeciciel chrzci króla Armenii Tyrydatesa III

Św. Grzegorz Oświeciciel ( orm. Գրիգոր Լուսավորիչ – Grigor Lusaworicz, gr. Γρηγόριος Φωστήρ lub Φωτιστής, Gregorios Phoster lub Photistes, łac. Gregorius Illuminator) założyciel i patron Kościoła ormiańskiego , uznany za świętego .

Na temat pochodzenia Grzegorza Oświeciciela funkcjonują w literaturze źródłowej dwie rozbieżne wersje. Według ormiańskiej wersji Agatangelosa urodził się ok. 257 r. jako syn Anaka, brata ormiańskiego króla Chosroesa I . W trakcie walk o władzę nad Armenią Anak zamordował Choroesa wraz z całą rodziną oprócz syna, młodego księcia Tirydatesa i córki Chosrowiducht. W wyniku tego Anak sam wraz z rodziną też został zamordowany, z wyjątkiem dwóch synów, z których dwuletni Grzegorz w porę został wysłany do Cezarei Kapadockiej , natomiast drugiego wywieziono do Persji. Według tradycji syryjskiej natomiast Grzegorz był Grekiem z Kapadocji. Według obu przekazów Grzegorz wychował się, odebrał wykształcenie i ożenił się w Cezarei Kapadockiej^[1].

W Cezarei Grzegorz został ochrzczony i wychowany jako chrześcijanin. Później wstąpił w służbę króla Tirydatesa , ukrywszy przed nim swoje pochodzenie, pragnąc odkupić winy swojego ojca^[]. Gdy okazało się, że Grzegorz jest chrześcijaninem, gdyż odmówił złożenia ofiary pogańskim bogom, został wtrącony do lochu ( Chor Wirap ). Później król odkrył prawdziwą tożsamość Grzegorza i trzymał go w lochu przez 15 lat, poddając okrutnym torturom. W międzyczasie Tirydates dostał obłędu wkrótce po tym, gdy zamordował świętą, dziewicę Rypsymę , która nie chciała mu ulec^[]. Siostra króla nakazała wówczas wypuścić św. Grzegorza, który przywrócił królowi zmysły. Po cudownym ozdrowieniu Tirydatesa wraz z całym dworem przyjął on chrzest i w 301 uczynił chrześcijaństwo religią państwową^[]. W 302 Grzegorz został patriarchą Armenii. Pod koniec swego życia wycofał się z działalności publicznej i został pustelnikiem . Umarł około 326 r.

Zobacz też

• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• modlitwa za pośrednictwem świętego

Przypisy

Źródła internetowe

• Antonio Borrelli San Gregorio Illuminatore ( wł. )