Gronkowce
Gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus) w barwieniu metodą Grama
Nazwa systematyczna
Staphylococcus
Cechy
Kształt	ziarenkowce
Barwienie metodą Grama	dodatnie

Gronkowce ( łac. Staphylococcus, od gr. σταφυλή, staphylē= "grona" i κόκκος, kókkos, = ziarenko) – bakterie zaliczane do grupy bakterii Gram-dodatnich . Morfologicznie są to ziarenkowce występujące w skupiskach, przypominających grona, będące wynikiem podziałów w wielu płaszczyznach. Prawie wszystkie gatunki Staphylococcus są względnymi beztlenowcami (tj. rosną zarówno w warunkach tlenowych jak i beztlenowych).

Systematyka gronkowców

Koagulazododatnie

Bakteriami typowo koagulazododatnimi (wytwarzającymi enzym koagulazę) są szczepy należące do Staphylococus aureus ( gronkowiec złocisty )^[1].

• S. aureus ssp. aureus
• S. aureus ssp anaerobius
• S. intermedius
• S. hyicus
• S. schleiferi

Staphylococcus aureus jest głównym gatunkiem chorobotwórczym człowieka i jest odpowiedzialny za wiele ciężkich zakażeń^[2]. Zakażenia gronkowcem złocistym można podzielić na:

• choroby skóry
• choroby układu oddechowego
• choroby układu moczowego
• choroby przewodu pokarmowego
• posocznice i ropowice
• zapalenia ropne stawów
• zapalenie sutków
• zapalenie szpiku i kości
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
• choroba Rittera
• zespół wstrząsu toksycznego ^[3]

Koagulazoujemne

Wśród koagulazoujemnych (CoNS - coagulase-negative staphylococci) wyróżnia się:

• wrażliwe na nowobiocynę :
  • Staphylococcus epidermidis
  • Staphylococcus haemolyticus
  • Staphylococcus capitis
  • Staphylococcus hominis
  • Staphylococcus warnei
  • Staphylococcus saccharolyticus
  • Staphylococcus hyicus
  • Staphylococcus auricularis
  • Staphylococcus simulans
• oporne na nowobiocynę:
  • Staphylococcus saprophyticus
  • Staphylococcus sciuri
  • Staphylococcus cohnii
  • Staphylococcus xylosus
  • Staphylococcus lentus

Niektóre gronkowce koagulazoujemne stanowią prawidłową florę człowieka , np. Staphylococcus epidermidis, który może czasami wywoływać zakażenia protez, oraz Staphylococcus saprophyticus, który powoduje zakażenia dróg moczowych u młodych kobiet.

Inne gatunki u człowieka nie odgrywają znaczącej roli, ale niektóre mają znaczenie w weterynarii.

Diagnostyka zakażeń gronkowcowych

Gronowce mogą być hodowane na prostych pożywkach w warunkach normalnej atmosfery. Podłoże Chapmana i Baird-Parkera są pożywkami wybiórczymi dla gronkowców.

Oporność gronkowców na leki

Niektóre nowe fagotypy są odporne na:

• penicylinę
• tetracykliny

Antybiotyki przeciwgronkowcowe

• Detreomycyna (chloramfenikol) - maść
• Bactroban - maść
• Biodroxil (cefadroksyl) - antybiotyk w postaci granulatu do sporządzenia zawiesiny, kapsułki, tabletki powlekane
• Rovamycinum (spiramycyna) - antybiotyk w tabletkach
• Dalacin C (klindamycyna) - antybiotyk w postaci granulatu do sporządzenia zawiesiny^[4] lub w postaci roztworu do iniekcji^[5]

Przypisy