Morfologia

Kwiat

Kępa goździka kropkowanego

Goździk kropkowany (Dianthus deltoides L. ) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny goździkowatych . Występuje w Europie i w Azji (Syberia i Indie)^[2]. W Polsce jest dość pospolity na niżu i w niższych położeniach górskich^[3]. Jest także uprawiany. W Polsce występuje jego podgatunek Dianthus deltoides L. subsp. deltoides^[2].

Morfologia

Pokrój

Roślina darniowa tworząca luźne darnie o wysokości 10–40 cm. Cała roślina ma zielony lub sinawy kolor.

Łodyga

Płożąca się i wznosząca, rozgałęziona. Tworzy kolanka, z których wyrastają liście. Jest omszona krótkimi włoskami.

Liście

Ulistnienie naprzeciwległe. Liście równowąskie, całobrzegie, ostro zakończone, bez przylistków , o szerokości do 3 mm. Są 3-nerwowe, całe omszone krótkimi włoskami i zrośnięte nasadami.

Kwiaty

Drobne (1–1,5 cm średnicy), zebrane w luźną wiechę . Kwiaty są siedzące lub wyrastają na krótkich szypułkach. Kielich sztywny, złożony z 5 zrośniętych działek, oraz 2, dwukrotnie krótszych od kielicha szydlastych łusek podkielichowych ( przysadek ). Korona składa się z 5 wolnych, płytko ząbkowanych płatków o deltoidalnym kształcie (stąd łacińska nazwa gatunku). Mają one różowopurpurowy kolor, jasne plamki i ciemny pierścień w środku korony. Wewnątrz kwiatu 1 słupek i 10 pręcików.

Owoc

Torebka otwierająca się 4 ząbkami. Nasiona drobne, liczne.

Biologia i ekologia

Bylina , chamefit , hemikryptofit . Siedlisko: suche łąki, zbocza, nieużytki, pastwiska, zarośla. Preferuje tereny piaszczyste, unika podłoża wapiennego. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Vicio lathyroidis-Potentillion, Ass. Diantho-Armerietum^[4]. Gatunek dość ekspansywny, za pomocą kłączy szybko rozrastający się. Kwiaty przedprątne , kwitną od czerwca do września, zapylane są przeważnie przez motyle ^[5]. Nie wydzielają zapachu^[5]. Liczba chromosomów 2n = 30^[2].

Zastosowanie i uprawa

• Zastosowanie. Uprawiany jako roślina ozdobna , zwykle na kwiat cięty, na murkach lub na rabatach. Doskonale nadaje się także do ogródków skalnych ^[6]. Jest łatwy w uprawie i całkowicie odporny na mróz^[6]. W uprawie liczne odmiany o różnych barwach, również dwubarwne, jak np. "Arctic Fire", który ma białe płatki z czerwonym oczkiem w środku.
  
• Uprawa. Uprawiany jest przeważnie z nasion^[7]. Nasiona wysiewa się do inspektu od maja do czerwca, siewki wymagają pikowania gdy mają 3-4 liście, do gruntu wysadza się pod koniec lipca lub z początkiem sierpnia^[7]. Może być też rozmnażany przez podział bryły korzeniowej lub p[rzez sadzonki. Wymaga słonecznych stanowisk i gliniasto-piaszczystych gleb o stałej wilgotności^[7]. Po przekwitnięciu należy rośliną mocno przyciąć.

Zmienność

• Tworzy mieszańce z goździkiem brodatym , goździkiem kartuzkiem , goździkiem kosmatym , goździkiem piaskowym ^[3].
• Podgatunki^[2]:
  • Dianthus deltoides L. subsp. degenii (Bald.) Strid, syn. Dianthus degenii Bald. – występuje w południowej Europie
  • Dianthus deltoides L. subsp. deltoides – występuje we wschodniej, środkowej i północnej Europie i na Syberii

Przypisy